Tarihte Bugün

[Mest]

06 ŞUBAT

06/02/1920 : Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde, Mondros Mütarekesi'ne karşı direnme yanlısı Felah-ı Vatan Grubu kuruldu.
06/02/1921 : Ankara'da Hakimiyeti Milliye gazetesi günlük olarak çıkmaya başladı.
06/02/1921 : Hakimiyeti Milliye gazetesi muhabirine açıklamalarda bulunan Mustafa Kemal, "Komünizm içtimai bir meseledir" dedi. Mustafa Kemal, ülke şartlarının Rusya'daki komünizmin Türkiye'de uygulanmasına imkan vermediğini anlattı.
06/02/1923 : Mustafa Kemal, minberden halka hitap etti.
06/02/1928 : Anayasa'ya Laiklik ilkesi kondu.
06/02/1930 : İspanya'da siyasi tutuklular için genel af ilan edildi.
06/02/1933 : Atatürk, Anadolu Ajansına Bursa'daki olayla ilgili şu demeci verdi: ''Hadiseye dikkatimizi bilhassa çevirmemizin sebebi, dini siyasete ve herhangi bir tahrike vesile etmeye asla müsamaha etmeyeceğimizin anlaşılmasıdır. Kesin olarak bilinmelidir ki Türk milletinin milli dili ve milli benliği, bütün hayatında hakim ve esas kalacaktır.''
06/02/1933 : İngiltere'den Güney Afrika'ya ilk duraksız uçuş yapıldı. (6-8 Şubat)
06/02/1935 : İki kadın, Nezihe Muhittin ve Şaziye Berrin genel seçimlerde bağımsız olarak aday oldular.
06/02/1936 : Beyaz Olimpiyatlar'da (Garmisch Parten - Kirchen Olimpiyatları) ilk kez Türk bayrağı dalgalandı.
06/02/1946 : Pink Floyd Gurubu'nun kurucusu Syd Barret (Roger Keith Barret) dünyaya geldi.
06/02/1953 : Basın suçlarına sadece sivil mahkemelerin bakmasını öngören kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanun gereği, gazeteciler artık askeri mahkemelerde yargılanmayacaklar.
06/02/1953 : TBMM, 8 Kasım 1877'de Aziziye Tabyası'nı kahramanca savunan Erzurumlu Nene Hatun'a (Kırkköz) Vatani Hizmet Tertibi'nden maaş (170 lira) bağladı.
06/02/1958 : Münih Havaalanı pistinde uçak kazası oldu; Manchester United takımından 7 futbolcu ve 8 gazeteci öldü.
06/02/1959 : Elektronik mühendisi Jack Kilby, modern elektronik sektörünün temelini oluşturan ''mikroçip''in patentini aldı.
06/02/1961 : Mutedil Liberal Parti kuruldu.
06/02/1967 : Cumhuriyet Halk partisi Genel Başkan İsmet İnönü, "Demokratik rejimi, komünist düşmanlığı perdesi altında kuşa çevirmek isteyen dikta heveslilerine yardımcı olmayacağım," dedi ve Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) sosyalist olmadığını bir defa daha vurguladı.
06/02/1967 : Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Batman Rafinerisi'nde grev başladı. Greve, Türkiye Petrol-İş Sendikası üyesi 1900 işçi katıldı.
06/02/1968 : İlk televizyon oyunu "Şair Evlenmesi" canlı olarak yayımlandı.
06/02/1968 : Ereğli Kömürleri İşletmesi'nin Kozlu üretim bölgesindeki ocaklarda çalışan 4 bin işçi işbaşı yapmadı. Bu hareket, akşam saatlerinde diğer bölgelere de sıçradı ve gece 10 bin işçi şehre yürüdü.
06/02/1972 : Türk Donanma Cemiyeti'nin olağanüstü genel kurul toplantısında cemiyetin vakfa dönüştürülmesi kararlaştırıldı.
06/02/1974 : Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.
06/02/1977 : THY grevi nedeniyle Almanya'ya gidemeyen bin gurbetçi Yeşilköy Havaalanı'nda olay çıkardı.
06/02/1977 : Siyasal Bilgiler Fakültesi Yönetim Kurulu "Can güvenliği olmadığı" gerekçesiyle okulu 10 Şubat'a kadar tatil etti.
06/02/1977 : KTFD'den ilk naklen canlı yayın, TRT 2 radyolarından Bakanlar Kurulu üyelerinin açıklaması sırasında verildi.
06/02/1979 : 12 Mart döneminin İstanbul Emniyeti Siyasi Şube müdürlüğü görevini yürüten Ilgız Aykutlu, kimliği bilinmeyen iki kişinin silahlı saldırısına uğra***** öldürüldü.
06/02/1980 : Türkiye'nin Bern Büyükelçisi Doğan Türkmen uğradığı suikast’tan yaralı olarak kurtuldu.
06/02/1981 : İstanbul Emniyet Müdür Muavini Mahmut Dikler, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.
06/02/1986 : Nokta dergisinin 2 sayısı toplatıldı. Derginin toplanan iki sayısında polis memuru Sedat Caner'in işkence itirafları yer almıştı. Aynı gün Başbakan Turgut Özal işkence iddialarını yalanladı, "suimuamele" var dedi.
06/02/1987 : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi işkence olaylarında, işkencecilerin yanı sıra devletin de sorumlu tutulmasını kararlaştırdı.
06/02/1988 : Basın Konseyi kuruldu.
06/02/1991 : Genel Maden-İş Sendikası, Zonguldak'taki 42.000 maden işçisini kapsayan toplu sözleşmeyi imzaladı.
06/02/1992 : İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) Başsavcısı Yaşar Günaydın ile koruması ve şoförü silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
06/02/1998 : Afganistan'da meydana gelen 6.1 şiddetindeki depremde 4 binden fazla kişi öldü.
06/02/1998 : Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin nüfusunun 62 milyon 610 bin 252 olduğu bildirildi.
06/02/1999 : Fransa'da başkent Paris'in 50 km yakınındaki tarihi kraliyet köşkü Rambouillet'de Belgrad hükümeti ile Kosovalı Arnavutlar arasında barış görüşmeleri yapıldı.
06/02/2000 : Tokyo'da Pan Pasifik Tenis Turnuvası düzenlendi. Finalde Martina Hingis, Fransız Sandrine Testud'u 2-0 mağlup etti. Bu galibiyetle Martina Hingis kariyerinin 27. tekler şampiyonluğunu da kazanmış oldu.
06/02/2000 : Türkiye'de Sanayi Bakanlığı, traktöre rastgele oturulmasını yasakladı. Yayınlanan bir genelgeyle, traktöre "Avrupa Birliği standartlarına göre" binilmesi kararlaştırıldı.
06/02/2001 : Vergi borçlarına, 18 ay taksitlendirme olanağı getirildi.
06/02/2001 : Nakşibendi İskenderpaşa Cemaati lideri Prof. Dr. M. Es'ad Coşan'ın cenazesinin Süleymaniye Camii haziresine defnedilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı imzaya açıldı.
06/02/2002 : Hükümet ortakları ANAP ve MHP arasında tartışmalara neden olan Türk Ceza Kanunu (TCK) ve diğer bazı kanunlarda değişiklik öngören AB Uyum Tasarısı yasalaştı.
06/02/2002 : Türk siyasetinin duayenlerinden ve renkli simalarından Osman Bölükbaşı, tedavi gördüğü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi'nde 89 yaşında hayatını kaybetti.
06/02/2002 : Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devrinden önce Etibank'ı çeşitli yöntemlerle 480 trilyon 12 milyar lira zarara uğrattıkları iddiasıyla tutuklu olarak yargılanan bankanın eski sahibi Dinç Bilgin ile işadamı Cavit Çağlar ve Mehmet Nail Keçili, İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nce tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi.
06/02/2003 : AK Parti, Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ı, Siirt seçiminde 1. sıra milletvekili olarak Yüksek Seçim Kurulu'na bildirdi"
06/02/2003 : TBMM, kapalı oturumda, Türkiye'deki askeri üs ve tesisler ile limanlarda gerekli yenileşme, geliştirme, inşaat ve tevsi çalışmalarıyla ilgili olarak ABD'ye mensup teknik ve askeri personelin 3 ay süreyle Türkiye'de bulundurulmasına, bununla ilgili gerekli düzenlemelerin hükümet tarafından yapılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi'ni kabul etti.

