Tarihte Bugün

[Mest]

06 ŞUBAT

06/02/1920 : Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde, Mondros Mütarekesi'ne karşı direnme yanlısı Felah-ı Vatan Grubu kuruldu.
06/02/1921 : Ankara'da Hakimiyeti Milliye gazetesi günlük olarak çıkmaya başladı.
06/02/1921 : Hakimiyeti Milliye gazetesi muhabirine açıklamalarda bulunan Mustafa Kemal, "Komünizm içtimai bir meseledir" dedi. Mustafa Kemal, ülke şartlarının Rusya'daki komünizmin Türkiye'de uygulanmasına imkan vermediğini anlattı.
06/02/1923 : Mustafa Kemal, minberden halka hitap etti.
06/02/1928 : Anayasa'ya Laiklik ilkesi kondu.
06/02/1930 : İspanya'da siyasi tutuklular için genel af ilan edildi.
06/02/1933 : Atatürk, Anadolu Ajansına Bursa'daki olayla ilgili şu demeci verdi: ''Hadiseye dikkatimizi bilhassa çevirmemizin sebebi, dini siyasete ve herhangi bir tahrike vesile etmeye asla müsamaha etmeyeceğimizin anlaşılmasıdır. Kesin olarak bilinmelidir ki Türk milletinin milli dili ve milli benliği, bütün hayatında hakim ve esas kalacaktır.''
06/02/1933 : İngiltere'den Güney Afrika'ya ilk duraksız uçuş yapıldı. (6-8 Şubat)
06/02/1935 : İki kadın, Nezihe Muhittin ve Şaziye Berrin genel seçimlerde bağımsız olarak aday oldular.
06/02/1936 : Beyaz Olimpiyatlar'da (Garmisch Parten - Kirchen Olimpiyatları) ilk kez Türk bayrağı dalgalandı.
06/02/1946 : Pink Floyd Gurubu'nun kurucusu Syd Barret (Roger Keith Barret) dünyaya geldi.
06/02/1953 : Basın suçlarına sadece sivil mahkemelerin bakmasını öngören kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanun gereği, gazeteciler artık askeri mahkemelerde yargılanmayacaklar.
06/02/1953 : TBMM, 8 Kasım 1877'de Aziziye Tabyası'nı kahramanca savunan Erzurumlu Nene Hatun'a (Kırkköz) Vatani Hizmet Tertibi'nden maaş (170 lira) bağladı.
06/02/1958 : Münih Havaalanı pistinde uçak kazası oldu; Manchester United takımından 7 futbolcu ve 8 gazeteci öldü.
06/02/1959 : Elektronik mühendisi Jack Kilby, modern elektronik sektörünün temelini oluşturan ''mikroçip''in patentini aldı.
06/02/1961 : Mutedil Liberal Parti kuruldu.
06/02/1967 : Cumhuriyet Halk partisi Genel Başkan İsmet İnönü, "Demokratik rejimi, komünist düşmanlığı perdesi altında kuşa çevirmek isteyen dikta heveslilerine yardımcı olmayacağım," dedi ve Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) sosyalist olmadığını bir defa daha vurguladı.
06/02/1967 : Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Batman Rafinerisi'nde grev başladı. Greve, Türkiye Petrol-İş Sendikası üyesi 1900 işçi katıldı.
06/02/1968 : İlk televizyon oyunu "Şair Evlenmesi" canlı olarak yayımlandı.
06/02/1968 : Ereğli Kömürleri İşletmesi'nin Kozlu üretim bölgesindeki ocaklarda çalışan 4 bin işçi işbaşı yapmadı. Bu hareket, akşam saatlerinde diğer bölgelere de sıçradı ve gece 10 bin işçi şehre yürüdü.
06/02/1972 : Türk Donanma Cemiyeti'nin olağanüstü genel kurul toplantısında cemiyetin vakfa dönüştürülmesi kararlaştırıldı.
06/02/1974 : Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.
06/02/1977 : THY grevi nedeniyle Almanya'ya gidemeyen bin gurbetçi Yeşilköy Havaalanı'nda olay çıkardı.
06/02/1977 : Siyasal Bilgiler Fakültesi Yönetim Kurulu "Can güvenliği olmadığı" gerekçesiyle okulu 10 Şubat'a kadar tatil etti.
06/02/1977 : KTFD'den ilk naklen canlı yayın, TRT 2 radyolarından Bakanlar Kurulu üyelerinin açıklaması sırasında verildi.
