Tarihte Bugün

[Mest]

06 ŞUBAT

06/02/1920 : Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde, Mondros Mütarekesi'ne karşı direnme yanlısı Felah-ı Vatan Grubu kuruldu.
06/02/1921 : Ankara'da Hakimiyeti Milliye gazetesi günlük olarak çıkmaya başladı.
06/02/1921 : Hakimiyeti Milliye gazetesi muhabirine açıklamalarda bulunan Mustafa Kemal, "Komünizm içtimai bir meseledir" dedi. Mustafa Kemal, ülke şartlarının Rusya'daki komünizmin Türkiye'de uygulanmasına imkan vermediğini anlattı.
06/02/1923 : Mustafa Kemal, minberden halka hitap etti.
06/02/1928 : Anayasa'ya Laiklik ilkesi kondu.
06/02/1930 : İspanya'da siyasi tutuklular için genel af ilan edildi.
06/02/1933 : Atatürk, Anadolu Ajansına Bursa'daki olayla ilgili şu demeci verdi: ''Hadiseye dikkatimizi bilhassa çevirmemizin sebebi, dini siyasete ve herhangi bir tahrike vesile etmeye asla müsamaha etmeyeceğimizin anlaşılmasıdır. Kesin olarak bilinmelidir ki Türk milletinin milli dili ve milli benliği, bütün hayatında hakim ve esas kalacaktır.''
06/02/1933 : İngiltere'den Güney Afrika'ya ilk duraksız uçuş yapıldı. (6-8 Şubat)
06/02/1935 : İki kadın, Nezihe Muhittin ve Şaziye Berrin genel seçimlerde bağımsız olarak aday oldular.
06/02/1936 : Beyaz Olimpiyatlar'da (Garmisch Parten - Kirchen Olimpiyatları) ilk kez Türk bayrağı dalgalandı.
06/02/1946 : Pink Floyd Gurubu'nun kurucusu Syd Barret (Roger Keith Barret) dünyaya geldi.
06/02/1953 : Basın suçlarına sadece sivil mahkemelerin bakmasını öngören kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanun gereği, gazeteciler artık askeri mahkemelerde yargılanmayacaklar.
06/02/1953 : TBMM, 8 Kasım 1877'de Aziziye Tabyası'nı kahramanca savunan Erzurumlu Nene Hatun'a (Kırkköz) Vatani Hizmet Tertibi'nden maaş (170 lira) bağladı.
06/02/1958 : Münih Havaalanı pistinde uçak kazası oldu; Manchester United takımından 7 futbolcu ve 8 gazeteci öldü.
06/02/1959 : Elektronik mühendisi Jack Kilby, modern elektronik sektörünün temelini oluşturan ''mikroçip''in patentini aldı.
06/02/1961 : Mutedil Liberal Parti kuruldu.
06/02/1967 : Cumhuriyet Halk partisi Genel Başkan İsmet İnönü, "Demokratik rejimi, komünist düşmanlığı perdesi altında kuşa çevirmek isteyen dikta heveslilerine yardımcı olmayacağım," dedi ve Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) sosyalist olmadığını bir defa daha vurguladı.
06/02/1967 : Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Batman Rafinerisi'nde grev başladı. Greve, Türkiye Petrol-İş Sendikası üyesi 1900 işçi katıldı.
06/02/1968 : İlk televizyon oyunu "Şair Evlenmesi" canlı olarak yayımlandı.
06/02/1968 : Ereğli Kömürleri İşletmesi'nin Kozlu üretim bölgesindeki ocaklarda çalışan 4 bin işçi işbaşı yapmadı. Bu hareket, akşam saatlerinde diğer bölgelere de sıçradı ve gece 10 bin işçi şehre yürüdü.
06/02/1972 : Türk Donanma Cemiyeti'nin olağanüstü genel kurul toplantısında cemiyetin vakfa dönüştürülmesi kararlaştırıldı.
06/02/1974 : Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.
06/02/1977 : THY grevi nedeniyle Almanya'ya gidemeyen bin gurbetçi Yeşilköy Havaalanı'nda olay çıkardı.
06/02/1977 : Siyasal Bilgiler Fakültesi Yönetim Kurulu "Can güvenliği olmadığı" gerekçesiyle okulu 10 Şubat'a kadar tatil etti.
06/02/1977 : KTFD'den ilk naklen canlı yayın, TRT 2 radyolarından Bakanlar Kurulu üyelerinin açıklaması sırasında verildi.
