Tarihte Bugün

[Mest]

06 ŞUBAT

06/02/1920 : Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde, Mondros Mütarekesi'ne karşı direnme yanlısı Felah-ı Vatan Grubu kuruldu.
06/02/1921 : Ankara'da Hakimiyeti Milliye gazetesi günlük olarak çıkmaya başladı.
06/02/1921 : Hakimiyeti Milliye gazetesi muhabirine açıklamalarda bulunan Mustafa Kemal, "Komünizm içtimai bir meseledir" dedi. Mustafa Kemal, ülke şartlarının Rusya'daki komünizmin Türkiye'de uygulanmasına imkan vermediğini anlattı.
06/02/1923 : Mustafa Kemal, minberden halka hitap etti.
06/02/1928 : Anayasa'ya Laiklik ilkesi kondu.
06/02/1930 : İspanya'da siyasi tutuklular için genel af ilan edildi.
06/02/1933 : Atatürk, Anadolu Ajansına Bursa'daki olayla ilgili şu demeci verdi: ''Hadiseye dikkatimizi bilhassa çevirmemizin sebebi, dini siyasete ve herhangi bir tahrike vesile etmeye asla müsamaha etmeyeceğimizin anlaşılmasıdır. Kesin olarak bilinmelidir ki Türk milletinin milli dili ve milli benliği, bütün hayatında hakim ve esas kalacaktır.''
06/02/1933 : İngiltere'den Güney Afrika'ya ilk duraksız uçuş yapıldı. (6-8 Şubat)
06/02/1935 : İki kadın, Nezihe Muhittin ve Şaziye Berrin genel seçimlerde bağımsız olarak aday oldular.
06/02/1936 : Beyaz Olimpiyatlar'da (Garmisch Parten - Kirchen Olimpiyatları) ilk kez Türk bayrağı dalgalandı.
06/02/1946 : Pink Floyd Gurubu'nun kurucusu Syd Barret (Roger Keith Barret) dünyaya geldi.
06/02/1953 : Basın suçlarına sadece sivil mahkemelerin bakmasını öngören kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanun gereği, gazeteciler artık askeri mahkemelerde yargılanmayacaklar.
06/02/1953 : TBMM, 8 Kasım 1877'de Aziziye Tabyası'nı kahramanca savunan Erzurumlu Nene Hatun'a (Kırkköz) Vatani Hizmet Tertibi'nden maaş (170 lira) bağladı.
06/02/1958 : Münih Havaalanı pistinde uçak kazası oldu; Manchester United takımından 7 futbolcu ve 8 gazeteci öldü.
06/02/1959 : Elektronik mühendisi Jack Kilby, modern elektronik sektörünün temelini oluşturan ''mikroçip''in patentini aldı.
06/02/1961 : Mutedil Liberal Parti kuruldu.
06/02/1967 : Cumhuriyet Halk partisi Genel Başkan İsmet İnönü, "Demokratik rejimi, komünist düşmanlığı perdesi altında kuşa çevirmek isteyen dikta heveslilerine yardımcı olmayacağım," dedi ve Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) sosyalist olmadığını bir defa daha vurguladı.
06/02/1967 : Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Batman Rafinerisi'nde grev başladı. Greve, Türkiye Petrol-İş Sendikası üyesi 1900 işçi katıldı.
06/02/1968 : İlk televizyon oyunu "Şair Evlenmesi" canlı olarak yayımlandı.
06/02/1968 : Ereğli Kömürleri İşletmesi'nin Kozlu üretim bölgesindeki ocaklarda çalışan 4 bin işçi işbaşı yapmadı. Bu hareket, akşam saatlerinde diğer bölgelere de sıçradı ve gece 10 bin işçi şehre yürüdü.
06/02/1972 : Türk Donanma Cemiyeti'nin olağanüstü genel kurul toplantısında cemiyetin vakfa dönüştürülmesi kararlaştırıldı.
06/02/1974 : Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.
06/02/1977 : THY grevi nedeniyle Almanya'ya gidemeyen bin gurbetçi Yeşilköy Havaalanı'nda olay çıkardı.
06/02/1977 : Siyasal Bilgiler Fakültesi Yönetim Kurulu "Can güvenliği olmadığı" gerekçesiyle okulu 10 Şubat'a kadar tatil etti.
06/02/1977 : KTFD'den ilk naklen canlı yayın, TRT 2 radyolarından Bakanlar Kurulu üyelerinin açıklaması sırasında verildi.
06/02/1979 : 12 Mart döneminin İstanbul Emniyeti Siyasi Şube müdürlüğü görevini yürüten Ilgız Aykutlu, kimliği bilinmeyen iki kişinin silahlı saldırısına uğra***** öldürüldü.
06/02/1980 : Türkiye'nin Bern Büyükelçisi Doğan Türkmen uğradığı suikast’tan yaralı olarak kurtuldu.
06/02/1981 : İstanbul Emniyet Müdür Muavini Mahmut Dikler, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.
06/02/1986 : Nokta dergisinin 2 sayısı toplatıldı. Derginin toplanan iki sayısında polis memuru Sedat Caner'in işkence itirafları yer almıştı. Aynı gün Başbakan Turgut Özal işkence iddialarını yalanladı, "suimuamele" var dedi.
06/02/1987 : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi işkence olaylarında, işkencecilerin yanı sıra devletin de sorumlu tutulmasını kararlaştırdı.
06/02/1988 : Basın Konseyi kuruldu.
06/02/1991 : Genel Maden-İş Sendikası, Zonguldak'taki 42.000 maden işçisini kapsayan toplu sözleşmeyi imzaladı.
06/02/1992 : İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) Başsavcısı Yaşar Günaydın ile koruması ve şoförü silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
06/02/1998 : Afganistan'da meydana gelen 6.1 şiddetindeki depremde 4 binden fazla kişi öldü.
06/02/1998 : Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin nüfusunun 62 milyon 610 bin 252 olduğu bildirildi.
06/02/1999 : Fransa'da başkent Paris'in 50 km yakınındaki tarihi kraliyet köşkü Rambouillet'de Belgrad hükümeti ile Kosovalı Arnavutlar arasında barış görüşmeleri yapıldı.
06/02/2000 : Tokyo'da Pan Pasifik Tenis Turnuvası düzenlendi. Finalde Martina Hingis, Fransız Sandrine Testud'u 2-0 mağlup etti. Bu galibiyetle Martina Hingis kariyerinin 27. tekler şampiyonluğunu da kazanmış oldu.
06/02/2000 : Türkiye'de Sanayi Bakanlığı, traktöre rastgele oturulmasını yasakladı. Yayınlanan bir genelgeyle, traktöre "Avrupa Birliği standartlarına göre" binilmesi kararlaştırıldı.
06/02/2001 : Vergi borçlarına, 18 ay taksitlendirme olanağı getirildi.
06/02/2001 : Nakşibendi İskenderpaşa Cemaati lideri Prof. Dr. M. Es'ad Coşan'ın cenazesinin Süleymaniye Camii haziresine defnedilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı imzaya açıldı.
06/02/2002 : Hükümet ortakları ANAP ve MHP arasında tartışmalara neden olan Türk Ceza Kanunu (TCK) ve diğer bazı kanunlarda değişiklik öngören AB Uyum Tasarısı yasalaştı.
06/02/2002 : Türk siyasetinin duayenlerinden ve renkli simalarından Osman Bölükbaşı, tedavi gördüğü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi'nde 89 yaşında hayatını kaybetti.
06/02/2002 : Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devrinden önce Etibank'ı çeşitli yöntemlerle 480 trilyon 12 milyar lira zarara uğrattıkları iddiasıyla tutuklu olarak yargılanan bankanın eski sahibi Dinç Bilgin ile işadamı Cavit Çağlar ve Mehmet Nail Keçili, İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nce tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi.
06/02/2003 : AK Parti, Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ı, Siirt seçiminde 1. sıra milletvekili olarak Yüksek Seçim Kurulu'na bildirdi"
06/02/2003 : TBMM, kapalı oturumda, Türkiye'deki askeri üs ve tesisler ile limanlarda gerekli yenileşme, geliştirme, inşaat ve tevsi çalışmalarıyla ilgili olarak ABD'ye mensup teknik ve askeri personelin 3 ay süreyle Türkiye'de bulundurulmasına, bununla ilgili gerekli düzenlemelerin hükümet tarafından yapılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi'ni kabul etti.

[Mest]

03 OCAK


Olaylar;


1431 - Jeanne d'Arc, Piskopos Pierre Cauchon'a teslim edildi.
1496 - Leonardo da Vinci bir uçma makinesini test etti, fakat başarısız oldu.
1521 - Martin Luther, Roma Katolik Kilisesi tarafından aforoz edildi.
1777 - Amerikalı general George Washington, İngiliz general Charles Cornwallis'i Princeton Muharebesi'nde yenilgiye uğrattı.
1888 - Kaliforniya'daki Lick Gözlemevinde hizmete giren 91 cm çapındaki yeni teleskop dünyanın o güne kadarki en büyük teleskobu olma ünvanını aldı.
1889 - Nietzsche akli dengesini yitirdi.
1914 - Enver Paşa, mirliva rütbesiyle Harbiye Nazırlığı'na atandı.
1917 - Ardahan Arap Camii'nde 373 Müslüman-Türk, Ermeni çeteciler tarafından camiyle birlikte yakıldı.
1920 - Türkiye, Ermenistan'la barış anlaşması yaptı.
1924 - Mısır'da Luksor'daki tapınakta Tutankamon'un taş lahdi bulundu.
1925 - İtalya'da Benito Mussolini, bütün yetkileri elinde topladı.
1928 - Nikaragua'da Augusto César Sandino önderliğindeki yurtseverler ayaklandı. Amerika Birleşik Devletleri 1000'den fazla deniz piyadesini savaşmak üzere gönderdi.
1930 - Mustafa Kemal Paşa 1930 yılında bugün Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'ne ilk üye olarak kaydedildi.
1945 - Türkiye, Japonya ile ilişkilerini kesmeye karar verdi.
1946 - II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık'ta Nazi yanlısı yayınlar yapan William Joyce vatana ihanet suçundan Londra'da idam edildi.
1952 - Erzurum ve Hasankale'de deprem: 69 kişi öldü, 299 kişi yaralandı.
1953 - Samuel Beckett'in oyunu Godot'yu Beklerken Paris'te sahnelenmeye başlandı.
1959 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Eisenhower Alaska'nın 49. eyalet olarak Birleşik Devletlere katıldığını açıkladı.
1961 - Amerika Birleşik Devletleri Küba ile ilişkilerini kesti.
1961 - Bağımsız bir Kürt devleti kurmak istemekle suçlanan 49 kişinin yargılanmasına Ankara'da başlandı.
1962 - Papa XXIII. Ioannes, Fidel Castro'yu aforoz etti.
1976 - Uluslararası Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi yürürlüğe girdi.
1977 - Beylerbeyi'ndeki tarihi Halil Paşa yalısı yandı.
1978 - Hindistan'da İndira Gandhi Kongre Partisinden çıkarıldı.
1983 - Diyarbakır'da 7 katlı, 28 daireli bir apartman çöktü; enkazdan 83 ceset çıkarıldı.
1986 - İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) hisse senetleri alım satımı başladı.
1988 - Margaret Thatcher, 20. yüzyılda Birleşik Krallık'ın en uzun süre görevde kalan başbakanı ünvanını aldı. Sonraki iki yıl daha bu görevde kalmaya devam edecektir.
1990 - İbrahim Balaban'ın "Göç" adlı tablosu 45 milyon TL'ye satıldı; bu yaşayan bir ressamın eserine ödenen en yüksek fiyat oldu.
1990 - Devrik Panama devlet başkanı Manuel Noriega, Panama City'de son 10 gündür sığındığı Vatikan elçiliğinde Amerika Birleşik Devletleri güçlerine teslim oldu.
1991 - Türkiye genelinde yüzbinlerce işçi 1 günlük işe gitmeme eylemi yaptı. DGM eylem hakkında soruşturma başlattı.
1993 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George H. W. Bush ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Boris Yeltsin, stratejik nükleer silahlarda indirimi öngören START-2 anlaşmasını imzaladılar.
1994 - Tupolev Tu-154 tipi bir Rus yolcu uçağı kalkışından hemen sonra Irkhutsk'da (Rusya) düştü: 125 kişi öldü.
2004 - Mısır'ın özel havayolu şirketi Flash Air'e ait Boeing 737 tipi yolcu uçağı Kızıldeniz'e düştü: 148 kişi öldü.
2009 - İsrail ordusu Gazze Şeridi'ne yönelik kara harekatına başladı.