06/02/1979 : 12 Mart döneminin İstanbul Emniyeti Siyasi Şube müdürlüğü görevini yürüten Ilgız Aykutlu, kimliği bilinmeyen iki kişinin silahlı saldırısına uğra***** öldürüldü.
06/02/1980 : Türkiye'nin Bern Büyükelçisi Doğan Türkmen uğradığı suikast’tan yaralı olarak kurtuldu.
06/02/1981 : İstanbul Emniyet Müdür Muavini Mahmut Dikler, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.
06/02/1986 : Nokta dergisinin 2 sayısı toplatıldı. Derginin toplanan iki sayısında polis memuru Sedat Caner'in işkence itirafları yer almıştı. Aynı gün Başbakan Turgut Özal işkence iddialarını yalanladı, "suimuamele" var dedi.
06/02/1987 : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi işkence olaylarında, işkencecilerin yanı sıra devletin de sorumlu tutulmasını kararlaştırdı.
06/02/1988 : Basın Konseyi kuruldu.
06/02/1991 : Genel Maden-İş Sendikası, Zonguldak'taki 42.000 maden işçisini kapsayan toplu sözleşmeyi imzaladı.
06/02/1992 : İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) Başsavcısı Yaşar Günaydın ile koruması ve şoförü silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
06/02/1998 : Afganistan'da meydana gelen 6.1 şiddetindeki depremde 4 binden fazla kişi öldü.
06/02/1998 : Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin nüfusunun 62 milyon 610 bin 252 olduğu bildirildi.
06/02/1999 : Fransa'da başkent Paris'in 50 km yakınındaki tarihi kraliyet köşkü Rambouillet'de Belgrad hükümeti ile Kosovalı Arnavutlar arasında barış görüşmeleri yapıldı.
06/02/2000 : Tokyo'da Pan Pasifik Tenis Turnuvası düzenlendi. Finalde Martina Hingis, Fransız Sandrine Testud'u 2-0 mağlup etti. Bu galibiyetle Martina Hingis kariyerinin 27. tekler şampiyonluğunu da kazanmış oldu.
06/02/2000 : Türkiye'de Sanayi Bakanlığı, traktöre rastgele oturulmasını yasakladı. Yayınlanan bir genelgeyle, traktöre "Avrupa Birliği standartlarına göre" binilmesi kararlaştırıldı.
06/02/2001 : Vergi borçlarına, 18 ay taksitlendirme olanağı getirildi.
06/02/2001 : Nakşibendi İskenderpaşa Cemaati lideri Prof. Dr. M. Es'ad Coşan'ın cenazesinin Süleymaniye Camii haziresine defnedilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı imzaya açıldı.
06/02/2002 : Hükümet ortakları ANAP ve MHP arasında tartışmalara neden olan Türk Ceza Kanunu (TCK) ve diğer bazı kanunlarda değişiklik öngören AB Uyum Tasarısı yasalaştı.
06/02/2002 : Türk siyasetinin duayenlerinden ve renkli simalarından Osman Bölükbaşı, tedavi gördüğü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi'nde 89 yaşında hayatını kaybetti.
06/02/2002 : Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devrinden önce Etibank'ı çeşitli yöntemlerle 480 trilyon 12 milyar lira zarara uğrattıkları iddiasıyla tutuklu olarak yargılanan bankanın eski sahibi Dinç Bilgin ile işadamı Cavit Çağlar ve Mehmet Nail Keçili, İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nce tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi.
06/02/2003 : AK Parti, Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ı, Siirt seçiminde 1. sıra milletvekili olarak Yüksek Seçim Kurulu'na bildirdi"
06/02/2003 : TBMM, kapalı oturumda, Türkiye'deki askeri üs ve tesisler ile limanlarda gerekli yenileşme, geliştirme, inşaat ve tevsi çalışmalarıyla ilgili olarak ABD'ye mensup teknik ve askeri personelin 3 ay süreyle Türkiye'de bulundurulmasına, bununla ilgili gerekli düzenlemelerin hükümet tarafından yapılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi'ni kabul etti.