[Mest]

26 MAYIS


Olaylar;

1571 - İspanya Kralı, Venedik ve Papa, Osmanlı Devleti aleyhine ittifak kararı aldı.
1924 - Türkiye Millî Futbol Takımı, Olimpiyat Oyunları kapsamındaki ilk milli maçında, Çekoslovakya'ya 5-2 yenildi.
1937 - Paris'te 1937 Dünya Fuarı başladı. Eyfel Kulesi'nin de yer aldığı fuarda İşçi ve Çiftçi Kadın Heykeli ve Nazi yapımı heykel karşılıklı sergileniyordu.
1944 - Nuri Demirağ'ın fabrikasında yapılan ilk Türk yolcu uçağı İstanbul'dan Ankara'ya uçtu.
1953 - ABD, Nevada'da bulunan deneme bölgesinde, topçu birlikleri tarafından atılan ilk ve tek nükleer bomba denemesini yaptı.
1954 - Türkiye, Osmanlı borçlarının son taksitini ödedi.
1954 - Tokyo'da yapılan Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Türkiye birinci oldu.
1961 - ABD Başkanı John F. Kennedy ABD Kongresi'nde yaptığı bir konuşmada 1960'lı yıllar sona ermeden önce mutlaka Ay'a ayak basacaklarını ilan etti.
1963 - 30 Afrika ülkesi bir araya gelerek Afrika Birliği Örgütü'nü kurdu.
1977 - Yıldız Savaşları filmi gösterime girdi.
1982 - Falkland Savaşı sırasında İngilizlerin HMS Coventry adlı destroyeri Arjantin uçakları tarafından batırıldı.
1983 - Milli Güvenlik Konseyi kürtaj yasa tasarısını kabul etti.
1988 - Irak Basra'yı İran'dan geri aldı.
1989 - Mihail Gorbaçov, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Devlet Başkanı oldu.
1997 - Afganistan'dan kaçan General Raşid Dostum, Türkiye'ye sığındı.
2001 - 32 yaşındaki Coloradolu Erik Weihenmayer, Everest Dağı'nın zirvesine ulaşan ilk görme özürlü insan unvanını aldı.
2003 - Nuri Bilge Ceylan'ın 'Uzak' adlı filmi 56'ncı Cannes Film Festivali'nde 'Elephant' filmiyle birlikte En İyi Film ödülünü paylaştı.
2005 - Azeri petrolünü Türkiye üzerinden dünya pazarına ulaştırması amaçlanan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattına ilk petrol verildi.
2005 - UEFA Şampiyonlar Ligi 2004-2005 sezonu finali Atatürk Olimpiyat Stadı'nda yapıldı. Normal süresi 3-3 biten maçı Liverpool penaltılarla 6-5 Milan'ı yendi.
2008 - 61. Cannes Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ödülünü Nuri Bilge Ceylan aldı. Ceylan ödülünü kucaklarken, “Benim yalnız ve güzel ülkeme ithaf ediyorum” dedi. Ceylan, üçüncü kez Cannes’da ödül alarak bir rekora da imza attı..
2010 - Samandıra'da eğitim uçuşu yapan bir askeri uçak, sokağın ortasına düştü. 3 personel hafif yaralandı.

Doğumlar;

1320 - Togon Temür, Yuan Hanedanı son imparatoru (ö. 1370)
1803 - Ralph Waldo Emerson, ABD'li yazar ve düşünür (ö. 1882)
1818 - Jacob Burckhardt, İsviçreli tarihçi (ö. 1897)
1856 - Louis Franchet d'Espèrey, Fransız general (ö. 1942)
1865 - Pieter Zeeman, Hollandalı bilim adamı ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1943)
1889 - Igor Sikorsky, Rus asıllı Amerikalı bilim insanı (ilk başarılı helikopteri yapan) (ö. 1972)
1927 - Robert Ludlum, ABD'li yazar (ö. 2001)
1939 - Ian McKellen, İngiliz oyuncu
1945 - Meriç Başaran, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1946 - Sümeyra, Türk ses sanatçısı (ö. 1990)
1948 - Bülent Arınç, Türk siyasetçi
1958 - Tuluğ Çizgen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1961 - İsmail Kartal, Türk teknik direktör ve eski millî futbolcu
1973 - Tomasz Zdebel, Polonyalı futbolcu
1976 - Ethan Suplee, ABD'li aktör
1976 - Stefan Holm, İsveçli atlet
1979 - Burak Satıbol, Türk tiyatro oyuncusu
1985 - Tuğba Daşdemir, Türk Alp disiplini kayakçısı
1985 - Demba Ba, Fransa doğumlu Senegalli futbolcu

Ölümler;

1848 - Annette von Droste-Hülshoff, Alman yazar (d. 1797)
1934 - Gustav Holst, İngiliz besteci (d. 1874)
1954 - Robert Capa, Macar asıllı ABD'li fotoğrafçı (d. 1913)
1965 - Joseph Grew, ABD'li diplomat (d. 1880)
1965 - Sonny Boy Williamson II, ABD'li şarkıcı ve besteci (d. 1912)
1970 - Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu, Türk gazeteci ve yazar (d. 1901)
1974 - Ulvi Uraz, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1921)
1983 - I. İdris, Libya Kralı (d. 1890
1983 - Necip Fazıl Kısakürek, Türk şair, gazeteci ve yazar (d. 1904)
1994 - Atilla Galatalı, Türk seramik sanatçısı (d. 1936)
2001 - Alberto Korda, Kübalı fotoğrafçı (d. 1928)
2014 - Wojciech Jaruzelski, Polonyalı asker ve Polonya Cumhurbaşkanı (d. 1923)

[Mest]

27 MAYIS

Olaylar;

1703 - Rus Çarı I. Petro, Rus İç Savaşı sırasında Petrograd, Sovyetler Birliği döneminde Leningrad olarak anılan Sankt Peterburg şehrini kurdu.
1905 - Tsushima Savaşı başladı.Ertesi gün Japon donanmasının Rus donanmasını neredeyse yok etmesiyle son buldu.Bu savaş dünya tarihinin ilk modern deniz savaşı oldu.
1907 - San Francisco, California'da veba salgını baş gösterdi.
1935 - Türkiye'de hafta tatili Cuma'dan Pazar'a alındı.
1940 - Le Paradis katliamı: Almanlar tarafından çevrilen Kraliyet Norfolk Müfrezesi'nden 99 askerden sadece 2'si kurtulabildi.
1941 - Alman zırhlısı Bismarck, İngiliz donanması tarafından batırıldı.
1944 - Latin harfleri ile ilk Cumhuriyet altını basıldı.
1953 - Paris'te Belçika, Fransa, İtalya, Lüksemburg, Hollanda ve Federal Almanya arasında Avrupa Savunma Birliği Antlaşması imzalandı.
1956 - İstanbul'da yapılan Dünya Güreş Şampiyonası'nda Türkiye Milli Güreş Takımı, serbestte altı birincilikle dünya şampiyonu oldu.
1958 - Amerikan F-4 Phantom II çok amaçlı avcı-bombardıman uçağı ilk uçuşunu yaptı.
1960 - 27 Mayıs Darbesi: Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Silahlı Kuvvetler adına ülke yönetimini Milli Birlik Komitesi üstlendi. Orgeneral Cemal Gürsel Milli Birlik Komitesi'nin başına getirildi. Milli Birlik Komitesi ilk iş olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni ve hükümeti feshetti ve her türlü siyasi faaliyeti yasakladı.
1961 - Anayasa, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyeden 260'ının oyuyla kabul edildi.
1962 - Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM) açıldı.
1964 - Hindistan Başbakanı Cavaharlal Nehru 75 yaşında öldü.
1980 - Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak, Ankara'da uğradığı bir suikast sonucu vefat etti.
1992 - Iğdır ve Ardahan il oldu.
1994 - ABD'de 20 yıldır sürgünde bulunan Sovyet yazar Aleksandr Soljenitsin ülkesine döndü.
1995 - Bir grup kadın, cumartesi günü saat 12.00'de gözaltında kaybolanların bulunması ve sorumluların ortaya çıkarılarak yargılanması talebiyle İstanbul Galatasaray Lisesi önünde oturdu. Daha sonra Cumartesi Anneleri olarak anılan insan hakları savunucuları dört yıl boyunca her cumartesi saat 12.00'de aynı yerde buluştu.
1999 - Birleşmiş Milletler Savaş Suçluları Mahkemesi, Yugoslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç'i Kosova'daki vahşetin sorumlusu olmakla ve etnik Arnavutlara karşı soykırım yapmakla suçladı.
2007 - Mehmet Ağar Genel Başkanlığındaki DYP, eski Demokrat Parti'nin adını aldı.