06/02/1979 : 12 Mart döneminin İstanbul Emniyeti Siyasi Şube müdürlüğü görevini yürüten Ilgız Aykutlu, kimliği bilinmeyen iki kişinin silahlı saldırısına uğra***** öldürüldü.
06/02/1980 : Türkiye'nin Bern Büyükelçisi Doğan Türkmen uğradığı suikast’tan yaralı olarak kurtuldu.
06/02/1981 : İstanbul Emniyet Müdür Muavini Mahmut Dikler, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.
06/02/1986 : Nokta dergisinin 2 sayısı toplatıldı. Derginin toplanan iki sayısında polis memuru Sedat Caner'in işkence itirafları yer almıştı. Aynı gün Başbakan Turgut Özal işkence iddialarını yalanladı, "suimuamele" var dedi.
06/02/1987 : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi işkence olaylarında, işkencecilerin yanı sıra devletin de sorumlu tutulmasını kararlaştırdı.
06/02/1988 : Basın Konseyi kuruldu.
06/02/1991 : Genel Maden-İş Sendikası, Zonguldak'taki 42.000 maden işçisini kapsayan toplu sözleşmeyi imzaladı.
06/02/1992 : İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) Başsavcısı Yaşar Günaydın ile koruması ve şoförü silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
06/02/1998 : Afganistan'da meydana gelen 6.1 şiddetindeki depremde 4 binden fazla kişi öldü.
06/02/1998 : Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin nüfusunun 62 milyon 610 bin 252 olduğu bildirildi.
06/02/1999 : Fransa'da başkent Paris'in 50 km yakınındaki tarihi kraliyet köşkü Rambouillet'de Belgrad hükümeti ile Kosovalı Arnavutlar arasında barış görüşmeleri yapıldı.
06/02/2000 : Tokyo'da Pan Pasifik Tenis Turnuvası düzenlendi. Finalde Martina Hingis, Fransız Sandrine Testud'u 2-0 mağlup etti. Bu galibiyetle Martina Hingis kariyerinin 27. tekler şampiyonluğunu da kazanmış oldu.
06/02/2000 : Türkiye'de Sanayi Bakanlığı, traktöre rastgele oturulmasını yasakladı. Yayınlanan bir genelgeyle, traktöre "Avrupa Birliği standartlarına göre" binilmesi kararlaştırıldı.
06/02/2001 : Vergi borçlarına, 18 ay taksitlendirme olanağı getirildi.
06/02/2001 : Nakşibendi İskenderpaşa Cemaati lideri Prof. Dr. M. Es'ad Coşan'ın cenazesinin Süleymaniye Camii haziresine defnedilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı imzaya açıldı.
06/02/2002 : Hükümet ortakları ANAP ve MHP arasında tartışmalara neden olan Türk Ceza Kanunu (TCK) ve diğer bazı kanunlarda değişiklik öngören AB Uyum Tasarısı yasalaştı.
06/02/2002 : Türk siyasetinin duayenlerinden ve renkli simalarından Osman Bölükbaşı, tedavi gördüğü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi'nde 89 yaşında hayatını kaybetti.
06/02/2002 : Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devrinden önce Etibank'ı çeşitli yöntemlerle 480 trilyon 12 milyar lira zarara uğrattıkları iddiasıyla tutuklu olarak yargılanan bankanın eski sahibi Dinç Bilgin ile işadamı Cavit Çağlar ve Mehmet Nail Keçili, İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nce tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi.
06/02/2003 : AK Parti, Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ı, Siirt seçiminde 1. sıra milletvekili olarak Yüksek Seçim Kurulu'na bildirdi"
06/02/2003 : TBMM, kapalı oturumda, Türkiye'deki askeri üs ve tesisler ile limanlarda gerekli yenileşme, geliştirme, inşaat ve tevsi çalışmalarıyla ilgili olarak ABD'ye mensup teknik ve askeri personelin 3 ay süreyle Türkiye'de bulundurulmasına, bununla ilgili gerekli düzenlemelerin hükümet tarafından yapılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi'ni kabul etti.