[Mest]

11 HAZİRAN


Olaylar;

1184 - Truva savaşı: Truva'nın yağmalanıp yakılması.
1509 - İngiltere kralı VIII. Henry ile Aragonlu Catherine evlendi.
1868 - Kızılay, Mecruhin ve Marda-yı Askeriyye İmdat ve Muavenet Cemiyeti adı altında kuruldu.
1898 - Çin'de liberaller imparatorun davetiyle iş başına geldi ve 100 günlük dönemi başlattılar.
1901 - Yeni Zelanda Cook Adaları'nı topraklarına kattı.
1913 - 31 Mart isyanını bastıran Harekat Ordusu'nun komutanı, Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa düzenlenen bir suikast ile öldürüldü.
1919 - Mustafa Kemal, kendisini İstanbul'a geri çağıran Vahdettin'e geri dönmeyeceğini bildirdi. Damat Ferid Paşa, Paris Barış Konferansına katılmak üzere, İstanbul'dan Paris'e gitti.
1929 - Türkiye-Romanya Ticaret ve Seyrüsefer Antlaşması imzalandı.
1930 - Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın kurulmasına ilişkin kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1933 - Cumhuriyetin ilanının 10'uncu yıldönümünü kutlama kanunu çıkarıldı.
1933 - İller Bankası kuruldu.
1937 - Atatürk, Trabzon'da yaptığı açıklamada bütün çiftliklerini ve mallarını millete bağışladığını bildirdi.
1940 - II. Dünya Savaşı: İngiliz kuvvetleri İtalya'daki Ceneviz ve Torino kentlerini bombaladı. İtalyan Hava Kuvvetleri Malta adasına ilk saldırılarını gerçekleştirdi. Norveç iki ay süren direnişin ardından Nazi ordularına teslim oldu.
1945 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde tartışmalara neden olan, Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu kabul edildi.
1954 - Zonguldak'ta meydana gelen grizu patlamasında 6 işçi öldü, 16 işçi yaralandı.
1960 - 27 Mayıs öncesi bozulan ekonomik durumu düzeltmek için, hazineye yardım kampanyası düzenlendi.
1963 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Zafer gazetesini kapattı. İstanbul Üniversitesi askeri kordon altına alındı.
1967 - İsrail ve Arap komşuları arasında altı gün süren savaş, BM'nin araya girmesiyle sona erdirildi.
1970 - Güreşçi Ahmet Ayık, Dünya Şampiyonu oldu.
1970 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Sendikalar Kanunu'nda değişiklik yapılması Türkiye İşçi Partisi'nin 4 milletvekili dışında 230 oyla kabul edildi. Yasada yapılan değişiklikler kısa adı DİSK olan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun faaliyetlerini kısıtlamayı amaçlıyordu. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu 15 Haziran'da eylem kararı aldı.
1973 - Mardin'in Kızıltepe ilçesinde aşiretler arasında çatışma çıktı. Aralarında Adalet Partisi ilçe başkanının da bulunduğu 12 kişi öldürüldü.
1973 - Güney Afrika'da Siyah rektör atanmasını isteyen 1500 öğrenci üniversiteden uzaklaştırıldı.
1978 - 3 bin hükümlünün yaralanacağı yeni infaz yasasının yürürlüğe girmesiyle tahliyeler başladı.
1979 - Cumhuriyet tarihinin 5. devalüasyonu yapıldı; Türk lirasının 1 dolar karşılığı değeri 47 lira 10 kuruş oldu
1981 - Bülent Ersoy'un sahneye çıkması yasaklandı.
1982 - E.T. filmi ABD'de gösterime girdi.Melissa Mathison'ın öyküsünü Steven Spielberg sinemaya uyarlamış ve film 4 Oscar kazanmıştır.Ayrıca filmdeki kahraman kısa bir süreliğine ikon olmuştur.
1982 - Türkiye güzeli Nazlı Deniz Kuruoğlu, Avrupa Güzeli seçildi.
1987 - Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye'yi yeniden "İşçi haklarını çiğneyen ülkeler" listesine aldı. Gerekçe; iş yasalarıyla anayasa maddelerinin Türkiye'nin imzaladığı uluslararası sözleşmelere aykırı olmasıydı.
1997 - Adalet Bakanı Şevket Kazan, Genelkurmay'ın brifingine katılan Ankara Adliyesi ve DGM'de görevli hakim ve savcılar hakkında soruşturma açtırdı.
1997 - Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde irticaya karşı Batı Çalışma Grubu oluşturulduğu bildirildi.
1998 - Hükümetin verdiği yüzde 20 zamma tepki gösteren memurlar, iş bırakma eylemi yaptılar.
1999 - Bakanlar Kurulu 13 Mayıs 1999 tarihinde Fazilet Partisi'nden milletvekili seçilen Merve Kavakçı'yı vatandaşlıktan çıkarma kararı aldı. Merve Kavakçı kararın iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açtı.
2001 - 5 Aralık 1791 yılında 35 yaşındayken ölen dahi besteci Mozart'ın ölüm nedeni olarak Trişinoz hastalığı gösterildi.
2001 - İlaria Alpi Uluslararası Özel Ödülü’nün 7.si Türkiye'den Nadire Mater ile İspanya’dan Carmen Gurruchaga’ya verildi.
2004 - Elvan Abeylegesse, Golden League yarışmasında Norveç'in Bergen kentinde koştuğu 5000 metre yarışındaki 14:24.68'lik derecesiyle 7 yıldır kırılamayan 5000 metre Dünya rekorunu kırdı ve Dünya rekoru kıran ilk Türk atlet oldu.
2010 - 2010 FIFA Dünya Kupası, Güney Afrika - Meksika maçı ile başladı.