Doğumlar;


MÖ 106 - Cicero, Romalı devlet adamı ve filozof (ö. MÖ 43)
1196 - Tsuchimikado, Japon imparatoru (ö. 1231)
1860 - Kato Takaaki, Japonya başbakanı (d. 1926)
1876 - Wilhelm Pieck, Almanya Komünist Partisi ve Komintern yöneticilerinden, Almanya Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı (ö. 1960)
1883 - Clement Attlee, İngiliz siyasetçi (ö. 1967)
1887 - August Macke, Alman ressam (ö. 1914)
1892 - John Ronald Reuel Tolkien, 1954-55 arasında yayımladığı Yüzüklerin Efendisi üçlemesiyle ünlenen İngiliz romancı ve bilim adamı (ö. 1973)
1901 - Ngo Dinh Diem, eski Güney Vietnam Devlet Başkanı (ö. 1963)
1903 - Aleksandr Bek, Sovyet gazeteci ve yazar (ö. 1972)
1928 - Nazmiye Demirel, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in eşi (ö. 2013)
1929 - Sergio Leone, İtalyan yönetmen (ö. 1989)
1941 - Eva Bender, İsveçli aktris
1946 - John Paul Jones (müzisyen), İngiliz müzisyen
1956 - Mel Gibson, Avustralyalı aktör ve film yönetmeni
1963 - Hamza Yanılmaz, Türk siyasetçi (ö. 2011)
1969 - Michael Schumacher, Alman Formula 1 pilotu
1977 - Mayumi Iizuka, Japon ses sanatçısı (seiyuu)
1978 - Nicky Salapu, Amerikan Samoalı futbolcu
1980 - Claudio Maldonado, Şilili futbolcu
1985 - Marko Tomas, Hırvat basketbolcu
1986 - Asa Akira, Japon asıllı Amerikan *****grafik film oyuncusu
1991 - Özgür Çek, Türk futbolcu
1992 - Halil Akbunar, Türk futbolcu
1995 - Kim Seolhyun, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu


Ölümler;


1501 - Ali Şir Nevai, Türk şair (d. 1441)
1798 - Şeyh Galip, Türk divan edebiyatı şairi ve mutasavvıf (d. 1757)
1875 - Pierre Larousse, Fransız ansiklopedi ve sözlük yazarı (d. 1817)
1923 - Jaroslav Hašek, Çek yazar (d. 1883)
1946 - William Joyce, ABD'li Nazi propagandacısı (idam edildi) (d. 1906)
1950 - Emil Jannings, İsviçreli aktör (d. 1884)
1958 - Cafer Tayyar Eğilmez, Türk asker ve siyaset adamı (d. 1878)
1979 - Conrad Hilton, ABD'li oteller sahibi (d. 1887)
1989 - Sergey Lvoviç Sobolev, Rus matematikçi (d. 1908)
2002 - Freddy Heineken, Hollandalı bira üreticisi (d. 1923)
2005 - Sabahattin Ezer, Antakya Gazeteciler Cemiyeti'nin kurucu başkanı (d. 1921)
2005 - Faruk Sükan, Türk siyasetçi (d. 1921)
2007 - Nezir Büyükcengiz, Türk siyasetçi, CHP Konya Milletvekili (trafik kazasında) (d. 1951)
2007 - Mustafa Taşar, Türk siyasetçi (trafik kazasında) (d. 1951)
2012 - Hamit Haskabal, Türk oyuncu (d. 1947)
2015 - Halis Toprak, Türk işadamı (d. 1938)

[Mest]

04 OCAK


Olaylar;


1755 - Haliç dondu.
1885 - İlk başarılı apandisit ameliyatı Dr. William W. Grant tarafından hastası Mary Gartside'a gerçekleştirildi.
1896 - Utah, Amerika Birleşik Devletleri'nin 45. eyaleti oldu.
1913 - Babıali yangını.
1918 - Rusya, Finlandiya'nın bağımsızlığını tanıdı.
1926 - İstanbulspor, Kemal Halim Gürgen tarafından kuruldu.
1932 - Hindistan'da Mahatma Gandhi tutuklandı.
1939 - Japonya'da Faşist Hiranuma Kiichirō Başbakan oldu.
1944 - Sovyet askerleri savaş öncesinin Polonya sınırını geçti.
1948 - Burma, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı.
1951 - Çin Halk Cumhuriyeti ve Kuzey Kore birlikleri Seul'ü işgal etti.
1954 - Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Kayseri'de Türkiye'nin ilk işçi bankasını açtı.
1962 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı John F. Kennedy, Vietnam'a daha fazla asker göndereceklerini açıkladı.
1967 - 490 kilometre uzunluğundaki Batman-İskenderun petrol boru hattı hizmete açıldı.
1967 - Irak petrol boru hattı açıldı.
1969 - Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) Genel Başkan Yardımcısı Hakkı Yılanlıoğlu, "Bu memleket Moskof uşaklarının değil, Ergenekon aslanlarınındır" dedi.
1969 - Her türlü ırk ayrımcılığının kaldırılmasına dair uluslararası sözleşme imzalandı.i.
1976 - Çanakkale'de antik Truva kentinin bulunduğu yere 12 metre yüksekliğinde Truva Atı yapıldı.
1979 - Anadolu Ekspresi ile Boğaziçi Ekspresi, Sincan yakınlarında çarpıştı. Kazada on dokuz kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.
1986 - İstanbul Boğazı'nda, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü yapımına başlandı.
1987 - Washington, D.C.'den Boston'a giden bir yolcu treni bir başka trenle çarpıştı: 16 kişi öldü.
1990 - Pakistan'ın Sindh bölgesinde bir yolcu treni, bir yük treni ile çarpıştı: 300 kişi öldü.
1996 - Ümraniye E-Tipi Cezaevi'nde çıkan olaylara askerlerin müdahalesi sonucu 3 kişi öldü, 67 kişi yaralandı.
2004 - Afganistan'da büyük meclis Loya Jirga yeni anayasayı kabul etti.
2004 - Gürcistan'da Kadife devrimin öncülerinden Mikhail Saakaşvili, Eduard Şevardnadze'nin yerine devlet başkanı seçildi.
2006 - İsrail Başbakanı Ariel Şaron beyin kanaması geçirdi ve komaya girdi. Yeni parti Kadima'nın 28 Mart'taki seçim zaferinden sonra Ehud Olmert, İşçi Partisi lideri Amir Peretz ile yeni hükümeti kurdu ve başbakan oldu.
2010 - Burç Ha****’nin inşaatı tamamlandı ve dünyanın en yüksek gökdeleni unvanını elde etti.


Doğumlar;


1341 - Wat Tyler, İngiliz devrimci lider (ö.1381)
1643 - Isaac Newton, İngiliz matematikçi ve modern fiziğin kurucusu (ö. 1727)
1725 - Petro Aleksandroviç Rumyantsev, Rus general (ö. 1796)
1785 - Jacob Grimm, Alman yazar, Grimm Kardeşler'in büyüğü (ö. 1863)
1809 - Louis Braille, Fransız eğitimci, görme engellilerce yaygın olarak kullanılan ve kendi adıyla anılan baskı ve yazı tekniğini icat eden (ö. 1852)
1896 - André Masson, Fransız ressam (ö. 1987)
1900 - Nazlı Ecevit, Türk ressam (ö. 1985)
1903 - Georg Elser, Hitler'e karşı başarısız süikast girişiminde bulunan Alman marangoz (ö. 1945)
1927 - Sabite Tur Gülerman, Türk ses sanatçısı (ö. 1989)
1929 - Özcan Başkan, Türk dil bilimci (ö. 1997)
1931 - Coşkun Özarı, Türk millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2011)
1932 - Carlos Saura, İspanya'nın ruhunu trajediler ve flamenco dansına dayalı dramlarla çözümleyen İspanyol film yönetmeni
1935 - Floyd Patterson, Amerikalı Dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu iki kez ele geçiren ilk profesyonel boksör (ö. 2006)
1942 - John McLaughlin, İngiliz jazz-rock müzisyeni
1963 - Till Lindemann, Alman müzisyen
1978 - Marcello Bravo, Avusturyalı dansçı ve ***** yıldızı
1980 - Bobbi Eden, Hollandalı aktris, aynı zamanda ***** film oyuncusu
1984 - İbrahim Akın, Türk futbolcu
1985 - Gökhan Gönül, Türk futbolcu
1990 - Toni Kroos, Alman Futbolcu


Ölümler;