[Mest]

11 MAYIS

Olaylar;

11/05/1812 İngiltere Başbakanı Spencer Perceval Avam Kamarası'nda cinnet geçiren iş adamı John Bellingham tarafından vurularak öldürüldü.
11/05/1957 Zaman Gazetesi'nden Nusret Safa Coşkun ve Rıfat Ekinci birer yıl hapse mahkum oldular.
11/05/1958 Amerikalı genç bir adam, Türkiyeli sevgilisini sokakta öpünce neredeyse linç ediliyordu. Amerikalı genç ve sevgilisi 20'şer lira ağır hapis cezasına çarptırıldı. Yargıç "Nişanlı da olsanız Türkiye'de olduğunuzu unutmayın" dedi.
11/05/1959 Bursa'da yayımlanan Yeni Ant gazetesinden Derviş Sami Taşman ve Fethi Taşman da 1 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldılar.
11/05/1961 Yassıada'da "Anayasa'yı ihlal" davası başladı. Davada, 27 Mayıs 1960 askeri darbesiyle görevlerinden düşürülen, cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dış işleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun da aralarında bulunduğu 400 kadar Demokrat Partili siyasi, partiyle ilişkisi iddiasıyla bürokrat ve asker sanık yargılandı. Yargılamalar sonunda, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edildiler.
11/05/1963 Başbakan İsmet İnönü "Kürt sorunu"nun tehlike oluşturmadığını söyledi.
11/05/1964 Yazar Sait Faik Abasıyanık'ın, ölümünden on yıl sonra, Burgaz Adası'ndaki evi müzeye dönüştürüldü.
11/05/1984 Çay stoklarının tükendiği açıklandı. İstanbul'da bazı kahvehanelerde çay satışları durdu.
11/05/1985 Birmingham City ile Leeds United arasında Birmingham'da oynanan futbol maçı sırasında yangın çıktı; 40 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.
11/05/1989 Avrupa İnsan Hakları Komisyonu Türkiye Birleşik Komünist Partisi kurucuları Haydar Kutlu ve Nihat Sargın'ın Türkiye aleyhine başvurularını kabul etti.
11/05/1994 Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) kuruldu.
11/05/1996 Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller, örtülü ödenekten 500 milyar lira çektiğini kabul etti.
11/05/1997 IBM bilgisayar şirketinin süperbilgisayarı Deep Blue (Koyu Mavi), gelmiş geçmiş en büyük satranç ustası kabul edilen Gari Kasparov'u yendi.
11/05/1998 Türkiye Büyük Millet Meclisi lojmanlarında oturan 541 milletvekilinden, 321'inin 2 milyon 580 bin lira olan Çöp Vergisi diye bilinen çevre temizlik vergisini ödemediği belirlendi.

Doğumlar;

11/05/1894 ABDli modern dansçı ve koreograf Martha Graham.
11/05/1904 İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali.

Ölümler;

11/05/1948 Şair ve fıkra yazarı Hamamizade İhsan.
11/05/1954 Öykü ustası Sait Faik Abasıyanık.
11/05/1981 Jamaikalı Reggae ilahı gitarist ve şarkıcı Bob Marley.
11/05/1988 İngiltere Gizli İstihbarat Servisi görevlisiyken Sovyetler Birliği hesabına casusluk yaptığı ortaya çıkınca bu ülkeye iltica eden Kim Philby. 76 yaşında Moskova'da.

[Mest]

12 MAYIS

Olaylar;

12/05/1820 İngiliz hastane reformcusu ve Kırım savaşı yaralılarına Selimiye kışlasında "lambalı kadın" olarak hizmet veren Florence Nightingale (Florıns Naytingeyl) doğdu.
12/05/1871 Paris Komünü ayrılık halinde kadınlara nafaka hakkı tanıdı.
12/05/1916 İrlanda'nın İngiltere'den bağımsızlığını ilan eden Paskalya Ayaklanması'nın öncüsü ve İrlanda'nın ilk Marksist işçi önderlerinden James Connolly kurşuna dizildi.
12/05/1929 İlk Tıp Bayramı Haydarpaşa Tıp Fakültesi'nde kutlandı.
12/05/1940 Kırkpınar güreşlerinde Tekirdağlı Hüseyin altıncı kez başpehlivan oldu.
12/05/1949 Sovyetler Birliği'nin 11 ay süren Berlin ablukası kalktı. İhtiyaç maddelerinin havadan taşınması müttefiklere 200 milyon dolara mal oldu.
12/05/1951 Yıkıcı gücü Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan bombaların 100 katı büyüklüğünde olan ilk hidrojen bombası denemesi Pasifik Okyanusu'ndaki Eniwetok atolünde yapıldı.
12/05/1965 Doğu Pakistan'da (bugünkü Bangladeş)kasırga çıktı; 10 binin üstünde insan öldü.
12/05/1974 Erzurum'un Oltu ilçesinde bir linyit ocağında grizu patlaması oldu; 10 işçi öldü.
12/05/1975 TRT Genel Müdürü İsmail Cem görevden alındı.
12/05/1976 Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ)Türkiye'de büro açma isteği kabul edildi.
12/05/1978 Ankara'da YİBA çarşısı yandı. 49 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı.
12/05/1979 Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) gazetelere "Gerçekçi Çıkış Yolu" başlıklı Ecevit hükümetini eleştiren tam sayfa ilan verdi.
12/05/1992 Nelson Mandela Uluslararası Atatürk Barış Ödülü'nü insan hakları ihlalleri iddiaları nedeniyle reddetti.
12/05/1995 İstanbul Çiftehavuzlar'daki bir evde Devrimci Sol liderlerinden Dursun Karataş'ın eşi Sabahat Karataş'la birlikte üç kişinin öldürüldüğü baskına katılan polisler hakkında yargısız infaz iddiasıyla dava açıldı.
12/05/1998 İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Başkanı Akın Birdal Ankara'da silahlı saldırıya uğradı. Birdal ağır yaralandı.