Doğumlar;

1332 - İbni Haldun, Arap düşünür ve tarihçi (ö. 1406)
1759 - William Mopher, ABD'li mucit ve kaşif (ö. 1858)
1794 - Cornelius Vanderbilt, ABD'li girişimci (ö. 1877)
1837 - Wild Bill Hickok, ABD'li silahşor, iz sürücü ve kanun adamı (ö. 1876)
1877 - Isadora Duncan, Amerikalı dansçı (ö. 1927)
1880 - Joseph Grew, ABD'li diplomat (ö. 1965)
1884 - Max Brod, Alman yazar, bestekâr ve gazeteci (ö. 1968)
1894 - Dashiell Hammett, Amerikalı polisiye yazarı (ö. 1961)
1907 - Rachel Carson, ABD'li yazar (ö. 1964)
1908 - Mazhar Şevket İpşiroğlu, Türk sanat tarihçisi (ö. 1985)
1911 - Vincent Price, ABD'li aktör (ö. 1993)
1912 - John Cheever, ABD'li yazar (ö. 1982)
1922 - Christopher Lee, İngiliz aktör
1923 - Henry Kissinger, Yahudi kökenli ABD'li diplomat, siyaset bilimci ve siyasetçi
1930 - John Barth, ABD'li romancı ve kısa hikâye yazarı
1937 - Allan Carr, ABD'li film yapımcısı (ö. 1999)
1960 - Önder Paker, Türk tiyatro yönetmeni ve oyun yazarı
1962 - Zeynep Tunuslu, Türk modacı ve gazeteci
1963 - Sezgin Tanrıkulu, Türk hukukçu ve siyasetçi
1968 - Harun Erdenay, Türk basketbol oyuncusu
1970 - Joseph Fiennes, İngiliz oyuncu
1971 - Lisa Lopes, ABD'li şarkıcı (ö. 2002)
1972 - Sibyl Buck, ABD'li müzisyen ve model
1974 - Gürkan Uygun, Türk tiyatro, dizi film ve sinema oyuncusu
1975 - Barış Bağcı, Türk tiyatro, dizi film ve sinema oyuncusu
1981 - Özgür Çevik, Türk oyuncu ve şarkıcı
1981 - Johan Elmander, İsveçli futbolcu
1982 - Natalya Neidhart, Kanadalı profesyonel güreşçi
1983 - Maxim Tsigalko, Beyaz Rus futbolcu
1987 - Bora Hun Paçun, Türk basketbolcu

Ölümler;

1564 - Jean Calvin, Fransız din reformcusu ve Kalvenizmin kurucusu (d.1509)
1797 - François-Noël Babeuf, Fransız yazar (d. 1760)
1840 - Niccolo Paganini, İtalyan keman virtüözü ve besteci (d. 1782)
1910 - Robert Koch, Alman hekim ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1843)
1914 - Joseph Wilson Swan, İngiliz fizikçi ve kimyager (d. 1828)
1939 - Joseph Roth, Avusturyalı romancı (d. 1894)
1941 - Ernst Lindemann, Alman asker (d. 1894)
1942 - Muhammed Hamdi Yazır, Türk din adamı, tercüman, hattat ve müfessir (d. 1878)
1949 - Robert Ripley, ABD'li karikatürist (d. 1890)
1956 - Samed Vurgun, Azeri şair (d. 1906)
1964 - Jawaharlal Nehru, Hindistan'ın ilk Başbakanı (d. 1889)
1969 - Jeffrey Hunter, ABD'li aktör (d. 1926)
1980 - Gün Sazak, Türk siyasetçi ve Gümrük ve Tekel Bakanı (d. 1932)
1988 - Ernst Ruska, Alman fizikçi (d. 1906)
1989 - Sabite Tur Gülerman, Türk ses sanatçısı (d. 1927)
1991 - Temel Cingöz, Türk asker (suikast sonucu) (d. 1941)
1996 - Ziya Kayla, Türk bürokrat (d. 1912)
2004 - Umberto Agnelli, İtalyan girişimci ve siyasetçi ve Fiat'ın Başkanı (d. 1934)
2006 - Mübeccel Vardar, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1960)
2009 - Clive Granger, Galli ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1934)
2010 - Talip Özkan, Türk Halk Müziği sanatçısı (d. 1939)
2013 - Nazmiye Demirel, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in eşi (d. 1927)

[Mest]

28 MAYIS

Olaylar;

961 - II. Otto, Alman Krallığı tahtına çıktı.
1538 - Jean Calvin ve yandaşları Cenevre'den sürgün edildi. Kalvenizm'in kurucusu Fransız din adamı 1541'de tekrar Cenevre'ye döndüğünde katı bir teokratik yönetim kurudu.18 Mayıs 1564'te Cenevre Diktatörü olarak öldü.
1647 - Alse Young adındaki bir kadın Amerikan kolonilerinde cadılık suçlamasıyla idam edilen ilk şahıs olmuştur. Young Hartford, Connecticut'ta asılarak idam edilmişti.
1832 - Quebec'te Asya kolerası salgını: yaklaşık 6000 kişi öldü.
1889 - Eyfel Kulesi'nin ilk asansörü halka açıldı.
1894 - Rusya'nın son çarı II. Nikola taç giydi.
1897 - Bram Stoker'ın Dünyaca ünlü Dracula romanı basıldı.
1926 - Milli Mücadele'ye katılmayan memurların görevlerine son verilmesine ilişkin kanun kabul edildi.
1938 - Atatürk, Ankara'dan son kez ayrıldı.
1938 - Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi (HUAC) ilk oturumunu yaptı.
1946 - Belediye seçimleri olaylı geçti. Demokrat Parti, iktidarın seçimde yanlı davrandığı ve seçim güvenliği olmadığı gerekçesiyle seçimlere katılmadı.
1957 - Abant'ta meydana gelen 7,1 büyüklüğündeki depremde 52 kişi öldü.
1963 - İskenderun Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
1966 - Denizli'de gerçekleşen genel kurul toplantısında Çelik Yeşilspor Gençlik ve Pamukkale Gençlik kulüplerinin katılımlarıyla Denizlispor profesyonel futbol kulübü kuruldu.
1968 - Başbakan Süleyman Demirel, "düzeni değiştirmek isteyenler meczuptur, anarşisttir" dedi.
1970 - Sovyetler Birliği yapımı Tupolev Tu-144 süpersonik uçağı, Mach 2 hızını aşabilen ilk ticari hava taşıt aracı oldu.
1971 - Şair Fazıl Hüsnü Dağlarca tutuklandı.
1971 - Sinema sanatçısı Yılmaz Güney gözaltına alındı.
1972 - ABD ve SSCB arasında balistik füzelerin sınırlandırılması antlaşması imzalandı.
1973 - Orhan Kemal Roman Ödülü'nü "Büyük Gözaltı" romanıyla Çetin Altan aldı.
1982 - Yılmaz Güney'in senaryosunu yazdığı Şerif Gören'in yönettiği 'Yol' filmi Cannes Film Festivali'nde büyük ödülü Costa Gavras'ın 'Kayıp' filmiyle paylaştı.
1983 - Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) kuruldu; Genel Başkanlığa Erdal İnönü seçildi.
1992 - Orhan Kemal Roman Ödülü'nü "Köylüler" romanıyla Talip Apaydın aldı.
1993 - Salman Rüşdi'nin 'Şeytan Ayetleri' kitabını yayımlamaya başlayan Aydınlık gazetesi toplatıldı.
1997 - Susurluk'taki kazanın duruşmasında, kamyon şoförü Hasan Gökçe, 6 milyon 420 bin lira para cezası ile DYP Şanlıurfa Milletvekili Sedat Edip Bucak'ın ailesine 100 milyon lira manevi tazminat ödemeye mahkûm edildi.
1999 - Danıştay Sekizinci Dairesi, başı açık görev yapmayı kabul etmeyen baş örtülü memurların, uyarı cezası verilmeden işten çıkarılmasına karar verdi.
2003 - Ukrayna Havayolları'na ait uçak, Trabzon'un Maçka ilçesi yakınlarında düştü. İspanyol Barış Gücü askerlerini taşıyan uçakta 62 asker ile 13 kişilik mürettebat öldü.
2006 - 6.3 büyüklüğündeki Mayıs 2006 Cava Depremi meydana geldi. Depremde en az 5749 kişi öldü, 38,568 kişi yaralandı ve 600,000 kişi evsiz kaldı.[1]

Doğumlar;