1877 - Cornelius Vanderbilt, Amerikan girişimci (d. 1794)
1913 - Alfred Graf von Schlieffen, Alman general (d. 1833)
1927 - Süleyman Nazif, Türk şair, yazar ve devlet adamı (d. 1870)
1960 - Albert Camus, Fransız yazar ve düşünür, Veba adlı romanıyla ünlü (trafik kazasında) (d. 1913)
1961 - Erwin Schrödinger, Avusturyalı fizikçi (d. 1887)
1963 - Muzaffer Sarısözen Türk halk müziği sanatçısı (d. 1899)
1965 - T.S. Eliot, ABD asıllı Britanyalı şair ve oyun yazarı (d. 1888)
1975 - Carlo Levi, İtalyan ressam, yazar, doktor, aktivist ve antifaşist (d. 1902)
2003 - Sabiha Gürayman, Türkiye'nin ilk kadın inşaat mühendisi (d. 1919)
2006 - Maktum bin Raşid Al Maktum, BAE başbakanı (d. 1946)
2013 - Şenay Yüzbaşıoğlu, Türk pop müzik şarkıcısı ve söz yazarı (d. 1951)

[Mest]

05 OCAK


Olaylar;


1759 - George Washington, Martha Dandridge Custis ile evlendi.
1781 - Amerikan İç Savaşı: Richmond, Virginia, Benedict Arnold komutasındaki Kraliyet Donanması tarafından yakıldı.
1809 - 1807-1809 Osmanlı-İngiliz Savaşı'nı sona erdiren Kale-i Sultaniye Antlaşması imzalandı.
1854 - San Francisco buharlı gemisi battı: 300 kişi öldü.
1889 - Alman fizikçi Martin Brendel ilk kez auroraları fotoğrafladı.
1895 - Dreyfus davası: Casusluk suçlamasıyla Fransa'da yargılandığı davada Yüzbaşı Alfred Dreyfus ömür boyu hapse mahkûm oldu.
1919 - Weimar Cumhuriyeti'nde Alman İşçi Partisi kuruldu. Bu parti daha sonra "Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi" adını alacaktı.
1921 - Çerkez Ethem ve kardeşleri, işgal kuvvetlerine sığındılar.
1929 - Anadolu-Bağdat ve Mersin-Tarsus Demiryolları ile Haydarpaşa Garı devletleştirildi.
1930 - Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde tarımın kolektivizasyonu başladı.
1933 - San Francisco'daki Golden Gate Bridge inşaa edilmeye başlandı.
1961 - Yassıada duruşmaları devam ediyor. 6-7 Eylül Olayları davası sonuçlandı. Sanıklardan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve eski İzmir valisi Kemal Hadımlı mahkûm oldular. Aynı gün Fuad Köprülü ve Fahrettin Kerim Gökay Yassıada'dan tahliye edildi.
1968 - Çekoslovakya'da iktidara Prag Baharı'nı başlatacak olan Alexander Dubček geldi.
1974 - Peru'nun başkenti Lima'da oluşan depremde 6 kişi öldü ve yüzlerce ev hasar gördü.
1979 - DİSK'in çağrısıyla Türkiye çapında 5 dakika iş bırakma eylemi (Faşizmi Lanetleme Eylemi) yapıldı.
1989 - ABD jetleri, Libya'ya ait iki MIG-23 uçağını düşürdü.
1993 - Kabardey-Balkarya Cumhuriyeti'nin ilan edilişi.
1993 - ABD'de 1965'ten sonra ilk kez asılarak idam gerçekleştirildi. Seri katil Westley Allan Dodd Washington'da asıldı.
1997 - Rus güçleri Çeçenistan'dan çekildi.
2005 - Bilinen en büyük cüce gezegen Eris keşfedildi.


Doğumlar;


1876 - Konrad Adenauer, Alman devlet adamı (ö. 1967)
1897 - Miki Kiyoşi, Japon Marksist düşünür (ö. 1945)
1913 - Nejat Eczacıbaşı, Türk iş adamı (ö. 1993)
1917 - Jane Wyman, ABD'li oyuncu (ö. 2007)
1921 - Friedrich Dürrenmatt, İsviçreli yazar (ö. 1990)
1928 - Zülfikar Ali Butto, Pakistanlı devlet adamı (ö. 1979)
1931 - Robert Duvall, ABD'li oyuncu ve yönetmen
1932 - Raisa Gorbaçov, Mihail Gorbaçov'un eşi (ö. 1999)
1932 - Umberto Eco, İtalyan dil bilimci ve yazar
1935 - Füruğ Ferruhzad, İranlı şair, yazar, yönetmen ve ressam (ö. 1967)
1935 - Öner Ünalan, Türk yazar, çevirmen ve araştırmacıdır (ö. 2011)
1937 - Hélène Cixous, Fransız yazar
1938 - I. Juan Carlos, İspanya kralı
1946 - Diane Keaton, ABD'li oyuncu
1950 - Mehmet Mümtaz Tuzcu, Türk şair
1959 - Maya Lin, Çin asıllı ABD'li mimar ve sanatçı
1960 - Phil Thornalley, İngiliz müzisyen ve yapımcı
1965 - Okday Korunan, Türk oyuncu ve oyun yazarı
1968 - DJ Bobo, İsviçreli şarkıcı
1969 - Marilyn Manson, ABD'li müzisyen
1972 - Sakis Ruvas, Yunan şarkıcı
1976 - Diego Tristán, İspanyol futbolcu
1977 - Alaaddin Şahintekin, Türk karateci
1980 - Sebastian Deisler, Alman futbolcu
1982 - Janica Kostelić, Hırvat kayakçı
1987 - Kristin Cavallari, ABD'li oyuncu ve şarkıcı
1991 - Soner Aydoğdu, Türk futbolcu
1996 - Max Baldry, İngiliz oyuncu
1999 - Berkin Elvan, Türk öğrenci (ö. 2014)


Ölümler;


1387 - IV. Pedro, Aragon Kralı (d. 1319)
1818 - Marcello Bacciarelli, İtalyan ressam (d. 1731)
1933 - John Calvin Coolidge, Jr., Amerika Birleşik Devletleri'nin 30. başkanı (d. 1872)
1951 - Andrey Platonov, Rus yazar (d. 1899)
1953 - Ramiz Gökçe, Türk karikatürist (d. 1900)
1970 - Max Born, Alman fizikçi (d. 1882)
1972 - Tevfik Rüştü Aras, Türk siyasetçi ve diplomat (d. 1883)
1975 - Arif Nihat Asya, Türk şair ve yazar (d. 1904)
1976 - Hamit Kaplan, Türk Olimpiyat ve dünya şampiyonu güreşçi (d. 1933)
1981 - Harold Clayton Urey, Amerikan Nobel Kimya Ödülü sahibi kimyacı (d. 1893)
1982 - Ahmet Zaim, Kıbrıslı Türk siyasetçi ve diplomat (d. 1927)
1985 - Robert Surtees, Amerikan Oscar ödüllü görüntü yönetmeni (d. 1906)
1986 - Aynur Gürkan, Türk halk müziği sanatçısı
1990 - Arthur Kennedy, Amerikan oyuncu (d. 1914)
1998 - Sonny Bono, Amerikan şarkıcı, oyuncu ve politikacı (d. 1935)
2009 - Mustafa Ok, Türk asker ve siyasetçi (d. 1925)
2014 - Eusébio, Portekizli futbolcu (d. 1942)

[Mest]

06 OCAK


Olaylar;


1838 - Samuel Morse, telgrafı kamuya tanıttı.
1907 - Maria Montessori tarafından ilk çocuk okulu, Casa dei Bambini açıldı.
1912 - New Mexico, 47. eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı.
1921 - Yunan birliklerinin Eskişehir ve Afyon doğrultusundaki taarruzuyla, I. İnönü Muharebesi başladı.
1929 - Yugoslavya Kralı I. Aleksandar, parlamentoyu feshetti ve ülkede askeri diktatörlük kurdu.
1930 - İlk dizel motorlu otomobil, Indianapolis'den New York'a yaptığı seyahatini tamamladı.
1931 - Thomas Edison, son patent başvurusunu yaptı.
1938 - Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud, Londra'ya gitti.
1945 - Geleceğin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George H. W. Bush, Barbara Pierce ile New York'ta evlendi.
1950 - Birleşik Krallık, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Komünist Hükümetini tanıdı.
1954 - İsmail el-Ezheri, Sudan'ın ilk Başbakanı oldu.
1955 - Oniki Ada karasuları sınırının saptanması için, Yunanistan ile görüşmelere başlandı.
1956 - Kanada'da 14 ülkenin katıldığı hava gösterisi yarışmalarında, Türkiye birinci oldu.
1969 - Orta Doğu Teknik Üniversitesi'ni (ODTÜ) ziyaret eden Amerikan Büyükelçisi Robert Komer'in makam otomobili öğrenciler tarafından yakıldı.
1977 - Dev-Genç İstanbul Başkanı Paşa Güven yakalandı. İstanbul Yurtsever Devrimci Gençlik Derneği kapatıldı ve 39 kişi gözaltına alındı.
1981 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında gözaltında tutulan 39 kişiden 15'i tutuklandı. Tutuklananlar arasında Genel Başkan Kemal Nebioğlu da var.
1983 - Yılmaz Güney ve Cem Karaca, Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlıktan çıkarıldı. .
1984 - Tunus'ta, ekmek fiyatlarının %125 oranında artması üzerine ayaklanma başladı; 75 kişi öldü, sıkıyönetim ilan edildi.
1991 - Ekonomist Dergisi yayın hayatına başladı.
2015 - İstanbul Sultanahmet'te bomba patladı, canlı bomba ile yapılan saldırıda bir polis hayatını kaybederken, bir polis de yaralandı.