Doğumlar;

12/05/1907 Doğum ABD'li sinema oyuncusu Katherine Hepburn.

[Mest]

13 MAYIS

Olaylar;

13/05/1277 Karamanoğlu Mehmet Bey, Konya şehrini Karamanoğulları topraklarına kattı ve Türkçe'yi resmi dil ilan etti.
13/05/1846 ABD Kongresi, sınır devriyelerine baskın yapılmasını gerekçe göstererek Meksika'ya savaş ilan etti.
13/05/1915 Çanakkale'de, Binbaşı Ahmet Bey'in komutasındaki ''Muaveneti Milliye'' muhribi, Golyak zırhlısını torpilleyerek batırdı.
13/05/1919 İzmir'in işgal edileceğine ilişkin Venizelos'un beyannamesi, Aya Fotini Kilisesi'nde Yunan Albayı Mavrudis tarafından yerli Rumlara okundu.
13/05/1929 İran'ın Horasan bölgesinde deprem oldu: yaklaşık 3.000 kişi öldü.
13/05/1940 İngiltere Başbakanı Winston Churchill ünlü konuşmasını yaptı: "Size kan, ter ve gözyaşından başka vaat edecek bir şeyim yok."
13/05/1949 Yazar Rıfat Ilgaz, cumhurbaşkanına hakaretten üç yıl, Mısır Kralı ve İran Şahı'na hakaretten yedi ay, Aziz Nesin de Mısır Kralı ve İran Şahı'na yayın yoluyla hakaretten yedi ay hapis cezası aldı.
13/05/1950 Ereğli Kömür İşletmelerinde Türkiye'nin ilk siyasal grevi yapıldı.
13/05/1955 Türkiye Demir Çelik İşletmeleri ile Türkiye Selüloz ve Kağıt İşletmeleri kuruldu.
13/05/1965 Batı Almanya İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle 9 Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.
13/05/1975 Başbakan Süleyman Demirel, Vural Önsel adlı bir kişinin saldırısına uğradı. Demirel'in burun kemiği kırıldı.
13/05/1979 Başbakan Bülent Ecevit, iş çevrelerinin hükümete karşı tutumunu eleştirerek, "yeterli yardım ve kredi sağlama eşiğine gelmişken bıçaklanıyoruz. Kendimizi yabancılara haksız yere jurnal ediyoruz" dedi.
13/05/1981 Papa II. Jean Paul, Mehmet Ali Ağca tarafından Roma'da vurularak yaralandı.
13/05/1994 Eski İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel, klor yolsuzluğu davasında 8 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
13/05/1996 DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in dolandırıcılıktan yargılanan Selçuk Parsadan'a örtülü ödenekten 5.5 milyar lira verdiği iddia edildi.
13/05/1997 İçişleri Bakanlığı, 1993'te öldürülen Uğur Mumcu'nun ailesine 9.5 milyar liralık maddi tazminat ödedi.
13/05/1998 Memur Sendikaları Yasa Tasarısı'nı protesto eden memurlar hakkında, adli tarihin en geniş kapsamlı soruşturması açıldı.
13/05/1999 Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı bombalı saldırı sonucunda yaşamını yitirdi.
13/05/2000 Ankara Sincan'da tarlaya bırakılmış halde fazla miktarda patlayıcı madde ve silah ele geçirildi. Patlayıcı ve silahların, yasa dışı Tevhid (Selam) örgütü mensubu Necdet Yüksel tarafından bırakıldığı belirlendi. Yüksel'in, Ahmet Taner Kışlalı'nın aracına bombayı koyduğunu ''itiraf ettiği'' bildirildi.

Doğumlar;

13/05/1840 Alphonse Daudet, Fransız yazar (ö. 1897).
13/05/1930 Stevie Wonder, ABD'li şarkıcı ve besteci.
13/05/1937 Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar.
13/05/1986 Robert Pattinson, İngiliz aktör.

Ölümler;

13/05/1927 Milli edebiyat akımının öncülerinden Ahmet Hikmet Müftüoğlu. Eserleri arasında Haristan ve Gülistan, Çağlayanlar adlı öykü kitaplarıyla Gönül Hanım adlı romanı sayılabilir.
13/05/1961 Garry Cooper, ABD'li sinema oyuncusu.
13/05/1985 Fransız ressam Jean Dubuffet.
13/05/1999 ABD'li karikatürist Saul Steinberg.