1566 - III. Mehmet, Osmanlı'nın 13. Padişahı (ö. 1603)
1650 - John Churchill, İngiliz general[2] (ö. 1722)
1689 - Lady Mary Wortley Montagu, İngiliz yazar (Osmanlı toplumu üzerine ayrıntılı gözlemleriyle de bilinir) (ö. 1762)
1867 - Mary Teck, Birleşik Krallık Kraliçesi (ö. 1953)
1895 - Dorothea Lange, ABD'li belge fotoğrafçısı (ö. 1965)
1904 - Necip Fazıl Kısakürek, Türk şâir, yazar ve düşünür (ö. 1983)
1907 - John Wayne, ABD'li aktör (ö. 1979)
1913 - Peter Cushing, İngiliz aktör (ö. 1994)
1919 - Rubén González, Kübalı piyanist (Buena Vista Social Club grubunun üyesi) (ö. 2003)
1926 - Miles Davis, ABD'li caz trompetçisi ve bestecisi (ö. 1991)
1931 - Tarık Dursun K., Türk yazar ve yayıncı (ö. 2015)
1944 - Can Gürzap, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu, yazar ve eğitmen
1954 - Alan Hollinghurst, İngiliz yazar
1957 - Uğur Yücel, Türk aktör, yönetmen ve senarist
1964 - İlkay Akkaya, Türk müzisyen
1964 - Lenny Kravitz, ABD'li şarkıcı, söz yazarı, yapımcı ve aranjör
1966 - Helena Bonham Carter, İngiliz oyuncu
1967 - Kristen Pfaff, ABD'li bas gitarist (ö. 1994)
1971 - Matt Stone, Yahudi kökenli ABD'li aktör
1975 - Suat Suna, Türk şarkıcı
1977 - Luca Toni, İtalyan futbolcu
1979 - Mehmet Okur, Türk basketbolcu
1982 - Hasan Kabze, Türk futbolcu[3]
1992 - Jenni Vähämaa, Fin buz patenci

Ölümler;

1421 - Çelebi Mehmet, Osmanlı'nın 5. Padişahı (d. 1389)
1512 - II. Bayezid, Osmanlı'nın 8. Padişahı (d. 1447)
1703 - Samuel Pepys, İngiliz yazar (d. 1633)
1883 - Abdülkadir Cezayiri, Cezayirli halk önderi, din adamı ve asker (d. 1808)
1895 - Ahmed Cevdet Paşa, Türk devlet ve bilim adamı, tarihçi, hukukçu ve şair (d. 1822)
1976 - Martin Heidegger, Alman varoluşçu filozof (d. 1889)
1991 - İzzettin Ökte, Türk besteci ve tanbur sanatçısı (d. 1910)
1995 - Doğan Kasaroğlu, Türk gazeteci ve siyasetçi ve TRT Genel Müdürlerinden (d. 1933)
2005 - Eddie Albert, ABD'li aktör (d. 1906)
2008 - Sydney Pollack, ABD'li Akademi Ödülü sahibi yönetmen, yapımcı ve oyuncu (d. 1934)
2012 - Orhan Boran, Türk radyo ve televizyon sunucusu ve aktör (d. 1928)
2013 - Jack Vance, ABD'li yazar (d. 1916)

[Mest]

29 MAYIS

Olaylar;

1453 - Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u fethederek Bizans İmparatorluğu'nu (Doğu Roma'yı) sona erdirdi. Birçok tarihçi için İstanbul'un fethi, Orta Çağın sonudur.
1807 - Kabakçı Mustafa ayaklanmasında, isyancılar Şehzade Mustafa ve Mahmut'un kendilerine teslimini istedi. Sultan III. Selim tahttan indirildi, IV. Mustafa tahta çıktı.
1848 - Wisconsin, 30. eyalet olarak ABD'ye katıldı.
1867 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kuruldu.
1913 - Ulviye Mevlan yönetiminde 'Kadınlar Dünyası' dergisi yayımlanmaya başlandı.
1913 - Igor Stravinsky'nin Le Sacre du Printemps (Bahar Ayini) adlı balesi ilk kez Paris'te sahnelendi.
1914 - Kanada yolcu gemisi 'RMS Empress of Ireland Saint Lawrence Körfezi'nde battı, 1,024 yolcu boğularak öldü.
1927 - Ankara-Kayseri demiryolu İsmet Paşa tarafından açıldı.
1935 - Zamanının en büyük hidroelektrik santrali ve dünyanın en büyük beton yapısı olan Hoover Barajı'nın inşaatı tamamlandı.
1936 - Türk Bayrağı hakkında kanun, TBMM'de kabul edildi.
1937 - Türkiye ile Fransa arasında Sancakın (Hatay) Tamamiyet-i Mülkiyesini Tekeffül eden Antlaşma ile Türkiye -Suriye Hududunun Teminine dair Antlaşma ve Müşterek Beyanname ve Beyannameye bağlı Protokol Cenevre'de imzalandı.
1942 - Adolf Hitler, Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in tavsiyesiyle işgal altındaki Paris'te yaşayan tüm Yahudilerin sol göğüslerine sarı bir yıldız takmalarını emretti.
1945 - Etibank'ta 2 milyon liralık nakliye yolsuzluğu ortaya çıkarıldı.
1953 - Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ile Nepalli şerpa Tenzing Norgay, Everest'e çıkan ilk insanlar oldu.
1954 - Bilderberg Toplantıları'nın ilki yapıldı.
1958 - Sovyetler Birliği'nde Sınır Askeri Günü kutlanmaya başlandı. Günümüzde Rusya, Belarus, Ukrayna, Kırgızistan, Tacikistan gibi ülkelerde halen kutlanmaktadır.
1963 - Pakistan'ın doğusunda çıkan kasırgada 10 bin kişi öldü.
1968 - Mayıs ayaklanması sürüyor. Genel İş Sendikası'nın (CGT) çağrısına uyan yüz binlerce işçi Paris sokaklarına döküldü.
1971 - Prof. Sadun Aren, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Fakir Baykurt ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran tutuklandı.
1974 - Deniz Kuvvetlerine ait Çandarlı harita gemisi, savaş gemileri eşliğinde Ege Denizi'nde petrol arama araştırması yapmak üzere Beykoz'dan hareket etti.
1977 - CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, İzmir Çiğli Havaalanı'nda bulunduğu sırada, bir silahtan çıkan mermi, CHP'li Mehmet İsvan'ın yaralanmasına yol açtı. Merminin bir polis memurunun ateş alan gaz tüfeğinden çıktığı açıklandı.
1979 - Rodezya'nın ilk siyah Başbakanı Abel Muzorewa göreve başladı.
1979 - Türkiye'de, "Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun" çıkarıldı.
1980 - MHP'liler, Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak'ın öldürülmesini Çorum'da protesto ettiler. Olaylar, 2 Temmuz'da sokağa çıkma yasağı konulmasına rağmen, aralıklarla 6 Temmuz'a kadar sürdü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 8 Temmuz'da Çorum'a geldi. Olaylar yatıştıktan sonra kentin değişik yerlerinde 48 ceset bulundu.
1985 - İstanbul Boğazı'nda ikinci boğaz köprüsünün (Fatih Sultan Mehmet) temeli atıldı.
1985 - Avrupa Kupası finali için Liverpool - Juventus maçının yapıldığı Belçika'nın Heysel Stadı'nda çıkan olaylarda 38 kişi öldü, 350 kişi yaralandı.
1986 - Kamuoyunda 'Fak-Fuk-Fon' olarak bilinen Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşmayı Teşvik Yasası, Meclis'te kabul edildi.
1988 - İstanbul Boğazı, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü yapımı tamamlandı.
1990 - Sovyetler Birliği'nde, radikal reformcu Boris Yeltsin, Rusya Federasyonu Parlamentosu Başkanlığı'na seçildi.
1993 - Anadolu pop müziğin öncülerinden Moğollar grubu 17 yıllık aradan sonra yeniden sahneye çıktı.
1993 - Almanya'nın Solingen şehrinde Türklerin yaşadığı bir evin kundaklanması sonucu 5 kişi yaşamını yitirdi ve 2 kişi de yaralandı.
1995 - Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal için, karşılıksız çek verdiği iddiasıyla gıyabi tutuklama kararı çıktı.
1996 - Siverek halkı aralarında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in de bulunduğu 13 politikacı hakkında tazminat davası açtı. Politikacılar Siverek'i il yapacakları vaadinde bulunup yerine getirmemekle suçlanıyordu.
2005 - Susurluk davası sırasında açığa alınan eski polis memurlarından Oğuz Yorulmaz, Bursa'da bir barda öldürüldü.
2006 - Uşak Arkeoloji Müzesi'nde bulunan Karun Hazineleri'ndeki bazı eserlerin çalındığı iddiasıyla yürütülen araştırmalar kapsamında, Müze Müdürü Kazım Akbıyıkoğlu dahil olmak üzere 4 ilde 9 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.
2010 - 2010 Eurovision Şarkı Yarışması finali Norveç'in başkenti Oslo'da yapıldı . Kazanan 246 puanla Lena Meyer-Landrut'un Satellite şarkısıyla katıldığı Almanya oldu.