Doğumlar;


0 - İsa, Hristiyanlık inancının peygamberi
1367 - II. Richard, İngiltere Kralı (ö. 1400)
1412 - Jan Dark, Fransız kahraman (ö. 1431)
1655 - Jakob Bernoulli, İsviçreli matematikçi (ö. 1705)
1745 - Jacques-Étienne Montgolfier, Fransız sıcak hava balonunun mucidi (ö. 1799)
1822 - Heinrich Schliemann, Alman arkeolog (ö. 1890)
1832 - Gustave Doré, Fransız baskı ve gravür ustası (19. yüzyıl sonlarının en hünerli ve başarılı kitap illüstratörlerinden) (ö. 1883)
1838 - Max Bruch, Alman besteci ve orkestra şefi (ö. 1920)
1849 - Hristo Botev, Bulgar şair ve Osmanlı egemenliğine karşı Bulgar ulusal ayaklanmasının kahramanlarından (ö. 1876)
1850 - Eduard Bernstein, Alman sosyalist (Karl Marx'ın kapitalist ekonominin tasfiyesi ve iktidarın proletarya tarafından fethi düşüncesini gözden geçirmeye girişen ilk revizyonistlerden) (ö. 1932)
1854 - Sherlock Holmes, Sir Arthur Conan Doyle tarafından oluşturulan Britanyalı hayalî dedektif ve kahraman
1862 - August Oetker, Alman iş adamı, kabartma tozunun mucidi ve Dr. Oetker firmasının kurucusu (ö. 1918)
1870 - Gustav Bauer, Weimar Cumhuriyeti'nin 1919-1920 arasındaki Şansölyesi (ö. 1944)
1872 - Alexander Scriabin, Rus besteci (ö. 1915)
1880 - Tom Mix, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1940)
1883 - Halil Cibran, Lübnan kökenli Amerikalı felsefi denemeci, şair ve ressam (ö.1931)
1896 - Vecihi Hürkuş, Türk pilot, mühendis ve müteşebbis (Türk havacılık önderi) (ö. 1969)
1908 - William Hartnell, İngiliz aktör ve Doctor Who dizisinin ilk doktoru (ö. 1975)
1913 - Edward Gierek, Polonyalı komünist önder ve 1970-80 arasında Polonya Birleşik İşçi Partisi Birinci Sekreteri (ö.2001)
1913 - Loretta Young, ABD'li aktris (ö. 2000)
1915 - Alan Watts, ABD'li filozof (ö. 1973)
1929 - Babrak Karmal, Afgan politikacı (ö. 1996)
1931 - Juan Goytisolo, İspanyol yazar
1946 - Syd Barrett, İngiliz müzisyen, gitarist ve Pink Floyd'un kurucusu (ö. 2006)
1954 - Anthony Minghella, İngiliz film yönetmeni (ö. 2008)
1955 - Rowan Atkinson, İngiliz komedi aktörü ve yazar
1967 - Delko Lesev, Bulgar sırıkçı
1969 - Norman Reedus, Amerikan oyuncu
1972 - Pascal Nouma, Fransız futbolcu
1986 - Alex Turner, İngiliz müzisyen, İndie Rock grubu Arctic Monkeys'in solisti, gitaristi ve bestecisi


Ölümler;


1693 - IV. Mehmet (Avcı Mehmet), Osmanlı'nın 19. Padişahı (d. 1642)
1731 - Étienne François Geoffroy, Fransız kimyacı (d. 1672)
1852 - Louis Braille, Fransız mucit (körler alfabesini icat eden) (d. 1809)
1884 - Gregor Mendel, Avusturyalı genetik bilimci (d. 1822)
1918 - Georg Cantor, Alman matematikçi (d. 1845)
1919 - Theodore Roosevelt, Amerika Birleşik Devletleri'nin 26. Başkanı (d. 1858)
1949 - Victor Fleming, Amerikan sinema yönetmeni (d. 1889)
1959 - Baha Toven, Türk dil bilimci
1978 - Burt Munro, Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı (d. 1899)
1981 - A.J. Cronin, İskoç yazar (d. 1896)
1984 - Ernest Laszlo, Macar asıllı Amerikan görüntü yönetmeni (d. 1898)
1991 - Ahmet Adnan Saygun, Türk besteci (d. 1907)
1993 - Dizzy Gillespie (John Birks Gillespie), Amerikan cazcı (d. 1917)
1993 - Rudolf Nureyev, Rus balet (d. 1938)
1995 - Muharrem Ergin, Türk yazar ve Türkolog d. (1923)
1997 - Ergün Arıkdal, Türk metapsişik araştırmacı, yazar ve Türkiye Metapsişik Tetkikler ve İlmi Araştırmalar Derneği eski Başkanı (d. 1936)
2000 - Don Martin, Amerikan çizgi romancı (Mad Dergisi) (d. 1931)
2010 - İhsan Devrim, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (Süper Baba dizisinin Sürmeneli dedesi) (d. 1915)

[Mest]

07 OCAK


Olaylar;


1558 - Fransa, İngiltere'nin Kıta Avrupası'ndaki son toprağı olan Calais'yi de ele geçirdi.
1598 - Boris Godunov, Rus Çarı oldu.
1610 - İtalyan astronom Galileo Galilei, Jüpiter'in dört uydusunu (İo, Europa, Ganymede, Callisto) tespit etti.
1634 - IV. Murad'ın emriyle Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi boğdurularak öldürüldü. Böylelikle Osmanlı'da ilk defa bir şeyhülislam öldürülmüş oldu.
1714 - İngiliz mühendis Henry Mill daktilo makinesinin patentini aldı.
1785 - Fransız havacı Jean Pierre Blanchard ve ABD'li fizikçi John Jeffries, bir balonla Manş Denizi'ni geçtiler.
1789 - İlk Amerikan başkanlık seçimleri yapıldı. Seçmenler delegeleri, onlar da bir ay sonra ülkenin ilk başkanını belirlediler: George Washington.
1887 - Thomas Stevens, dünya çapında bisiklet turu tamamlayan ilk kişi oldu.
1904 - İlk uluslararası Mors Alfabesi acil durum sinyali "CQD" kadul edildi, ancak iki yıl sonra yerini SOS sinyaline bırakacaktır.
1913 - Ham petrolden benzin eldesi patentlendi.
1924 - Türkiye Millî Eğitim Bakanlığı yabancı okulların binaları içinde bulunan dinî simge ve işaretlerin kaldırılması için bir genelge yayımladı.
1927 - Okyanus aşırı ilk telefon görüşmesi New York'tan Londra'ya yapıldı.
1935 - İtalya diktatörü Benito Mussolini ile Fransa dışişleri bakanı Roma'da görüştü. Resmi açıklamaya göre iki ülkenin Afrika'daki çıkarlarıyla ilgili anlaşmalar yapıldı.
1942 - Hamlet davası sonuçlandı. Muhsin Ertuğrul, Peyami Sefa ve Celaleddin Ezine'ye verilen cezalar ertelendi.
1944 - Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.
1946 - CHP'den ayrılan Celâl Bayar ile Adnan Menderes, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan, Demokrat Parti'nin kuruluş başvurusunu yaptılar.
1946 - İlk başarılı yüksek hızlı elektronik bilgisayar "Eniac", Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanıma girdi. Eniac, elektronik-dijital bilgisayara giden yolda atılmış büyük adımlardan biri olarak 1955'e kadar kullanıldı.
1950 - Karabük Demir ve Çelik İşletmesi'nde "Zeynep" adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.
1950 - Demokrat Parti yeni Seçim Kanunu'yla ilgili bildiri yayınladı:"Önümüzdeki seçimler mutlaka dürüst olmalıdır."
1953 - Amerika Birleşik Devletleri başkanı Harry Truman, ülkesinin hidrojen bombası geliştirdiğini açıkladı.
1954 - Demokrat Parti Genç Demokratlar adında bir gençlik örgütü kurdu.
1957 - Millî Türk Talebe Birliği "rock and roll" ve "striptiz"in yasaklanmasını istedi.
1959 - Amerika Birleşik Devletleri, Fidel Castro'nun yeni Küba hükümetini tanıdı.
1960 - Su altından atılabilen nükleer Polaris füzesi'nin ilk denemesi yapıldı.
1963 - Cibali Tütün Fabrikası'nda 3500 işçi yemek boykotu yaptı.
1967 - Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bir açıklama yaptı; Türkiye'de 25.000 frengili,10.000 cüzamlı, 750.000 veremli var.
1979 - Vietnam ordusu Kamboçya'nın başkenti Phnom Penh'i ele geçirdi ve Khmer Rouge rejimine son verdi.
1980 - Hindistan'da yapılan seçimleri, İndira Gandhi'nin Kongre Partisi kazandı.
1984 - Başbakan Turgut Özal ilk basın toplantısını düzenledi.
1990 - Pisa Kulesi, 800 yıllık tarihi boyunca ilk kez güvenlik gerekçesiyle ziyaretlere kapatıldı.
1992 - Cemal Süreya Şiir Ödülü Adnan Özer ve Süreyya Berfe'ye verildi.
1997 - Demokrat Türkiye Partisi kuruldu, Hüsamettin Cindoruk partinin genel başkanlığına seçildi.
1999 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Bill Clinton'ın azli istemiyle açılan dava başladı.
2015 - Paris'te bulunan mizah dergisi Charlie Hebdo'ya silahlı saldırı yapıldı. 12 kişi hayatını kaybetti.


Doğumlar;


1502 – Papa XIII. Gregorius, Katolik kilisesi Papası (ö. 1585)
1800 - Millard Fillmore, Amerika Birleşik Devletleri'nin 13. Başkanı (ö. 1874)
1851 - Nikolai Tchaikovsky, Rusya'da halkçı hareketin ilk liderlerinden (ö. 1926)
1873 - Charles Péguy, Fransız şair (ö. 1914)
1898 - Al Bowlly, Mozambik doğumlu İngiliz şarkıcı, caz gitaristi ve kompozitör (ö. 1941)
1901 - Fikret Adil, Türk yazar (ö. 1973)
1906 - Henry "Red" Allen, Afrika kökenli Amerikan caz müzisyeni (ö. 1967)
1907 - Baha Gelenbevi, Türk fotoğraf ve sinema sanatçısı (ö. 1984)
1916 - Elena Çavuşesku, Romanya başbakan yardımcısı (idam) (ö. 1989)
1916 - Paul Keres, Estonyalı satranççı (ö. 1975)
1922 - Orhan Asena, Türk oyun yazarı, şair, çocuk hastalıkları uzmanı (ö. 2001)
1934 - Peri Han, Türk sinema oyuncusu (ö. 2008)
1934 - Tasos Papadopulos, eski Kıbrıs Cumhuriyeti devlet başkanı ve siyasetçi (ö. 2008)
1938 - Roland Topor, Fransız oyun yazarı (ö. 1997)
1957 - Katie Couric, ABD'li haber spikeri
1962 - Hallie Todd, ABD'li sinema ve TV oyuncusu
1964 - Nicolas Cage, ABD'li sinema oyuncusu
1973 - Liu Bolin, Çinli sanatçı
1985 - Lewis Hamilton, İngiliz Formula 1 pilotu
1988 - Hardwell, Hollandalı DJ, prodüktör
1990 - Liam Aiken, ABD'li sinema oyuncusu
1990 - Gregor Schlierenzauer, Avusturyalı sporcu


Ölümler;


1858 - Mustafa Reşit Paşa, Osmanlı Devleti'nde Tanzimât'ın mimarı, Sadrazam (d. 1800)
1892 - Tevfik Paşa, Mısır hidivi (d. 1852)
1932 - André Maginot, Majino Hattı'na adını veren Fransız devlet adamı (d. 1877)
1943 - Nikola Tesla, Sırp asıllı fizikçi (d. 1856)
1944 - Muslihiddin Adil Taylan, Türk akademisyen, idare hukuku profesörü
1951 - René Guénon, Fransız metafizikçi yazar (d. 1886)
1968 - Fahri Kopuz, Türk besteci (d. 1882)
1988 - Trevor Howard, İngiliz aktör (d. 1913)
1989 - Hirohito, Japon İmparatoru (d. 1901)
2001 - Şarl Helu, Lübnanlı devlet adamı (d. 1913)
2004 - Ingrid Thulin, İsveçli oyuncu (d. 1926)
2012 - Azer Bülbül, Türk arabesk fantezi müzik sanatçısıdır (d. 1969)
2014 - Huban Öztoprak, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1987)
2015 - Ayla Gürses, TRT Klasik Türk müziği sanatçısı (d. 1946)
2015 - Remzi Evren, Türk sinema sanatçısı (d. 1957)