[Mest]

14 MAYIS

Olaylar;

14/05/1946 Türkiye Sosyalist Partisi kuruldu. Başkanlığa Avukat Esat Adil Müstecaplıoğlu seçildi.
14/05/1948 İsrail devleti kuruldu.
14/05/1950 27 yıllık Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı son buldu. Demokrat Parti oyların yüzde 53 oyla tek başına iktidara geldi. Türkiye'de tek parti dönemi sona erdi.
14/05/1952 Paris'te toplanan Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Genel Kurulu'nda Türkiye'yi Ahmet Emin Yalman temsil etti.
14/05/1955 Nedret Gürcan, Dinar'da , Şairler Yaprağı adlı bir şiir dergisi yayımlamaya başladı.
14/05/1955 Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa'daki sosyalist ülkeler yeni bir askeri ittifak içeren Varşova Paktı'nı imzaladılar.
14/05/1957 Dr. Asım Onat Dünya Tıp Cemiyeti başkanlığına seçildi.
14/05/1958 Ziya Ademhan 1 yıl hapse mahkum oldu.
14/05/1968 Üniversite öğrencileri "NATO'ya Hayır" haftası başlattılar; 106 öğrenci gözaltına alındı.
14/05/1974 12 Mart askeri müdahalesi sırasında tutuklananları kapsayan Genel af çıktı. 141. ve 142. maddeler kapsam dışı kaldı.
14/05/1767 İngiliz hükümetinin ithal çaya vergi koyması üzerine Amerikan Bağımsızlık savaşı başladı.
14/05/1924 Türkiye Taş Kömürü Kurumu Zonguldak'ta kuruldu.
14/05/1984 Yaşar Kemal'in İnce Memed romanını beyaz perdeye uyarlayan Peter Ustinov'un filminin galası Londra'da yapıldı.
14/05/1985 Hüsamettin Cindoruk, Doğru Yol Partisi genel başkanı seçildi. Cindoruk, " Bu emaneti kimseye teslim etmem. Sadece sahibine teslim ederim" dedi. Yeni Genel Başkanın adı, "Emanetçi" oldu.
14/05/1996 İstanbul Alibeyköy'de İrfan Ağdaş adlı genç polisin açtığı ateşle vurularak öldü. Polisler hakkında dava açıldı. Dava, 2 Nisan 2001'de bitti, polisler beraat etti.
14/05/1997 Danıştay, Bargama köylülerinin siyanürle altın aramaya son verilmesi talebini haklı buldu.
14/05/1997 Türk Silahlı Kuvvetleri Kuzey Irak'a yönelik en büyük sınır ötesi harekatı başlattı. 50 bin asker ve köy korucusu Kuzey Irak'a girdi. Resmi açıklamalarda, "Çelik Harekatı" adlı operasyonda 113 güvenlik mensubu ve 2811 PKK militanının öldüğü ilan edildi.

Doğumlar;

14/05/1686 Alman fizikçi ve termometrenin mucidi Gabriel Daniel Fahrenheit.

Ölümler;

14/05/1940 Amerikalı devrimci Emma Goldman (Kızıl Emma). Amerikan işçi hakları mücadelesi öncülerinden Goldman, özgür aşkı savundu. Savaş karşıtıydı. Doğum kontrolü ve eşcinsellerin özgürlüğü için mücadele etti.
14/05/1984 Oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni Vasıf Öngören. Amsterdam'da ölen Öngören'in eserleri arasında, "Asiye Nasıl Kurtulur", "Zengin Mutfağı", "Oyun Nasıl Oynanmalı" bulunuyor.
14/05/1987 Amerikalı sinema oyuncusu Rita Hayworth.
14/05/1994 Fenerbahçe ve milli takımın eski kalecisi Cihat Arman. Arman 1939-1951 yılları arasında Fenerbahçe futbol takımında 308 maç oynamıştı.
14/05/1995 Edebiyat eleştirmeni, denemeci Rauf Mutluay

[Mest]

15 MAYIS

Olaylar;