Doğumlar;

1489 - Mimar Sinan, Türk mimar (ö. 1588)
1860 - Isaac Albéniz, İspanyol besteci ve piyanist (ö. 1909)
1887 - Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (ö. 1920)
1903 - Bob Hope, ABD'li komedyen (ö. 2003)
1904 - Gregg Toland, ABD'li görüntü yönetmeni (ö. 1948)
1917 - John F. Kennedy, ABD'nin 35. Başkanı (ö. 1963)
1922 - Iannis Xenakis, Yunan besteci (ö. 2001)
1929 - Abdullah Baştürk, Türk sendikacı, DİSK Genel Başkanı (ö. 1991)
1929 - Korkut Özal, Türk politikacı
1938 - Şule Yüksel Şenler, Türk yazar
1945 - Aydın Tansel, Türk şarkıcı, besteci ve müzisyen (ö. 2016)
1956 - La Toya Jackson, ABD'li şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu (Michael Jackson'ın ablası)
1958 - Annette Bening, ABD'li oyuncu
1967 - Noel Gallagher, İngiliz müzisyen
1969 - Acun Ilıcalı, Türk yapımcı, sunucu ve medya patronu
1973 - Alpay Özalan, Türk futbolcu
1976 - Gülşen, Türk pop müzik şarkıcısı
1979 - Arne Friedrich, Alman futbolcu
1980 - Petek Dinçöz, Türk şarkıcı, manken, oyuncu ve sunucu
1982 - Ana Beatriz Barros, Brezilyalı süper model
1982 - Nataliya Dobrinska, Ukraynalı heptatlet
1982 - Elyas M'Barek, Alman oyuncu
1984 - Carmelo Anthony, ABD'li basketbolcu
1985 - Hernanes, Brezilyalı futbolcu

Ölümler;

1453 - XI. Konstantin, Bizans'ın son İmparatoru (d. 1405)
1453 - Ulubatlı Hasan, Osmanlı asker (İstanbul'un fethi sırasında Bizans surlarına ilk sancağı diken yeniçeri) (d. 1428)
1500 - Bartolomeu Dias, Portekizli kaşif ve denizci (d. 1450)
1829 - Humphry Davy, İngiliz kimyager, fizikçi ve mucit (d. 1778)
1920 - Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (d. 1887)
1942 - John Blyth Barrymore, ABD'li aktör (d. 1882)
1979 - Mary Pickford, Kanada asıllı ABD'li aktris (d. 1892)
1982 - Romy Schneider, Avusturyalı aktris (d. 1938)
1994 - Erich Honecker, Doğu Almanya'nın son Başkanı (d. 1912)
1997 - Jeff Buckley, ABD'li müzisyen, besteci ve söz yazarı (d. 1966)
2004 - Kani Karaca, Türk musiki ustası (d. 1930)
2007 - Yıldıray Çınar, Türk halk müziği sanatçısı (d. 1940)
2008 - Harvey Korman, ABD'li aktör (d. 1927)
2010 - Dennis Hopper, ABD'li oyuncu ve yönetmen (d. 1936)
2011 - Sergey Bagapsh, Abhazya'nın 2. Cumhurbaşkanı (d.1949)

[Mest]

30 MAYIS

Olaylar;

1431 - Jeanne d'Arc, büyücülük suçu ile yargılandı ve yakıldı.
1453 - Fatih Sultan Mehmet, Hızır Bey'i (Çelebi) İstanbul'a ilk belediye başkanı olarak atadı. İstanbul'da o günden bu yana 475'i Osmanlı ve 30'u Cumhuriyet döneminde olmak üzere 505 belediye başkanı görev yaptı.
1453 - Fatih Sultan Mehmet, İstanbul Üniversitesi'ni kurdu.
1536 - İngiltere kralı VIII. Henry, Jane Seymour ile evlendi.
1631 - Fransa'nın ilk gazetelerinden, 'La Gazette', Theophraste Renaudot tarafından yayımlanmaya başlandı.
1740 - Osmanlı Devleti Fransa ile kapütülasyon antlaşması yaptı.
1806 - Andrew Jackson, Charles Dickinson adında birini karısına hakaret ettiği için yaptıkları düelloda öldürdü. Andrew Jackson o tarihte henüz ABD başkanı olmamıştı.
1876 - Osmanlı Padişahı Abdülaziz, 30 Mayıs 1876 Darbesi ile tahttan indirildi. Yerine yeğeni V. Murat geçti.
1913 - I. Balkan Savaşı sona erdi.
1920 - Cafer Tayyar Eğilmez'e, Edirne Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyeti'nce Trakya Müdafaa-i Milliye Kumandanı sanı verildi.
1920 - Fransa ve TBMM Hükümeti arasında geçici bir ateşkes imzalandı. TBMM'nin kazandığı askeri başarılar ve diplomatik zaferler sonrası Fransa ile Sakarya Zaferi'nden sonra Ankara Antlaşması imzalandı.(20 Ekim 1921)
1921 - Çankaya Köşkü, Mustafa Kemal'e armağan edildi. Atatürk, köşkü bir yazı ile Ordu'ya bağışladı.
1925 - 30 Mayıs Olayı gerçekleşti ve bu olay o güne değin Çin' de gerçekleşmiş olan en büyük yabancı karşıtı gösteri oldu.
1929 - Kibrit ve Çakmak Tekeli Kanunu TBMM'de kabul edildi.
1935 - Belucistan'da meydana gelen depremde 20 bin kişi öldü.
1941 - II. Dünya Savaşı: Almanya Girit'i işgal etti.
1942 - II. Dünya Savaşı: 1000 kadar İngiliz bombardıman uçağının katıldığı ve 1,5 saat süren bir hava saldırısında Almanya'nın Köln kenti büyük hasar gördü.
1954 - Demokrat Parti iktidarı, Kırşehir'i ilçe yaptı. Kırşehir üç yıl sonra yeniden il oldu.
1959 - Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin düzenlediği film yarışmasında birinciliğe değer film bulunamadı. En iyi erkek oyuncu ödülünü Sadri Alışık, en iyi kadın oyuncu ödülünü Nurhan Nur, en iyi yönetmen ödülünü Atıf Yılmaz aldı.
1961 - DP iktidarı döneminde yabancı bankalara rehin edilen altınlarımızdan kurtarılan ilk parti yurda getirildi. THY'nin Seç Uçağı ile Londra'dan getirilen altının 4 ton olduğu açıklandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası altınlar için Bank of England'a 40 milyon lira ödedi. Altınların 1955-56 yılları arasında rehin edildiği öğrenildi.
1962 - 27 Mayıs askeri müdahalesinden sonra sivil yönetime geçildiğinde İsmet İnönü başkanlığında kurulan ilk koalisyon hükümeti olan CHP-AP ortaklığı Başbakan İsmet İnönü'nün istifasıyla sona erdi.
1967 - Nijerya askeri diktatörlüğüne karşı yıllar süren mücadeleden sonra Biafra bağımsızlığını kazandı.
1968 - Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle meclisi feshederek normal süresinde seçimlere gidileceğini açıkladı.
1970 - Askeri Personel Kanunu tasarısını protesto eden astsubay eşleri yürüdü. Astsubay eşlerine polis müdahale etti.
1971 - İnsansız ABD uzay aracı Mariner-9, Mars hakkında bilgi toplamak üzere uzaya fırlatıldı.
1971 - İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırmaktan aranan Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C ) kurucularından Mahir Çayan ve arkadaşı Hüseyin Cevahir, Maltepe'de rastgele girdikleri Binbaşı Dinçer Erkan'ın evinde binbaşının kızı Sibel'i rehin aldılar.
1975 - Danıştay, İsmail Cem'in TRT Genel Müdürlüğü'nden alınma ve yerine Nevzat Yalçıntaş'ın atanma kararını durdurdu.
1975 - Mehmet Ali Aybar adını sonradan Sosyalist Devrim Partisi olarak değiştirecek olan Sosyalist Parti'yi kurdu.
1974 - Cumartesi günlerinin tam gün tatil olması kararı alındı.
1981 - Bangaldeş'de Tuğgeneral Mansur Ahmet hükümete karşı ayaklanma başlattı. Devlet Başkanı Ziyaü'rrahman öldürüldü.
1982 - İspanya, NATO'nun 16. üyesi oldu. Aynı zamanda 1955 yılında Batı Almanya'nın katılımından sonra örgüte kabul edilen ilk ülke oldu.
1990 - Fransa, deli dana hastalığı nedeniyle Birleşik Krallık'tan sığır ve sığır eti ithalini yasakladı.
1990 - Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov Almanya konusunu görüşmek üzere Washington DC'a gitti.
1992 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Sırbistan'a Bosna'daki saldırıları durdurması amacıyla ambargo koydu.
1993 - PCI 2.0 veriyolu piyasaya sürüldü.
1996 - Gazeteci Metin Göktepe'nin öldürülmesiyle ilgili olarak İstanbul'da açılan dava güvenlik gerekçesiyle duruşma yapılmadan Aydın'a alındı.
1996 - Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı, Habitat II Kent Zirvesi İstanbul'da başladı.
1996 - Koç Üniversitesi'nin Rume****neri'ndeki yeni kampüsünün temeli Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Başbakan Mesut Yılmaz ve Rahmi Koç tarafından birlikte atıldı.
2002 - Van’ın Çaldıran ilçesi yakınlarında, İran sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye girmeye çalıştıkları sırada donarak ölen 9’u çocuk, 19 kişinin cesedi bulundu.
2003 - Diyanet İşleri Başkanlığı’na, Prof. Dr. Ali Bardakoğlu getirildi.