[Mest]

08 OCAK


Olaylar;


1297 - Monako bağımsızlığını kazandı.
1499 - Fransa'da XII. Louis, Anne de Bretagne ile evlendi.
1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması.
1835 - ABD'nin ulusal borcu ilk ve son kez olarak 0 (sıfır) oldu.
1916 - Müttefik kuvvetleri Osmanlı ordusunun Çanakkale direnişini kıramadılar. Yenilgiye uğrayarak Gelibolu yarımadasından çekilmeye başladılar. Başarısızlığı nedeniyle İngiliz Deniz Kuvvetleri komutanı Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.
1918 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Woodrow Wilson, Temsilciler Meclisi ve Senato'nun ortak toplantısında Avrupa'da kalıcı barışın sağlanması için kendi adıyla anılacak olan 14 prensibi ortaya attı.
1933 - I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
1941 - İstanbul’da 401 ilkokulda 1846 öğretmen ve 74.488 öğrencinin öğrenim yaptığı açıklandı.
1943 - Yoksullara ucuz ekmek verilmesine ilişkin kararname yayımlandı.
1945 - İskenderun limanı hizmete açıldı.
1946 - Celâl Bayar Demokrat Parti (DP) genel başkanı oldu.
1958 - 14 yaşındaki Bobby Fischer Amerika Birleşik Devletleri satranç şampiyonu oldu.
1959 - Charles de Gaulle, Beşinci Fransa Cumhuriyeti'nin ilk Başkanı olarak görevine başladı.
1960 - Hirfanlı Barajı hizmete girdi.
1962 - Hollanda'da tren kazası: 93 kişi öldü.
1977 - Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit, milletvekillerine yapılan zamlara tepki gösterdi; maaş zammını kabul etmeyeceğini açıkladı.
1980 - Akaryakıt yokluğu nedeniyle fabrikaların %80'i üretimi durdurdu.
1982 - Yılmaz Güney "komünizm propagandası yapmaktan" gıyabında 7,5 yıla mahkûm edildi.
1986 - Henry Miller'in Oğlak Dönencesi adlı romanı, müstehcen olduğu gerekçesiyle toplatıldı.
1986 - Hacker manifestosu, ABD'de duyuruldu.
1986 - 8 sanatçıya Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tarafından "profesörlük" unvanı verildi. Unvan verilen sanatçılar arasında Yıldız Kenter, Hikmet Şimşek ve Nevit Kodallı da vardı.
1988 - Bülent Ersoy'un sahneye çıkma yasağı kaldırıldı. Operasyonla cinsiyet değiştiren Bülent Ersoy'un sahneye çıkmasına Emniyet Genel Müdürlüğü 7 yıldır izin vermiyordu.
1988 - Türkiye Emlak Bankası kuruldu.
1989 - Birleşik Krallık'ta East Midlands havaalanı yakınlarında Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı karayolu üzerine düştü: 46 kişi öldü, 80 kişi yaralı kurtuldu.
1991 - Hükümetle anlaşan maden işçileri eylemlerine son vererek Zonguldak'a döndüler.
1992 - Ankara'da bir depoda kilitli tutulan "yasak" kitaplar Kültür Bakanlığı'nda sergilenmeye başladı. Kitaplar ileride oluşturulacak Demokrasi ve İnsan Hakları Müzesi'ne konulacak.
1993 - Aziz Nesin, "12 Eylül'de 5 deli bir kuyuya taş attı, 60 milyon insan çıkaramıyor" dedi.
1996 - Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe polis tarafından gözaltına alındıktan sonra Eyüp Spor Salonu yanındaki parkta ölü bulundu.
1996 - Antonov 32 tipi bir kargo uçağı, Kinşasa'da (Zaire) bir pazar yerine düştü: 350 kişi öldü.
1997 - Vehbi Koç'un çalınan naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığında boş bir mezarda bulundu ve çalanlar yakalandı. Koç'un naaşı, 10 Ocak'ta ikinci kez toprağa verildi.
2003 - THY'nin İstanbul-Diyarbakır seferini yapan RC-100 tipi uçağı Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi öldü, 3 kişi yaralanarak kurtuldu.
2003 - Amerika Birleşik Devletleri, Afganistan'da askeri üsler kurmaya başladı.
2008 - Orhan Alkaya, İstanbul Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliğine getirildi.
2010 - Halep ile Gaziantep arasında konulan yolcu treni ilk seferini yaptı.


Doğumlar;


624 - Hüseyin ibn Ali, (ö. 680)
1556 - Uesugi Kagekatsu, Japon samuray ve savaş lordu (ö. 1623)
1583 - Simon Episcopius, Hollandalı teolog (ö. 1643)
1823 - Alfred Russel Wallace, İngiliz toplum ve doğa bilimci, antropolog ve biyolog (ö. 1913)
1889 - Erhard Raus, Nazi Almanyası'nda asker (ö. 1956)
1891 - Walther Bothe, Alman matematikçi, kimyacı ve fizikçi (ö. 1957)
1896 - Manuel (Sepúlveda) Rojas, Şilili romancı ve kısa öykücü (ö. 1973)
1902 - Georgiy Maksimilyanoviç Malenkov,, Sovyet devlet adamı, Jozef Stalin'in yakın mesai arkadaşı ve Stalin'in ölümünden sonra SSCB başbakanı (ö. 1988)
1909 - José Ferrer, Porto Rikolu oyuncu ve yönetmen (ö. 1992)
1922 - Artemio Franchi, İtalyan futbol adamı (ö. 1983)
1935 - Elvis Presley, ABD'li şarkıcı, müzisyen ve oyuncu (ö. 1977)
1937 - Shirley Bassey, Galli şarkıcı
1940 - Sid Ganis, ABD'li film yapımcısı
1941 - Graham Chapman, İngiliz komedyen ve oyuncu (ö. 1989)
1942 - Stephen Hawking, İngiliz teorik fizikçi, patlayan kara delikler teorisiyle görelilik teorisi ve kuantum mekaniğinde çığır açan
1942 - Junichirō Koizumi, Japonya başbakanı
1945 - Kadir Topbaş, Türk mimar, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
1947 - David Bowie, İngiliz şarkıcı ve sinema oyuncusu
1947 - Şansal Büyüka, Türk gazeteci ve spor yazarı
1948 - Arkadaş Zekai Özger, Türk şair (ö. 1973)
1949 - Nuri Kurtcebe, Türk çizgi-romancı ve karikatürist
1958 - Rey Mysterio, Sr., ABD'li güreşçi ve oyuncu
1966 - Gökhan Gedikali, Türk futbolcu
1969 - Jeremy Davies, ABD'li oyuncu
1972 - Burak Aydos, Türk şarkıcı
1972 - Giuseppe Favalli, İtalyan futbolcu
1975 - Elena Grushina, Ukraynalı buz patenci
1976 - Bora Sancar, Türk basketbolcu
1977 - Amber Benson, ABD'li oyuncu
1977 - Manuela Arcuri, İtalyan model ve aktris
1977 - Erdal Bibo, Türk basketbolcu
1978 - Marco Fu, Hong Konglu snooker oyuncusu
1983 - Kim Jong-un, Kuzey Kore Ulusal Lideri
1983 - Felipe Colombo, Meksikalı dizi oyuncusu
1985 - Karina Ocasio, Porto Rikolu voleybolcu
1986 - David Silva, İspanyol futbolcu
1990 - Sara Vulovic, Sırp model ve yönetmen
1992 - Koke Resurrección, İspanyol futbolcu


Ölümler;


1324 - Marco Polo, İtalyan seyyah (d. 1254)
1337 - Giotto di Bondone, İtalyan ressam ve mimar (d. 1267)
1642 - Galileo Galilei, İtalyan fizikçi, matematikçi ve astronom (d. 1564)
1713 - Arcangelo Corelli, İtalyan besteci (d. 1653)
1825 - Elias (Eli) Whitney, ABD'li mucit ve sanayici (d. 1765)
1878 - Nikolay Nekrasov, Rus şair ve gazeteci (d. 1821)
1896 - Paul Verlaine, Fransız şair (d. 1844)
1935 - Rauf Yekta, Türk müzisyen, müzikolog ve besteci (d. 1871)
1946 - Dion Fortune, İngiliz okültist ve yazar (d. 1890)
1948 - Kurt Schwitters, Alman resim ve heykel sanatçısı (d. 1887)
1949 - Yoshijirō Umezu, Japon asker (d. 1882)
1950 - Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimci (d. 1883)
1961 - Yaşar Doğu, Türk Dünya şampiyonu güreşçi (d. 1913)
1964 - Julius Raab, Avusturyalı politikacı (d. 1891)
1967 - İlhan Tarus, Türk savcı, yargıç ve hikâye, oyun ve roman yazarı (d. 1907)
1976 - Çu En-Lay, Çin Halk Cumhuriyeti başkanı (d. 1898)
1983 - Hüseyin Alp, Türk basketbolcu (d. 1935)
1983 - Gerhard Barkhorn, Alman pilot asker (d. 1919)
1986 - Mehmet İzmen, Türk siyasetçi ve bürokrat (d. 1909)
1988 - Duygu Aykal, Türk balerin ve koreograf (d. 1943)
1990 - Terry-Thomas, İngiliz oyuncu ve komedyen (d. 1911)
1996 - Metin Göktepe, Türk gazeteci (d. 1968)
1996 - François Mitterrand, Fransa cumhurbaşkanı (d. 1916)
1997 - Melvin Calvin, ABD'li biyokimyacı (d. 1911)
2000 - Sohban Koloğlu, Türk sinema dekoratörü, yönetmen ve oyuncu (d. 1918)
2005 - Raif Aybar, Türk siyasetçi (d. 1915)
2006 - Özdemir Birsel, Türk film yönetmeni, senarist ve yapımcı (d. 1929)
2014 - Selçuk Uluergüven, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu (d. 1941)

[Mest]

09 OCAK


Olaylar;