15/05/1718 Londralı avukat James Puckle (Pakl) makinalı tüfeği keşfetti
15/05/1756 Kuzey Amerika'daki egemenlik mücadelesinde İngiltere'nin Fransa'ya savaş açmasıyla, Fransa-Kızılderili savaşı olarak da bilinen 7 yıl savaşı başladı
15/05/1873 Darüşşafaka Lisesi kuruldu.
15/05/1919 Yunan orduları İzmir'i işgal etti. Gazeteci Hasan Tahsin işgalcilere ateş açtı ve öldürüldü.
15/05/1924 Sanayi-i Nefise Mektebi (bugünkü M. Ü.Güzel Sanatlar Akademisi) öğrencileri ilk resim sergilerini İstanbul'da açtı.
15/05/1929 Amerika Birleşik Devletleri'nde Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi ilk ödülleri dağıttı. Amerikan yapımı sessiz film "Wings" (Kanatlar) en iyi film seçildi. Ödüller, 1931'den bu yana "Oscar" adıyla da biliniyor.
15/05/1952 Türk-Elen Dostluk Derneği kuruldu.
15/05/1953 İstinye Tersanesi'nde yapılan Bostancı ve Caddebostan gemileri törenle denize indirildi.
15/05/1963 ABD'li astronot Gordon Cooper Güven 7 adlı kapsülle o güne kadar yapılmış en uzun uzay uçuşunu gerçekleştirmek üzere uzaya fırlatıldı.
15/05/1966 Vietnam savaşını protesto eden 8 bin Amerikalı 2 saat boyunca Beyaz Saray'ı kuşattı.
15/05/1966 Ereğli Demir Çelik tesisleri işletmeye açıldı.
15/05/1973 Askeri Yargıtay Sıkıyönetim Askeri Mahkemesince verilen Prof. Uğur Alacakaptan ve Uğur Mumcu'yla ilgili mahkumiyet kararını bozdu. Uğur Mumcu tahliye oldu. Sonra da er olarak askere alındı.
15/05/1974 Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk Gazeteci Hasan Tahsin adına İzmir Konak Meydanı'na dikilen İlk Kurşun Anıtını açtı.
15/05/1984 1256 aydın "Türkiye'deki demokratik düzene ilişkin gözlem ve istekler" başlıklı dilekçeyi 15 Mayıs 1984'de Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e verdi. "Aydınlar Dilekçesi" olarak bilinen girişime karşı dava açıldı.
15/05/1990 Vincent Van Gogh'un resmi "Doktor Gachet'nin Portresi" bir resim için ödenen en yüksek fiyatla 82,5 milyon dolara satıldı.
15/05/1996 Gözcü Gazetesi yayın hayatına başladı.
15/05/1997 Almanya'da Kitap Yayımcıları Birliği Barış Ödülü Yaşar Kemal'e verildi.

Doğumlar;

15/05/1890 Amerikalı romancı Katherine Anne Porter.
15/05/1891 Rus romancı Mikhail Bulgakov.
15/05/1909 ABD'li sinema oyuncusu James Mason.
15/05/1911 İsviçreli yazar Max Frisch.
15/05/1915 1970 Nobel İktisat ödülü sahibi .ABD'li iktisatçı Paul A. Samuelson.

Ölümler;

15/05/1926 Son Osmanlı Padişahı VI. Mehmet Vahdettin, San Remo'da sürgünde.
15/05/1997 Şair Turhan Oğuzbaş, İstanbul'da. Şair "Yaşanmamış Mektuplar", "Gözlerin İstanbul Senin", "Sonbahar Rüzgarları" adlı şiir kitaplarının yanında Timur Selçuk'un bestelediği "İspanyol Meyhanesi" şiiriyle tanınmıştı.

[Mest]

16 MAYIS

Olaylar;