Doğumlar;

1814 - Mikhail Bakunin, Rus anarşist (ö. 1876)
1887 - Alexander Archipenko, Ukraynalı avangart sanatçısı, heykeltıraş ve grafiker (ö. 1964)
1890 - Paul Czinner, Macar asıllı film yönetmeni ve yapımcı (ö. 1972)
1896 - Howard Hawks, ABD'li sinema yönetmeni ve yazar (ö. 1977)
1899 - Irving Thalberg, ABD'li film yapımcısı (ö. 1936)
1908 - Hannes Alfvén, İsveçli astrofizikçi (ö. 1995)
1909 - Benny Goodman, ABD'li caz ve swing müzisyeni ve klarnetçi (ö. 1986)
1912 - Hugh Griffith, Galli aktör (ö. 1980)
1919 - René Barrientos, Bolivya Devlet Başkanı (ö. 1969)
1934 - Aleksey Leonov, Sovyet kozmonot (uzayda yürüyen ilk insan)
1948 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (ö. 1974)
1979 - Fabian Ernst, Alman futbolcu
1979 - Berksan, Türk şarkıcı ve bestekâr
1980 - Steven Gerrard, İngiliz futbolcu
1990 - Mustafa Akbaş, Türk futbolcu

Ölümler;

1431 - Jeanne d'Arc (Jan Dark), Fransız Katolik azizesi (yakılarak) (d. 1412)
1593 - Christopher Marlowe, İngiliz şair ve oyun yazarı (d. 1564)
1640 - Peter Paul Rubens, Flaman ressam (d. 1577)
1774 - Alexander Pope, İngiliz şair (d. 1688)
1778 - Voltaire, Fransız yazar ve filozof (d. 1694)
1912 - Wilbur Wright, Amerikalı havacı (d. 1867)
1918 - Georgi Plehanov, Rus devrimci ve Marksist teorisyen (d. 1856)
1960 - Boris Pasternak, Rus şair, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1890)
1961 - Rafael Trujillo, 1930-1961 arası Dominik Cumhuriyeti'ni yöneten diktatör (d. 1891)
1967 - Claude Rains, İngiliz aktör (d. 1889)
1975 - Michel Simon, Fransız aktör (d. 1895)
1976 - Mitsuo Fuchida, Japon pilot (d. 1902)
2006 - Shohei Imamura, Japon film yönetmeni (d. 1926)
2008 - Boris Anfiyanoviç Şahlin, Sovyet jimnastikçi (d. 1932)
2015 - Bedri Koraman, Türk karikatürist (d. 1928)

[Mest]

31 MAYIS

Olaylar;

1279 - Antik Mısır'da, 19. Hanedan firavunlarından II. Ramses başa geçti.
1799 - Napolyon, Akka yenilgisinin ardından, savaş meydanını Cezzar Ahmed Paşa kuvvetlerine terk etti.
1859 - Londra'daki ünlü saat kulesi Big Ben'in saati ilk kez çalışmaya başladı.
1911 - RMS Titanic yolcu gemisi denize indirildi. (Yapımı 1912'de tamamlanacaktır)
1927 - Ford Model T otomobillerin sonuncusu üretim bandından çıktı. Bu tarihe kadar aynı modelden tam 15.007.003 araç üretilmişti.
1933 - İstanbul Darülfünunu'nun kapatılıp yerine Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı yeni bir üniversitenin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1946 - Varto ve Hınıs'ta 5,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi: 839 kişi öldü, bin 991 ev yıkıldı.
1957 - Atatürk Üniversitesi kanunu kabul edildi.
1960 - Türk Ordu Milli Futbol Takımı ikinci defa Dünya Şampiyonu oldu.
1967 - Türkiye'de ikinci kez bir hastaya yapay kalp kapakçığı takıldı.
1969 - Ünlü soprano Maria Callas, Pier Paolo Pasolini'nin Göreme'de çekeceği 'Medea' filmi için Türkiye'ye geldi.
1971 - THKO gerillaları Sinan Cemgil, Kadir Manga, Alparslan Özdoğan Kahramanmaraş'ın Nurhak ilçesindeki Nurhak Dağları'nda güvenlik güçleri ile girdikleri çatışma sonucu öldürüldü.
1983 - Milli Güvenlik Konseyi, 79 sayılı bildirisiyle Büyük Türkiye Partisi'ni kapattı.
1985 - Ecstasy olarak da bilinen psychedelic ilaç Methylenedioxymethamphetamine (MDMA) ABD'de yasaklı ilaçlar listesine alındı.
1987 - Yunanistan'ın ilk yasal özel radyo istasyonu yayınına başladı.
1996 - Erzurum Dadaşkent Belediye Başkanı Ensar Coşkun, "öğrenciye ev verenin kanalizasyonunu tıkarım. Erkek ve kız öğrenciler kiraladıkları evlerde karı koca hayatı yaşıyor" dedi.
1999 - PKK lideri Abdullah Öcalan'ın yargılanmasına İmralı Adası'nda başlandı.
2002 - 2002 FIFA Dünya Kupası Güney Kore ve Japonya'da başladı.
2010 - İsrail ordusu, Türkiye'den hareket eden İHH (İnsani Yardım Vakfı)'nın 9 insani yardım gemisine baskın operasyonu düzenledi. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, operasyonu desteklediğini açıkladı.

Doğumlar;

1557 - I. Fyodor, Rus çarı (ö. 1598)
1819 - Walt Whitman, ABD'li şair (ö. 1892)
1852 - Francisco Pascasio Moreno, Arjantinli kaşif, antropolog ve jeolog (ö. 1919)
1907 - Peter Fleming, İngiliz gazeteci ve gezgin (ö. 1971)
1922 - Denholm Elliott, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 1991)
1923 - III. Rainier, Monaco Prensi (ö. 2005)
1930 - Clint Eastwood, ABD'li aktör ve yönetmen
1931 - Robert Schrieffer, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
1948 - John Bonham, İngiliz müzisyen (ö. 1980)
1952 - Jim Vallance, Kanadalı müzisyen
1955 - Nilüfer, Türk pop şarkıcısı
1965 - Adnan Tönel, Türk oyuncu ve akademisyen
1972 - Facundo Arana, Arjantinli sinema oyuncusu
1974 - Kenan Doğulu, Türk pop şarkıcısı
1976 - Colin Farrell, İrlandalı aktör
1989 - Marco Reus, Alman futbolcu

Ölümler;

1237 - I. Alaeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı (d. 1190)
1809 - Franz Joseph Haydn, Avusturyalı besteci (d. 1732)
1832 - Évariste Galois, Fransız matematikçi (d. 1811)
1837 - Joseph Grimaldi, İngiliz palyaço ve komedyen (d. 1779)
1908 - Louis-Honoré Fréchette, Kanadalı şair, siyasetçi ve yazar (d. 1839)
1910 - Elizabeth Blackwell, ABD'li tıpçı (d. 1821)
1962 - Adolf Eichmann, Nazi subayı (İsrail'de yargılanıp idam edildi) (d. 1906)
1963 - Ahmet Bedevi, 'Manisa Tarzanı' olarak tanınan (d. 1899)
1971 - Sinan Cemgil, Türk devrimci ve THKO kurucularından (d. 1944)
1976 - Jacques Monod, Fransız biyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1910)
1983 - Jack Dempsey, ABD'li ağır sıklet boks şampiyonu (d. 1895)
1994 - Uzay Heparı, Türk müzisyen (d. 1969)
1999 - Davor Dujmovic, Bosna-Hersekli aktör (d. 1969)
2000 - Tito Puente, Porto Riko asıllı ABD'li Latin caz müzisyeni (d. 1923)
2004 - Mehmet Fuat Doğu, Türk asker ve istihbaratçı (d. 1914)
2006 - Raymond Davis Jr., ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1914)
2006 - Miguel Berrocal, İspanyol ressam ve heykeltıraş (d. 1933)
2015 - Behiye Aksoy, Türk sanat müziği şarkıcısı (d. 1933)