475 - Bizans İmparatoru Zeno başkent Konstantinopolis'i terkederek Antioch'a (Antakya) kaçmaya zorlandı, böylelikle birinci saltanatı sona ermiş oldu.
1788 - Connecticut Amerika Birleşik Devletleri anayasasını onaylayan 5. eyalet oldu.
1792 - Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında 5 yıllık savaşın ardından Yaş Antlaşması imzalandı.
1839 - Fransız Bilimler Akademisi Daguerreotype adı verilen bir fotoğrafçılık işlemini duyurdu.
1853 - Osmanlı İmparatorluğu için "hasta adam" tabiri ilk kez Rus Çarı I. Nikolay tarafından kullanıldı.
1861 - Mississippi Birleşik Devletlerden ayrıldı.
1900 - Mısır'da Kahire demiryolu tamamlandı ve ilk tren hizmete girdi.
1900 - Lazio takımı kuruldu.
1905 - Moskova'da Kışlık Saray'a yürüyen işçilerin üzerine ateş açıldı.
1910 - Tarihî Çırağan Sarayı yandı.
1916 - Seddülbahir Muharebeleri bitti.
1916 - İngilizler'in Gelibolu Yarımadası'ndan çekilip gitmeleri üzerine sabah 08.45'te Alçıtepe'den Başkomutanlık Vekaleti'ne telgraf çeken 5. Ordu Komutanı Mareşal Otto Liman von Sanders, "Tanrı'ya şükür Gelibolu Yarımadası tamamen düşmandan temizlenmiştir. Diğer ayrıntılar ayrıca sunulacaktır" dedi.
1920 - Kuva-yi Milliye komutanlarından Yahya Kaptan, Gebze'de İstanbul Hükümeti'nin adamlarınca öldürüldü.
1921 - Birinci İnönü Muharebesi başladı.
1922 - İtilaf Devletleri güçlerine karşı İlk kurşun Dörtyol'un Karakese Beldesinde Ömer Hoca'nın Oğlu Mehmet (Kara Mehmet)'tarafından Hatay İlinin Dörtyol İlçesi Karakese Beldeside 19 Aralık 1918 tarihinde atılmıştır.
1926 - Piyango çekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyeti'ne ait olduğuna ilişkin kanun kabul edildi.
1936 - Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Atatürk'ün de katıldığı bir törenle öğrenime başladı. Törende konuşan Milli Eğitim Bakanı Saffet Arıkan "Çürümüş görünen dünya kültürünü yeniden yaratacak olan Türk çocuklarıdır" dedi.
1937 - Josef Stalin'in sürgüne gönderdiği Lev Troçki, Meksika'ya gitti.
1937 - İstanbul Tramvay Şirketi, talebelerin ucuz seyahat etmeleri için paso verdi. Pasolar talebelerin ikamet mıntıkalarıyla, mekteplerinin bulunduğu bölge arasındaki seferlerde geçerli oldu.
1942 - Türk Tarih Kurumu Ziya Gökalp'in bütün eserlerinin yayımlanmasına, Türk Dil Kurumu da yeni bir Kur'an çevirisine karar verdi.
1949 - Türkiye'nin 7. Başbakanı Hasan Saka görevinden çekildi.
1951 - Birleşmiş Milletler genel merkezi açıldı.
1951 - Washington Capitols kulübü kapatıldı.
1955 - Devlet Operası sopranosu Leyla Gencer, temsiller vermek üzere İtalya'ya gitti.
1957 - Birleşik Krallık başbakanı Anthony Eden sağlık nedenleriyle istifa etti.
1964 - Panama Kanalı bölgesinde çıkan Amerikan karşıtı gösterilerde 21 Panamalı ve 3 Amerikan askeri öldü.
1964 - ATAŞ grevi, "milli güvenliği bozucu" nitelikte olduğu gerekçesiyle Bakanlar Kurulu tarafından 1 ay süreyle ertelendi.
1966 - 800 kişilik ilk işçi kafilesi Almanya'ya hareket etti.
1968 - Surveyor 7 adlı uzay aracı ay yüzeyine yumuşak iniş yaptı. Bu yolculuk Amerikalıların insansız ay yüzeyi araştırmalarının sonuncusu oldu.
1968 - Ankara Yüksek İhtisas Hastanesi'nde bir köpeğin kalbi değiştirildi. Ameliyattan kırk dakika sonra bakım güçlüğü nedeniyle köpek "uyutuldu".
1968 - Mexico City tarihinde bilinen ilk ve son kez kar yağışı gözlendi, yağış 2 gün daha devam etti.
1969 - Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) bir ay süreyle tatil edildi. 6 Ocak günü üniversitede Amerikan Büyükelçisi Robert Komer'in makam otomobili öğrenciler tarafından yakılmıştı.
1969 - Ses hızını aşan ilk yolcu uçağı Concorde deneme uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.
1970 - Birleşik Krallık'da yapılan açıklamaya göre bir hafta içinde Hong Kong gribinden 2850 kişi öldü.
1972 - RMS Queen Elizabeth yolcu gemisi Hong Kong'un Victoria Limanı'nda çıkan bir yangın sonucu yarı batık halde kaldı. Bu enkaz 1974 yılında bir James Bond filmi olan Altın Tabancalı Adam'da dekor ve plato olarak kullanıldı.
1978 - Akaryakıt sıkıntısı had safhada; akaryakıtı biten hastaneler hasta kabul etmemeye ve yatan hastaları taburcu etmeye başladılar.
1978 - Bir günde 14 yer bombalandı. İstanbul'da 5, Ankara'da 7, Trabzon ve Afşin'de de birer yere atılan bombalar hasara yol açtı.
1978 - İstanbul'da Çapa Tıp Fakültesi şiddetli soğuk nedeniyle tatil edildi.
1978 - TEKEL Genel Müdür Vekili Esat Gühan görevden alındı, yerine vekaleten Orhan Özet getirildi.
1979 - Ankara'da iki tren çarpıştı. Çoğu işçi ve öğrenci olan 32 kişi öldü.
1979 - Yeşilköy Havalimanı'nda kanlı baskını gerçekleştirdikten sonra müebbet hapse mahkûm olan Muhammed Reşit ve Mehdi Muhammed adlı iki Filistinli gerilla Sağmalcılar Cezaevi'nden kaçtı.
1979 - Ege Kıta Sahanlığı görüşmeleri Viyana'da büyük bir gizlilik içinde başladı.
1984 - Yargıtay bir karar verdi; emekli işçiye verilen altın madalyanın bedeli, kıdem tazminatından düşülecek.
1986 - Polaroid'in açtığı patent davalarını kaybeden Kodak firması anında fotoğraf veren kamera (instant camera)işine son vermek zorunda kaldı.
1987 - Yargıtay, Milliyetçi Hareket Partisi'nin Alparslan Türkeş'in üzerinde bulunan mal varlığının hazineye devrine karar verdi.
1991 - Toplu taşıma araçlarında sigara içilmesi ve tütün mamullerinin reklamının yapılması yasaklandı.
1992 - Karadzic liderliğinde Bosnalı Sırplar “Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti”ni kurduklarını açıkladılar.
1995 - Güner Ümit'in, İnter Star'da yayınlanan "Süper Turnike" programında, Alevilerde "ensest" olduğunu ima eden sözleri üzerine, Aleviler iki gün boyunca televizyon önünde gösteri yaptı. İki günün sonunda programın yayından kaldırılacağı açıklandı.
1996 - Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe'nin cesedi Eyüp Spor Salonu'nun yakınındaki arsada bulundu. Gazeteci Metin Göktepe bir gün önce görevini yaparken polisçe engellenmiş ve gözaltına alınmıştı.
1996 - Sabancı Holding Yönetim Kurulu Üyesi Özdemir Sabancı, Toyotasa Genel Müdürü Haluk Görgün ve sekreter Nilgün Hasefe, Sabancı Center'da vurularak öldürüldü. Olayı DHKP/C örgütü üstlendi.
1997 - Başbakanlık Kriz Yönetimi Merkezi yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelik kriz hallerinde kimi yürütme yetkilerini Genelkurmay Genel Sekreterliği'ne veriyor.
2003 - İkinci Afrika Sosyal Forumu sona erdi.
2003 - Aile mahkemeleri kuruldu.
2005 - Mahmud Abbas Filistin devlet başkanlığına seçildi.
2007 - Merkez üssü Özbekistan'ın başkenti Taşkent'in 200 kilometre güneydoğusu olan 8 şiddetinde deprem meydana geldi.
2007 - Adana'dan Irak'a giden, içinde Türk işçilerinin bulunduğu, Moldova'lı bir şirkete ait Antonov tipi bir uçak Bağdat'ın Beled havaalanı pistine 200 metre kala düştü: 34 kişi öldü.
2009 - Nazım Hikmet'in Türk vatandaşlığından çıkarılmasına ilişkin 1951 yılındaki Bakanlar Kurulu Kararı yürürlükten kaldırıldı.
2011 - Iran Air'e ait 277 sefer sayılı uçuşu Urmiye yakınlarında düştü. 72 kişi hayatını kaybetti.
2011 — Güney Sudan'da bağımsızlık referandumu yapıldı.


Doğumlar;