16/05/1717 Voltaire adıyla bilinen yazar François-Marie Arouet din ve krallık karşıtı yazılarından ötürü Bastille hapisanesine gönderildi.
16/05/1919 Mustafa Kemal Paşa, Samsun'a gitmek üzere Bandıma vapuru ile İstanbul'dan ayrıldı.
16/05/1943 Varşova Gettosundaki Yahudi topluluğunun Nazi işgaline karşı direnişi kırıldı. Hayatta kalanlar Treblinka toplama ve yok etme kampına gönderilmeye başladı.
16/05/1952 İngiltere'de kadınlara eşit ücret 16 Mayıs 1952'de yasalaştı.
16/05/1958 Besteci Ahmet Adnan Saygun Londra'da Jean Sibelius Ödülü'nü aldı.
16/05/1960 Milli Eğitim Bakanlığı 19 Mayıs gösterilerini yasakladığını açıkladı.
16/05/1961 Tiyatro sanatçısı Cüneyt Gökçer Kral Lear'i oynamak üzere Moskova'ya gitti.
16/05/1963 Ankara Devlet Tiyatrosu'nda ilk müzikal sergilendi. Müzikalin adı "Öp Beni Kate" idi.
16/05/1968 Fransa'da genel grev. Mayıs 1968 öğrenci ayaklanması işçilerle birleşiyor.
16/05/1972 Sıkıyönetim uygulaması çerçevesinde askeri makamlarca tutuklananların asker kişi sayılacağı açıklandı.
16/05/1974 9 İsrailli çocuğu rehin alan Filistin gerillalarıyla İsrail askerleri arasında çatışma çıktı; 16 çocuk öldü, 70 çocuk yaralandı.
16/05/1975 Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) Genel Müdürü İsmail Cem, "milli güvenliğe aykırı tutumu" gerekçe gösterilerek görevden alındı. Yerine Nevzat Yalçıntaş atandı. Cem Danıştay'a başvurdu.
16/05/1984 Yayımcı İlhan Erdost'un Mamak Cezaevin'de dövülerek öldürülmesinden hükümlü astsubay Şükrü Bağ'ın 10 yıl 8 aylık mahkumiyet kararı kesinleşti.
16/05/1987 Alman Yazarlar Birliği, 7 yıldır cezaevinde yatan şair Nevzat Çelik'in serbest bırakılması için Başbakan Turgut Özal'a bir mektup gönderdi.
16/05/1989 Bayrampaşa Cezaevi'nde isyan çıktı; 40'a yakın tutuklu ve hükümlü yaralandı.
16/05/1990 Edith Cresson Fransa'nın ilk kadın başbakanı oldu
16/05/1992 İstanbul'da tarihi Galata Köprüsü yandı. İngilizler köprüyü 105 bin altın karşılığı 1875'de yapmıştı.
16/05/1993 Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel Cumhurbaşkanı seçildi.
16/05/1993 Türkiye jimnastikte ilk kez Avrupa şampiyonu oldu; atlama beygirinde Murat Canbaş altın madalya kazandı.
16/05/2000 Geçen yıl bugün, Galatasaray futbol takımı Arsenal'i 4-1 yenerek UEFA Kupası'nı aldı.

Doğumlar;

16/05/1910 ABD'li Oscar ödüllü sinema oyuncusu Henry Fonda.

Ölümler;

16/05/1977 Alman asıllı ABD'li roket bilimcisi Wernher von Braun.
16/05/1984 Şair Ercüment Behzat Lav.
16/05/1989 Türkçe tangoları seslendiren ilk sanatçı Seyyan Hanım (Seyyan Oskay).
16/05/1997 Sinema oyuncusu Önder Somer.

[Mest]

17 MAYIS


Olaylar;


17/05/1874 Norveç İsveç'ten ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.
17/05/1954 Amerika Birleşik Devletleri'nde siyah çocukların beyaz çocuklarla aynı okula gitmelerini önleyen yasa yürürlükten kaldırıldı.
17/05/1967 İmam-hatip okullarını bitirenlere üniversitelere girme hakkı tanındı.
17/05/1969 İstanbul Toptaşı Cezaevi'nde 500 mahkum af isteğiyle açlık grevine başladı.
17/05/1971 Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C ) üyesi dört kişi İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırdı. Eylemciler, 20 Mayıs gününe kadar cezaevlerindeki bütün devrimcilerin serbest bırakılmasını istediler. Hükümet pazarlık yapmayacağını açıkladı.
17/05/1972 Demiryollarının 991 milyon lirayla zarar rekoru kırdığı açıklandı.
17/05/1973 Türkiye Komünist Partisi- Marksist Leninist (TKP-ML) ve Türkiye İşçi Köylü Ordusu'nun (TİKKO) kurucusu İbrahim Kaypakkaya sıkıyönetimde gözaltında bulunduğu sırada gördüğü işkenceler sonucunda öldü.
17/05/1976 Batman ve Malatya'da Petrol-İş üyesi 5 bin işçi grevde.
17/05/1983 Savcı Doğan Öz'ü 1978'de Ankara'da öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi beraat etti.
17/05/1983 Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyesi yedi gencin öldürüldüğü Bahçelievler katliamı davası sonuçlandı. İki sanık idam, iki sanık da 15'er yıl hapis cezasına çarptırıldı.
17/05/1987 İstanbul'da 80'li yılların ilk kitlesel kadın yürüyüşü "Dayağa Karşı Dayanışma Yürüyüşü" yapıldı. Yürüyüşe iki binden fazla kadın coşkuyla katıldı.
17/05/1989 Çekoslovakya'da, 4 aydır hapiste olan yazar Vaclav Havel serbest bırakıldı.
17/05/1989 Çin'de 1 milyondan fazla gösterici başkent Pekin'deki Tienanmen Meydanı'nda siyasal özgürlüklerin genişletilmesi için açlık grevi yapan öğrencileri desteklemek amacıyla yürüyüş yaptı.
17/05/1994 İstanbul Savaş Karşıtları Derneği kapatıldı.
17/05/1995 Hava-İş sendikası başkanı Atilay Ayçin bir konuşmasında bölücülük yaptığı iddiasıyla yargılandı, 1yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı ve tutuklandı.
17/05/1996 Yaşar Kemal'e İspanya'da Uluslararası Katalonya Ödülü verildi.
17/05/1997 "Barış İçin Bir Milyon İmza" girişiminin topladığı imzalar Meclis'e iletildi.
17/05/2000 Doçent Doktor Bahriye Üçok ile Muammer Aksoy'un öldürülmesi olayına karışan 4 kişinin yakalandığı açıklandı.