[Mest]

01 HAZİRAN

Olaylar;

193 - Roma İmparatoru Didius Julianus suikast sonucu öldürüldü.
987 - Hugh Capet Fransa kralı seçildi.
1453 - Ayasofya'da ilk cuma namazı Akşemseddin tarafından kıldırıldı.
1792 - Kentucky, ABD'nin 15. eyaleti oldu.
1796 - Tennessee, ABD'nin 16. eyaleti oldu.
1831 - James Clark Ross, Kuzey Kutbunu keşfetti.
1855 - Amerikalı maceraperest, paralı asker William Walker Nikaragua'yı ele geçirdi.
1869 - Thomas Edison, elektrikli oy verme makinesinin patentini aldı.
1911 - Türk Hava Kuvvetleri kuruldu. (Kıtaat-ı Fenniye ve Mevaki-i Müstahkame)
1920 - Adolfo de la Huerta, Meksika devlet başkanı oldu.
1921 - Dr. Şefik Hüsnü Deymer önderliğinde Osmanlı'nın ilk sosyalist mecmuası Aydınlık yayın hayatına başladı.
1929 - 1 Kasım 1928 tarihli Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkındaki Kanun gereğince, devlet muamelelerinde ve kayıtlarda tamamen yeni harfler kullanılmaya başlandı.
1930 - İstanbul'da Galata Köprüsü'nde 85 yıldır alınan geçiş ücreti kaldırıldı. Köprü 1845'te açıldığında, geçiş tarifesi yayalar için 5 para, hamallar için 10 para, yüklü arabalar için 5 kuruş, yüklü beygirler için 40 para, koyunlar için 3 para olarak belirlenmişti.
1930 - Resmi ve özel bütün kurumlarda Arap harflerinin kullanılış izni sona erdi.
1931 - Bursa-Mudanya demiryolu devlet tarafından satın alındı. 42 kilometre uzunluğundaki hat işletmeye 1892 yılında açılmıştı.
1938 - Atatürk, hekimlerin tavsiyesine uyarak İstanbul Boğazı’nda demirleyen Savarona yatında kalmaya başladı.
1943 - İstanbul Radyosu, Vedat Nedim Tör yönetiminde deneme yayınına başladı. Beyoğlu Postanesi üzerinde kurulan geçici stüdyoda çalışmalarını sürdüren İstanbul Radyosu, Batı Müziği ve Ankara Radyosu'ndan telefon aracılığıyla iletilen ajans haberlerini yayınladı.
1949 - Sümerbank bünyesinde Nazilli Basma Sanayi Müessesesi kuruldu.
1952 - Berlin ikiye bölündü.
1958 - Fransa'da General Charles De Gaulle başbakan oldu.
1959 - Nikaragua devriminin başlangıcı.
1963 - Bursaspor futbol kulubü kuruldu.
1967 - Bütün zamanların en iyi albümü kabul edilen The Beatles grubunun Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band adlı rock albümleri piyasaya sürüldü.
1971 - Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C) liderleri Mahir Çayan ve Hüseyin Cevahir 30 Mayıs 1971’de polis takibinden kaçarken Maltepe'de girdikleri evde Sibel Erkan'ı rehin almışlardı. Eve operasyon düzenlendi. Cevahir 23 kurşunla vurularak öldü. Çayan kendini vurarak ağır yaralandı. Rehine Sibel Erkan yara almadı.
1973 - Yunanistan hükümeti monarşiyi kaldırarak cumhuriyeti ilan etti.
1974 - Nefes borusuna yabancı cisim kaçan hastaları boğulmaktan kurtaracak Heimlich manevrası'nın nasıl yapılacağı ilk defa Emergency Medicine (Acil Tıp) dergisinde yayımlandı.
1975 - Dünya Bankası, Türkiye'yi 'Moratoryum' durumundaki ülkeler arasında saydığını ve borçlarını ödeyemez hale gelen bir ülke olduğunu ilan etti. Türkiye daha önce 1959 ve 1965 yıllarında da 'borç ödeyemez ülke' olarak ilan edilmişti.
1979 - Rodezya'da 90 yıl sonra ilk kez siyahların çoğunlukta olduğu bir hükümet göreve geldi.
1979 - Tercüman gazetesi yazarları Nazlı Ilıcak 9 ay, Rauf Tamer16 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1980 - CNN yayın hayatına başladı.
1981 - Adalet Ağaoğlu'nun romanı “Fikrimin İnce Gülü” toplatıldı.
1985 - Alan García, Peru devlet başkanı oldu.
1987 - Tiyatro sanatçısı Ali Taygun Danimarka’da “Özgürlük Ödülü” aldı. Sanatçı Barış Derneği sanıklarındandı.
1990 - George H. W. Bush ve Mikhail Gorbachev, kimyasal silah üretimine son veren bir antlaşma imzaladılar.
1990 - Pamukbank'ın 'Bank-24' adıyla uygulamaya soktuğu 24 saat kesintisiz bankacılık hizmetleri veren bilgisayarlı para-çekme-yatırma sistemi devreye girdi. Pamukbank'ta hesabı olan herkese istenirse anında Bank 24 kartı verileceği açıklandı.
1994 - Petrol-İş Sendikası eski genel başkanı Münir Ceylan Saray Cezaevi'ne girdi. Ceylan Yeni Ülke gazetesinde yayımlanan bir yazısı nedeniyle 20 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
1997 - Hugo Banzer, Bolivya'da devlet başkanlığı seçimlerini kazandı.
2000 - İşsizlik Sigortası yürürlüğe girdi. İşsizlik Sigortası'nın çalışma hayatına girmesiyle, Zorunlu Tasarruf uygulaması da sona erdi.
2001 - Bir Hamas intihar bombacısı Tel Aviv'deki bir diskoda 21 kişinin ölümüne yol açtı.
2003 - Dünyanın en büyük hidroelektrik barajı olan Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki Üç Boğaz Barajı'nda su tutulmasına başlandı.
2004 - Ankara-İstanbul arasında hizmet verecek hızlandırılmış trenin tanıtım seferinde Yahya Kemal Beyatlı Ekspresi, Ankara Garı'ndan İstanbul'a uğurlandı. Polatlı Eskişehir arasında ilk kez 155 kilometreyi görerek Türkiye demir yollarının hız rekorunu kıran tren, Ankara İstanbul arasını 4 saat 56 dakikada kat etti.

Doğumlar;

1869 - Ernest Fox Nichols, ABD'li eğitimci ve fizikçi (ö. 1924)
1909 - Reşat Enis Aygen, Türk yazar (ö. 1984)
1926 - Marilyn Monroe, ABD'li sinema oyucusu (ö. 1962)
1926 - Andy Griffith, ABD'li sinema oyuncusu
1927 - Moyra Caldecott, İngiliz yazar
1937 - Morgan Freeman, ABD'li sinema oyuncusu
1947 - Ron Dennis, McLaren Mercedes F1 Takımı patronu
1952 - Şenol Güneş, Türk futbolcu ve teknik direktör
1956 - Abdullah Çatlı, Bedrettin Cömert suikastı faili ve 7 TİP'li öğrencinin öldürüldüğü Bahçelievler Katliamı'nın planlayıcısı (ö. 1996)
1973 - Heidi Klum, Alman manken
1974 - Alanis Morissette, Kanadalı, Grammy Ödülü sahibi müzisyen
1980 - Oliver James, İngiltere doğumlu oyuncu
1980 - Agasi Ağagüloğlu, Türk ve Azeri boksör.
1982 - Justine Henin, Belçikalı, tenisçi
1988 - Selin Şekerci, Türk oyuncu

Ölümler;

193 - Didius Julianus, Roma İmparatoru (suikast sonucu) (d. 133)
1712 - Nabi, Divan edebiyatı şâiri (d. 1641)
1841 - Nicolas Appert, Fransiz mucit (d. 1749)
1868 - James Buchanan, ABD'nin 15. Başkanı (d. 1791)
1943 - Leslie Howard, İngiliz aktör (d. 1893)
1952 - John Dewey, Amerikalı eğitimci (d. 1859)
1968 - Helen Keller, ABD'li pedagog (d. 1880)
1971 - Hüseyin Cevahir, Türk sosyalist militan (d. 1947)
1980 - Ali Sipahi, ünlü rallici (d. 1932)
1987 - Raşit Kerami, Lübnan Başbakanı (helikopterinde bomba patlaması sonucu) (d. 1921)
2008 - Yves Saint Laurent, Fransız moda tasarımcısı (d. 1936)
2013 - Ethem Sarısülük, Ankaralı kaynak işçisi (d. 1986)