1590 - Simon Vouet, Fransız ressam ve dekoratör (ö. 1649)
1715 - Robert-François Damiens, Fransız suikastçi (Fransa Kralı XV. Louis'ye başarısız suikast girişiminde bulunan) (ö. 1757)
1778 - Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi, Türk müzikadamı (ö. 1846)
1835 - İvasaki Yataro, Japon finansör, Deniz taşımacılığı şirketi ve Mitsubishi'nin kurucusu (ö. 1885)
1868 - Søren Sørensen, Danimarkalı biyokimyacı (ö. 1939)
1878 - John B. Watson, ABD'li psikolog (ö. 1958)
1881 - Lascelles Abercrombie, İngiliz şair ve edebiyat eleştirmeni (ö. 1938)
1890 - Karel Capek, Çek romancı, kısa öykü, oyun ve deneme yazarı (ö. 1938)
1890 - Kurt Tucholsky, Alman gazeteci ve yazar (ö. 1935)
1901 - Chic Young, ABD'li çizer (ö. 1973)
1902 - Stanisław Wojciech Mrozowski, Polonyalı fizikçi (ö. 1999)
1908 - Glyn Smallwood Jones, Britanyalı siyasetçi (ö. 1992)
1908 - Simone de Beauvoir, Fransız yazar ve feminist, varoluşçuluk akımını edebiyatta sürdüren (ö. 1986)
1911 - Gypsy Rose Lee, ABD'li striptiz sanatçısı (ö. 1970)
1913 - Richard Milhous Nixon, Amerika Birleşik Devletleri'nin 37. Başkanı (ö. 1994)
1914 - Kenny Clarke, ABD'li caz su (ö. 1985)
1918 - Hikmet Tanyu, Türk akademisyen, şair ve yazar (ö. 1992)
1922 - Ahmed Sékou Touré, Gine Cumhuriyeti'nin ilk başkanı (ö. 1984)
1922 - Har Gobind Khorana, ABD'li molekuler biyolog (ö. 2011)
1925 - Lee Van Cleef, ABD'li oyuncu (ö. 1989)
1928 - Domenico Modugno, İtalyan şarkıcı ve söz yazarı (ö. 1994)
1933 - Wilbur Smith, Afrikalı yazar
1937 - Klaus Schlesinger, Alman yazar ve gazeteci (ö. 2001)
1940 - Sergio Cragnotti, İtalyan spor adamı
1941 - Joan Baez, ABD'li folk şarkıcı, 1960'larda gençliğin Amerikan halk müziğine ilgisini çeken şarkıcı ve siyasal eylemci
1942 - Adnan Keskin, Türk siyasetçi
1944 - Jimmy Page, İngiliz müzisyen, Led Zeppelin grubunun gitaristi
1944 - Yusuf Kenan Doğan, Türk siyasetçi (ö. 2015)
1945 - Levon Ter-Petrosyan, ilk Ermenistan Cumhurbaşkanı
1948 - Jan Tomaszewski, Polonyalı eski kaleci
1950 - Alec Jeffreys, İngiliz genetikçi
1950 - Mevlüt Çetinkaya, Türk bürokrat
1951 - Michel Barnier, Fransız siyasetçi
1954 - Mirza Delibašić, Bosnalı basketbolcu (ö. 2001)
1956 - Imelda Staunton, İngiliz oyuncu
1958 - Mehmet Ali Ağca, Papa ve Abdi İpekçi suikastlerinin sanığı
1960 - Mübeccel Vardar, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2006)
1965 - Haddaway, Trinidad asıllı pop şarkıcısı
1967 - Claudio Caniggia, Arjantinli futbolcu
1968 - Joey Lauren Adams, ABD'li oyuncu
1968 - İskender Iğdır, Türk dağcı (ö. 2000)
1970 - Lara Fabian, Belçikalı şarkıcı
1977 - Scoonie Penn, ABD'li basketbolcu
1978 - Gennaro Gattuso, İtalyan futbolcu
1978 - Esra İçöz, Türk Sanat Müziği şarkıcısı
1978 - Alpay Kemal Atalan, Türk oyuncu
1981 - Euzebiusz Smolarek, Polonyalı futbolcu
1981 - Danielson Ferreira Trindade, Brezilyalı futbolcu
1984 - Hussein Yasser, Katarlı futbolcu
1985 - Bobo, Brezilyalı futbolcu
1985 - Enver Işık Türk futbolcu
1985 - Sinem Öztürk, Türk oyuncu ve sunucu
1987 - Felipe Flores, Şilili futbolcu
1988 - Marc Crosas, İspanyol futbolcu
1989 - Ethem Yılmaz Türk futbolcu
1989 - Michaëlla Krajicek, Hollandalı tenisçi
1991 - Can Maxim Mutaf, Türk basketbolcu
1992 - Franck Mbarga, Kamerunlu futbolcu
1994 - Paweł Cibicki, Polonyalı futbolcu
1995 - Jilke Deconinck, Belçikalı futbolcu
1996 - Ivanildo Cassamá, Gine-Bissau'lu futbolcu


Ölümler;


1852 - Mirza Taki Han İran başbakanı (d. 1807)
1854 - Almeida Garrett Portekizli şair, oyun yazarı, romancı, siyasetçi (d. 1799)
1873 - III. Napolyon Fransız imparator (d. 1808)
1878 - II. Vittorio Emanuele Sardinya Krallığı'nın kralı (d. 1820)
1907 - Muzaffereddin Şah, İran şahı (d. 1853)
1918 - Charles-Émile Reynaud, Fransız Fen öğretmeni ve mucit (d. 1844)
1927 - Houston Stewart Chamberlain, İngiliz yazar ve Filozof (d. 1855)
1933 - Daphne Akhurst, Avustralyalı tenisçi (d. 1903)
1936 - John Gilbert, ABD'li aktör (d. 1897)
1940 - Ali Rıza Arıbaş, Türk siyasetçi (d. 1882)
1945 - Osman Cemal Kaygılı, Türk yazar (d. 1890)
1947 - Yusuf Ziya Zarbun, Türk siyasetçi (d. 1877)
1951 - Ahmet Hamdi Akseki, Diyanet İşleri Başkanı (d. 1887)
1957 - Hamdi Çelen, Türk siyasetçi (d. 1892)
1963 - Fridolin von Senger und Etterlin, Nazi Almanyası generali (d. 1891)
1964 - Halide Edip Adıvar, Türk yazar (d. 1884)
1968 - Avni Yukaruç, Türk siyasetçi (d. 1893)
1975 - Pierre Fresnay, Fransız aktör (d. 1897)
1979 - Pier Luigi Nervi, İtalyan bir inşaat mühendisi (d. 1891)
1980 - Naim Erem, Türk siyasetçi (d. 1894)
1982 - Hürrem Müftügil, Türk siyasetçi (d. 1898)
1982 - Nurullah Berk, Türk ressam ve yazar (d. 1906)
1984 - Alp Zeki Heper, Türk yönetmen (d. 1939)
1990 - Cemal Süreya, Türk şair (d. 1931)
1992 - Bill Naughton, İngiliz oyun yazarı (d. 1910)
1993 - Ragıp Sarıca, Türk siyasetçi (d. 1912)
1995 - Souphanouvong, Laos'un ilk cumhurbaşkanı (d. 1909)
1995 - Peter Cook, İngiliz oyuncu, varyete sanatçısı ve yazar (d. 1937)
1995 - Alaettin Eriş, Türk siyasetçi (d. 1908)
1996 - Özdemir Sabancı, Türk iş adamı (d. 1941)
2001 - Yusuf Bozkurt Özal, Türk siyasetçi (d. 1940)
2009 - Irène Mélikoff, Rus ve Azeri asıllı Fransız Türkolog (d. 1917)
2009 - Ayten Erman, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1935)
2009 - Süleyman Çağlar, Türk siyasetçi (d. 1920)
2010 - Saltuk Kaplangı, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1932)
2012 - Malam Bacai Sanhá, Gine Bissau cumhurbaşkanı (d. 1947)
2013 - James M. Buchanan, ABD'li iktisatçı (d. 1919)
2013 - Vivian Brown, San Francisco ikizlerinden biri (d. 1927)
2014 - Erdal Alantar, Türk ressam (d. 1932)
2014 - Dale T. Mortensen, ABD'li ekonomist (d. 1939)
2014 - Lorella De Luca, İtalyan sinema ve dizi oyuncusu (d. 1940)
2014 - Amiri Baraka, Afrikalı-Amerikan yazar, şair ve aktivist (d. 1934)
2015 - Samuel Goldwyn, ABD'li film yönetmeni (d. 1926)
2015 - Roy Tarpley, ABD'li profesyonel basketbolcu (d. 1964)
2015 - Amedy Coulibaly, Fransız suçlu (d. 1982)
2015 - Brian Friel, İrlandalı çevirmen ve oyun yazarı (d. 1929)
2016 - Zelimhan Yakub, Azerbaycanlı şair, ozan ve siyasetçi (d. 1950)
2016 - Maria Teresa de Filippis, İtalyan otomobil yarışçısı (d. 1926)
2016 - Bircan Pullukçuoğlu, Türk müzisyen (d. 1948)
2016 - Cielito del Mundo, Filipinli şarkıcı, oyuncu (d. 1935)

[Mest]

10 OCAK


Olaylar;