Doğumlar;

17/05/1900 İran devriminin dini lideri Ayetullah Humeyni.

Ölümler;

17/05/1952 Yazar Memduh Şevket Esendal.
17/05/1957 Yazar Nurullah Ataç.
17/05/1980 Galatasaray'lı ünlü futbolcu ve teknik yönetmen "Baba Gündüz" Gündüz Kılıç.
17/05/1993 Sinema sanatçısı Handan Adalı.

[Mest]

18 MAYIS


Olaylar;


18/05/1804 Napoleon Bonaparte Fransa imparatoru ilan edildi.
18/05/1871 Paris Komünü eşit işe eşit ücret verilmesini kabul etti.
18/05/1926 Uluslararası Silahsızlanma Konferansı Cenevre'de başladı.
18/05/1943 Adolf Hitler müttefiki İtalya'nın teslim olmaya yönelmesi üzerine Alaric Operasyonu'nu başlatarak İtalya'nın Alman ordularınca istilası emrini verdi.
18/05/1960 Akşam gazetesi 20 gün süreyle kapatıldı. Gerekçe; sıkıyönetim bildirilerine uymamak.
18/05/1961 Aziz Nesin tutuklandı. Gerekçe; yazısında komünizm propagandası yapmak.
18/05/1968 Fransa'da Mayıs ayaklanması sürüyor. Başkan de Gaulle Romanya'daki ziyaretini beklenenden 12 saat önce bitirerek ülkesine döndü. Sinemacılar Cannes Film Festivali'ni işgal etti. Önde gelen Fransız film yönetmenleri eserlerini yarışmadan geri çekti jüri istifa ederek festivali sona erdirdi.
18/05/1974 Hindistan Pokhran eyaletindeki Racastan Çölü'nde ilk nükleer silah denemesini başarıyla gerçekleştirdi.
18/05/1974 Genel Af ilan edildi.
18/05/1976 Başbakan Süleyman Demirel'in hayali mobilya ihracatı suçundan tutuklu yeğeni Yahya Demirel tahliye edildi.
18/05/1982 Eski Milli Selamet Partisi Milletvekili Halit Kahraman Almanya'da eroin kaçakçılığından hapis cezası almıştı. Kahraman cezası bitince Türkiye'ye teslim edildi. İki gün sonra Ankara'da tutuklandı.
18/05/1986 Nisan'da Çernobil Nükleer Santralındaki patlamanın ardından Atom Enerjisi Komisyon Başkanı Profesör Ahmet Yüksel Özemre, "radyasyonda endişe edilecek bir şey yok" dedi.
18/05/1987 İstanbul'da Deniz Otobüsleri Bostancı- Kabataş arasında çalışmaya başladı.
18/05/1995 Gazi mahallesi olaylarını protesto gösterisi sırasında gözaltına alınan ve kendisinden bir daha hiç haber alınamayan Hasan Ocak'ın Altınşehir Mezarlığı Kimsesizler Bölümü'ne gömüldüğü ortaya çıktı.
18/05/1996 Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e İzmir'de silahlı saldırı. Demirel yara almazken koruma müdürü ve bir gazeteci yaralandı.
18/05/1997 Milliyetçi Hareket Partisi kurultayında kavga çıktı, kurultay hakim kararıyla 1 ay ertelendi.


Doğumlar;


18/05/1048 İranlı yazar ve şair Ömer Hayyam.
18/05/1872 İngiliz filozof ve matematikçi, Nobel edebiyat ödülü sahibi, barış hareketi lideri Bertrand Russel.
18/05/1883 Bauhaus akımının kurucularından Alman mimar Walter Gropius.
18/05/1897 ABD'li film yönetmeni Frank Capra.
18/05/1919 İngiliz dansçı, Türkiye balesinin kurucusu Dame Margot Fonteyn.
18/05/1920 Doğum Papa 2. John Paul.

Ölümler;

18/05/1952 Gazeteci ve yazar Sermet Muhtar Alus.
18/05/1977 Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) spikerlerinden Zafer Cilasun.
18/05/1981 Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) eski başkanlarından Fuat Sirmen.
18/05/1981 Amerikalı şair, oyun yazarı ve romancı William Saroyan.