[Mest]

02 HAZİRAN


Olaylar;

455 - Vandallar Roma'ya girdiler ve iki hafta boyunca şehri yağmaladılar.
662 - Yunan adalarından 3 tanesi bir depremle yok oldu.
1328 - Filipinlerde bir depremle 9 ada ve adacık yok oldu.
1475 - Gedik Ahmet Paşa komutasındaki Türk orduları, Kırım Yarımadası sahillerine çıktı.
1793 - Fransa'da Maximillian Robespierre öncülüğünde Jakobenler iktidarı ele geçirdi.
1851 - Amerika’da içki yasağı, Maine eyaletindeki uygulamayla başladı.
1889 - İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin öncüsü olarak kabul edilen İttihâd-ı Osmânî Cemiyeti adlı gizli örgüt kuruldu.
1920 - Kozan'ın düşman işgalinden kurtuluşu.
1924 - ABD Kongresi, ülkede doğmuş bütün Amerikan yerlilerine oy hakkı tanıdı. 1948'e kadar kimi eyaletler yerlilere oy hakkını yaşama geçirmedi.
1926 - Genel Nüfus Sayımı hakkında kanun kabul edildi.
1935 - Türkiye'de ilk kez pazar günü resmî tatil uygulamasına başlandı.
1941 - Türk Ceza Kanunu'nun 526'ncı maddesinde yapılan değişiklikle Arapça ezan ve kamet okuyanlara ceza öngörüldü.
1945 - Kastamonu Taşköprü'de Sümerbank'a ait Sulukilise Kendir Fabrikası'nın temeli atıldı.
1946 - İtalya’da monarşi kaldırıldı.
1953 - Birleşik Krallık Kraliçesi Elizabeth taç giydi.
1958 - Ankara'da Spor Salonu çöktü; 5 bin kişilik salonda kimse bulunmadığı için can kaybı olmadı.
1960 - Başbakan Cemal Gürsel, 28 Nisan olaylarında ve 27 Mayıs'ta ölenlerin Anıtkabir etrafına gömüleceğini açıkladı.
1961 - Yurtdışında öğrenim görmek serbest bırakıldı.
1964 - Demokratik, laik ve ulusal bir Filistin devleti kurmayı amaçlayan ve çeşitli ulusal örgütleri bir araya getiren Filistin Kurtuluş Örgütü kuruldu. Yaser Arafat, 3 Şubat 1968'de örgütün başına geçti.
1966 - De Valera İrlanda devlet başkanı oldu.
1966 - Kıbrıs'ta Rumlar, Lefkoşa'nın Türk kesimine giriş çıkışı yasakladı.
1968 - Kısmi senato seçimleri olaylı geçti. 20 ayrı yerde çıkan kavgalarda 15 kişi öldü, 26'sı ağır olmak üzere 47 kişi de yaralandı.
1969 - Petrol-İş Sendikası, Mersin ATAŞ rafinerisinde grev kararı aldı.
1971 - TRT Genel Müdürü Adnan Öztrak istifa etti.
1977 - Başbakan Süleyman Demirel, Genelkurmay Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı ve MİT Müsteşarlığına yazı göndererek, CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e İstanbul Taksim'de düzenlenen mitingde Sheraton Oteli'nin üst katındaki bir odadan uzun menzilli ve dürbünlü bir silahla ateş edileceğinin haber alındığını bildirdi ve gerekli önlemlerin alınmasını istedi. (3 Haziran'da CHP'nin Taksim'de düzenlediği miting olaysız geçti.)
1980 - Osmanlı'dan bu yana devam eden buğday ve ekmek fiyatları üzerindeki devlet kontrolü kaldırıldı.
1980 - Yahya Demirel, mobilya davasında Zonguldak Ağır Ceza Mahkemesi'nce dört yıl ağır hapse çarptırıldı.
1981 - Devlet Başkanı Kenan Evren'in emri ve Türkiye Futbol Federasyonu'nun kararıyla MKE Ankaragücü takımı birinci futbol ligine çıkarıldı.
1984 - Hindistan ordusu, dini bölge kurmak isteyen Sihlere saldırı başlattı.
1992 - Danimarka'da referandum yapıldı. Avrupa Birliği'nin esaslarını belirleyen Maastricht Anlaşması reddedildi.
1994 - Bursa'daki TOFAŞ fabrikalarında 2 bin 404 işçi işten çıkarıldı.
1995 - Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir, Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkanı Pauline Green, Radikal lider Catherine Lalumiere ve Yeşiller sözcüsü Claudia Roth'u 'fahişe' olarak niteledi.
1995 - Kilis, Karabük ve Yalova il oldu.
1997 - Dünyanın en büyük armatörler ve gemi brokerleri birliği olan BİMCO'nun iki yılda bir gerçekleştirdiği genel kurul toplantılarının 53.sü İstanbul'da başladı. BİMCO 97'de AB deniz politikası, denizciliğin dünyadaki gelişimi gibi konuların tartışılacağı açıklandı.
1997 - Susurluk Davası, İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde başladı.
1998 - Merkez üssü Adana'nın Ceyhan ilçesi 6,2 büyüklüğündeki depremde 144 kişi öldü.
2001 - Filipinler'de, Ebu Seyyaf militanları Basilan adasında 200 kişiyi rehin aldı.
2001 - Nepal kralı ve kraliçesi, prens oğulları tarafından silahla vurularak öldürüldü.
2001 - Tel Aviv'de bir diskotekte düzenlenen intihar saldırısında 17 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.
2002 - Büyük Birlik Partisi 1. Olağanüstü Büyük Kurultayı’nda Genel Başkanlığa Muhsin Yazıcıoğlu yeniden seçildi.
2004 - Mustafa Bumin, Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'na yeniden seçildi.

Doğumlar;

1740 - Marquis de Sade, Fransız yazar (ö. 1814)
1840 - Thomas Hardy, İngiliz yazar (ö. 1928)
1857 - Edward Elgar, İngiliz besteci (ö. 1934)
1904 - Johnny Weissmuller, ABD'li rumen asıllı sporcu ve aktör (ö. 1984)
1934 - Karl-Heinz Feldkamp, Alman futbol adamı
1935 - Dimitri Kitsikis, Yunan türkolog
1941 - Ünal Aysal, Türk işadamı
1948 - Recep Yazıcıoğlu, Türk kaymakam, vali (ö. 2003)
1949 - Tommy Mandel, ABD'li müzisyen
1957 - Mark Lawrenson, İrlandalı eski defans oyuncusu
1966 - Turgut Dibek, CHP MYK üyesi
1970 - Gökhan Kırdar, Türk müzisyen
1972 - Wentworth Miller, Amerikalı aktör
1977 - Zachary Quinto, Amerikalı aktör
1978 - Justin Long, ABD'li aktör
1988 - Sergio Agüero, Arjantinli futbolcu
1993 - Melis Sezer, Türk milli tenisçi

Ölümler;

1882 - Giuseppe Garibaldi, İtalyan devrimci, devlet adamı (d. 1807)
1927 - Avni Lifij, Türk ressam (d. 1886)
1961 - Yaşar Nezihi Özsoy, Türk tiyatro sanatçısı
1970 - Bruce McLaren, Yeni Zellandalı Formula 1 pilotu ve McLaren Takımının kurucusu (d. 1937)
1970 - Orhan Kemal, Türk yazar (d. 1914)
1977 - Stephen Boyd, İrlanda asıllı ABD'li aktör (d. 1931)
1978 - Beşir Balcıoğlu, emekli Büyükelçi (Ermeni terör örgütü ASALA'nın suikastı sonucu)
1978 - Necla Kuneralp, Madrid Büyükelçisi Zeki Kuneralp'in eşi (Ermeni terör örgütü ASALA'nın suikastı sonucu)
1987 - Andrés Segovia, İspanyol gitarist (d. 1893)
1987 - Sammy Kaye, ABD'li swing orkestrası şefi (d. 1910)
1990 - Rex Harrison, İngiliz oyuncu (d. 1908)
1991 - Ahmed Arif, şair (d. 1927)
1998 - Sohrab Şahit Sales, İranlı yönetmen (d. 1944)
2001 - Imogene Coca, ABD'li aktris (d. 1908)
2008 - Cevher Özden, Banker Kastelli adıyla bilinen iş adamı (d. 1933)
2008 - Mel Ferrer, ABD'li aktör, yönetmen (d. 1917)