1595 - Padişah III. Murat, 49 yaşında öldü. III. Mehmet tahta çıktı.
1810 - Napolyon ile Josephine'in evlilikleri sona erdi.
1861 - Amerikan İç Savaşı: Florida, Birleşik Devletler'den ayrıldı.
1863 - Dünyanın ilk metrosu olan Londra metrosunun Metropolitan adı verilen ilk hattı açıldı.
1900 - Dünya Şampiyonu, Pehlivan Kara Ahmet, Paris'te "Şampiyonlar Şampiyonu" ünvanını aldı.
1903 - Makedonya'daki Osmanlı yönetimine karşı gelişen şiddet olayları nedeniyle Sadrazam Sait Paşa azledildi, yerine Rumeli Islahat Komisyonu Başkanı Mehmet Ferit Paşa getirildi.
1919 - Medine müdafaası sona erdi. Medine'deki Osmanlı garnizonu silah bırakan son muharip kuvvet oldu. I. Dünya Savaşı fiilen sona erdi.
1919 - İngilizler, Bağdat'ı işgal etti.
1920 - Milletler Cemiyeti kuruldu. ABD, Cemiyete katılmadı.
1921 - I. İnönü Muharebesi; Albay İsmet Bey komutasındaki Türk ordusu, Yunan ordusu ile İnönü'de karşı karşıya geldi. Yunan ordusu yenildi. Zaferin ardından, Albay İsmet Bey, 1 Mart 1921 'de generalliğe terfi ettirildi; TBMM Hükümetinin uluslararası itibarı da hızla yükseldi.
1926 - Heyet-i Fesadiye davası sonuçlandı. Aslında üç ayrı dava söz konusuydu. Çerkes Ethem 'in Kuva-yı Seyyaresi 'nin Bolşevik Taburu Komutanı İsmail Hakkı Bey ; boşandığı eşini öldürten Miralay Osman ; Kürt isyanıyla birlikte Ankara muhitinde bir isyan hareketi giriştiği gerekçesiyle Kırşehir Milletvekili Rıza Bey idama mahkûm oldu.
1927 - Alman sinema yönetmeni Fritz Lang'ın Metropolis adlı filmi gösterime girdi.
1928 - Sovyetler Birliği , Troçki'nin sürgüne gönderilmesine karar verdi.
1928 - Sovyetler Birliği’nde, aralarında Troçki’nin de bulunduğu 30 muhalefet lideri Almatı’ya sürüldü.
1929 - Tenten'in maceraları adlı karikatür kitabı ilk kez yayımlandı. İleride 40 ayrı dilde yayımlanıyor olacak.
1933 - İspanya'da ayaklanmalar yaygınlaştı; sıkıyönetim ilan edildi.
1940 - Pierre Louys'in Afrodit adlı kitabıyla ilgili davaya başlandı. Kitap müstehcenlikle suçlanıyordu.
1944 - Nuri Demirağ'ın fabrikasında üretilen Türk yolcu uçağının ilk uçuş denemesi Yeşilköy'de yapıldı.
1945 - Anayasa dilinde yeni Türkçe kelimelerin kullanılması kabul edildi.
1945 - Teşrinevvel, Teşrinisani, Kânunuevvel ve Kânunusani aylarının adları, Ekim, Kasım, Aralık ve Ocak olarak değiştirildi.
1946 - Ankara Gazeteciler Cemiyeti kuruldu
1946 - Birleşmiş Milletler'in ilk genel kurulu Londra'da toplandı. Bu kurulda 51 ülke temsil edildi.
1947 - Demokrat Parti 1. Kongresi'nde "Hürriyet Misakı" kabul edildi. Raporda Anayasa'ya aykırı yasaların kaldırılması, Anayasa'nın tam olarak uygulanması, yeni seçim yasası hazırlanması ve cumhurbaşkanlığı ile parti genel başkanlığının birbirinden ayrılması isteniyordu.
1951 - Hasankale-Horasan demiryolu ulaşıma açıldı.
1957 - Harold Macmillan, Anthony Eden'in istifasının ardından Birleşik Krallık başbakanı oldu.
1958 - Dokuz subayın, isyan muharrikliği yapmak ve fesat çıkarmak'tan tutuklandıkları açıklandı.
1961 - Basın çalışanlarıyla ilgili 212 sayılı kanun yürürlüğe girdi. Bu yasayı protesto eden gazete sahipleri 3 gün süreyle gazete çıkarmama kararı aldılar.
1961 - Çalışan Gazeteciler Bayramı kutlanmaya başladı.
1963 - Türkiye Spor Yazarları ve Spor Kulübü Derneği kuruldu.
1964 - Beatles grubunun Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk albümleri satışa sunuldu.
1965 - Manisa'nın Karakurt köyü'nde gericiler ayaklanarak okul öğretmenlerine saldırdı. 23 kişi tutuklandı.
1967 - Cumhuriyetçi Edward W. Brooke, Amerika Birleşik Devletleri senatosunun ilk siyahi üyesi olarak görevine başladı.
1968 - Ankara'da Dördüncü Sanayi Kongresi toplandı. Kongre'de "yabancı sermaye" konusu tartışıldı.
1969 - Singer'in Kartal Cevizli'deki Dikiş Makineleri Fabrikası, burada çalışmakta olan 450 işçi tarafından işgal edildi.
1971 - 500'ü aşkın mülki amir hükümeti protesto için eylem kararı aldı. Başbakan Süleyman Demirel bu nedenle bir genelge yayımladı. "Direnişe geçen memurlar suç işliyor" dedi.
1972 - 15 idam kararını bozan Askeri Yargıtay İkinci Dairesi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararlarını onayladı.
1975 - Yeni İmar Kanunu yürürlüğe girdi.
1978 - Sovyetler, Soyuz kapsülü içinde iki kozmonotu, Salyut VI laboratuvarıyla buluşmak üzere uzaya yolladı.
1979 - İran Şahı Rıza Pehlevi, ülkesini terk ederek, ailesiyle Mısır'ın Assuan kentine gitti.
1982 - Birleşik Krallık'de tarihin en düşük sıcaklığı: -27.2 °C. Bundan önce aynı sıcaklığa 11 Şubat 1895'te ulaşılmıştı.
1983 - Türk Hava Yolları'nın Afyon uçağı Ankara'da düştü: 47 yolcu öldü.
1984 - Alparslan Türkeş'in tahliye istemi 21. kez reddedildi.
1984 - Kürtaj yasal hale geldi.
1984 - Amerika Birleşik Devletleri ve Vatikan arasında 100 yılı aşkın bir aradan sonra diplomatik ilişkiler yeniden başladı.
1985 - TRT "anı, devrim, özgürlük" gibi bazı kelimelerin kullanımına yasak getirdi.
1988 - Yurtdışında basılan 440 yayının ülkeye girmesi yasaklandı.
1989 - Küba askerleri Angola'dan çekilmeye başladı.
1990 - Basın alanında faaliyet gösteren "Time" ve sinema alanında faaliyet gösteren "Warner" şirketleri birleşerek Time Warner adını aldı.
1991 - Amerika Birleşik Devletleri, Irak'a hava akınları ve füze saldırısı başlattı.
1992 - "32. Gün" programı, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Yönetim Kurulu tarafından yayından kaldırıldı. Yapımcı Mehmet Ali Birand'la anlaşma feshedildi.
1995 - TBMM televizyonu kuruldu ve oturumlar canlı olarak TRT-3'ten yayımlanmaya başladı.
1996 - Avrasya feribotu, 4 silahlı kişi tarafından Trabzon Limanı'nda kaçırıldı.
1998 - Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'nin kapatılmasına karar verdi.
1999 - Susurluk davası kapsamında da aranan Haluk Kırcı yakalandı. Haluk Kırcı Ankara Bahçelievler'de 7 Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyesi gencin öldürülmesiyle ilgili davada 7 kez idam cezası almıştı.
2001 - Wikipedia, Nupedia'nın bir parçası olarak hayata atıldı. Beş gün sonra farklı bir site oldu.
2001 - Türksat 2A fırlatıldı.
2002 - İstanbul Milletvekili Rıdvan Budak hakkında DSP Merkez Disiplin Kurulu tarafından, partiden kesin ihraç kararı verildi.
2002 - Merkez Bankası eski Başkanı Gazi Erçel hakkında, dalgalı kura geçilmeden önce bazı kurumlara toplam 5 milyar 188 milyon 900 bin ABD doları satarak, 'görevini kötüye kullandığı' gerekçesiyle dava açıldı.
2003 - Maxis tarafından SimCity'in 4. oyunu yapıldı.
2006 - Mehmet Ali Ağca, askerlik işlemlerini yaptırmak üzere avukatı Mustafa Demirbağ ile GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesine gitti. Demirbağ, muayene sonucu Ağca'ya askerliğe elverişsiz raporu verildiğini bildirdi.
2006 - İran'ın nükleer programı uluslararası krize yol açtı. Tahran atom bombası sahibi olmak istediği iddialarını reddederken, nükleer programının sivil olduğunu ve programını geliştirmeye devam edeceğini açıkladı. 25 Ocak'ta Fransa, Birleşik Krallık ve Almanya ile ABD, İran'a ekonomik ve ticari yaptırımları kabul ettirmeye çalıştı, ama tasarı başlangıç aşamasında Rusya tarafından reddedildi.
2008 - Çin'in merkezi kısımlarının büyük bölümünü ve güneyini etkileyen kar fırtınası başladı.
2012 - Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi, 12 Eylül askeri darbesine ilişkin dönemin Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya'nın "şüpheli" olarak yer aldığı iddianameyi kabul etti. İddianamede, Evren ve Şahinkaya için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi.
2012 - Emekli Orgeneral Hurşit Tolon, tutuksuz yargılandığı İkinci Ergenekon davası kapsamında tutuklandı.


Doğumlar;


1209 - Möngke, Moğol hükümdarı (ö. 1259)
1797 - Annette von Droste-Hülshoff, Alman yazar (ö. 1848)
1800 - Lars Levi Laestadius, İsveçli botanikçi (ö. 1861)
1880 - Manuel Azaña, İspanyol siyaset ve devlet adamı (ö. 1940)
1881 - Boris Konstantinovich Zaytsev, Rus yazar (ö. 1972)
1883 - Aleksey Nikolayeviç Tolstoy, Rus yazar (ö. 1945)
1887 - José Américo de Almeida, Brezilyalı yazar (ö. 1980)
1905 - Akil Öztuna, Türk oyuncu (ö. 1985)
1910 - Galina Ulanova, Rus balerin (ö. 1998)
1913 - Gustav Husak, Slovak komünist, 1969-89 arasında Çekoslovakya lideri (ö. 1991)
1924 - Eduardo Chillida, İspanyol-Bask heykeltıraş ve ressam (ö. 2002)
1936 - Robert Wilson, ABD'li fizikçi ve astronom, Nobel Fizik Ödülü sahibi
1938 - Donald Knuth, ABD'li yazar
1945 - Rod Stewart, İngiliz şarkıcı ve besteci, 1960'lardan bu yana rock ve pop dünyasını sürükleyen eserleri seslendiren ve besteleyen
1949 - George Foreman, ABD'li boksör
1949 - Kemal Derviş, Türk iktisatçı ve siyasetçi
1953 - Pat Benatar, ABD'li şarkıcı
1967 - Giusva Branca, İtalyan gazeteci, blog yazarı ve spor menajeri
1976 - Remy Bonjasky, Surinam asıllı Hollandalı K-1 Dünya Grand Prix Kick boks şampiyonu
1979 - Francesca Piccinini, İtalyan voleybolcu
1980 - Nelson Cuevas, Paraguaylı futbolcu ve şarkıcı
1984 - Marouane Chamakh, Faslı futbolcu
1986 - Kirsten Flipkens, Belçikalı tenisçi


Ölümler;


1619 - Safiye Sultan, Osmanlı padişahı III. Mehmed'in annesi (d. 1550)
1833 - Adrien-Marie Legendre, Fransız matematikçi (d. 1752)
1862 - Samuel Colt, ABD'li silah sanayicisi ve mucit (d. 1814)
1904 - Jean-Léon Gérôme, Fransız ressam ve heykeltıraş (d. 1824)
1905 - Louise Michel, Paris Komünü'nün önde gelen kadın militanlarından anarşist (d. 1830)
1905 - Kārlis Baumanis, Letonyalı söz yazarı (d. 1835)
1917 - William F. "Buffalo Bill" Cody, ABD'li asker, bizon avcısı ve şovmen (d. 1846)
1918 - August Oetker, Alman iş adamı, kabartma tozunun mucidi ve Dr. Oetker firmasının kurucusu (d. 1862)
1951 - Sinclair Lewis, ABD'li yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1885)
1959 - Şükrü Kaya, Türkiye'nin eski İçişleri Bakanı (d. 1883)
1961 - Dashiell Hammett, ABD'li dedektif romanları yazarı (d. 1894)
1968 - Ali Fuat Cebesoy, Atatürk'ün silah arkadaşı (d. 1882)
1971 - Gabrielle "Coco" Chanel, Fransız moda tasarımcısı (d. 1883)
1981 - Richard Boone, ABD'li aktör (d. 1917)
1984 - Reşat Enis Aygen, Türk yazar (d. 1909)
1985 - Anton Karas, Avusturyalı zither virtüözü besteci (d. 1906)
2000 - Semih Günver, Türk Büyükelçi (d. 1917)
2001 - Necati Cumalı, Türk edebiyatının usta kalemlerinden, ünlü şair ve yazar (d. 1921)
2007 - Carlo Ponti, İtalya'nın tanınmış film yapımcısı ve aktris Sophia Loren'in eşi (d. 1912)
2014 - Adnan Azar, Türk şair (d. 1956)
2014 - Süheyl Eğriboz, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1927)
2015 - Brian Clemens, İngiliz senarist, yapımcı ve yönetmen (ö. 1931)
2016 - David Bowie, İngiliz şarkıcı, şarkı yazarı ve aktör (d. 1947)