Doğumlar;

1572 - Ben Jonson, İngiliz yazar (ö. 1637)
1767 - John Quincy Adams, ABD`nin 6. Başkanı (ö. 1848)
1811 - Vissarion Belinski, Rus eleştirmen ve gazeteci
1815 - Julia Margaret Cameron, İngiliz fotoğrafçı (ö. 1879)
1876 - Alfred Louis Kroeber, ABD'li antropolog (ö. 1970)
1880 - Jeannette Rankin, ABD'li feminist siyasetçi (ö. 1973)
1910 - Jacques-Yves Cousteau, Fransız kaşif, bilim adamı, film yapımcısı (ö. 1997)
1923 - Özdemir Asaf, Türk şair (ö. 1981)
1929 - Ayhan Şahenk, Türk işadamı (ö. 2001)
1959 - Hugh Laurie, İngiliz aktör
1960 - Mehmet Öz, Türk kalp damar cerrahı
1966 - Greg Grunberg, ABD'li aktör
1983 - Ekaterina Iourieva, Rus atlet
1986 - Shia LaBeouf, ABD'li aktör
1987 - Marsel İlhan, Özbek asıllı Türk milli tenisçi
1991 - Dan Howell, İngiliz YouTuber

Ölümler;

1727 - I. George, İngiltere kralı ve Hannover elektörü (d. 1660)
1852 - Karl Briullov, Rus ressam (d. 1799)
1903 - Nikolai Vasilieviç Bugaev, Rus matematikçi (d. 1837)
1913 - Mahmud Şevket Paşa, Osmanlı asker ve devlet adamı (ö. 1856)
1936 - Robert E. Howard, ABD'li yazar (d. 1906)
1942 - Selahattin Enis Atabeyoğlu, roman ve hikâye yazarı
1970 - Aleksandr Kerenski, Rus politikacı
1979 - John Wayne, ABD'li aktör (d. 1907)
1984 - Enrico Berlinguer, İtalyan Komünist Partisi Genel Sekreteri (d. 1922)
1998 - Leo Buscaglia, ABD'li eğitimci, yazar (d. 1924)
2007 - Mala Powers, ABD'li aktris (d. 1931)

[Mest]

12 HAZİRAN


Olaylar;

1826 - Yeniçeri Ocağı'nın yerine Eşkinci Askeri Teşkilatı'nın kurulmasına başlandı.
1830 - Fransa, Cezayir'i sömürgeleştirmeye başladı: İlk adımda Sidi Ferrucha 37.000 asker çıkardı.
1898 - Filipinler İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti.
1919 - Mustafa Kemal Paşa, Havza'dan Amasya'ya geçti.
1921 - Yunan taarruzu öncesinde, Yunan Kralı, Başbakanı ve Genelkurmay Başkanı İzmir'e geldi.
1924 - Fransa'da Gaston Daumergue, cumhurbaşkanlığına seçildi.
1924 - Türkiye'nin ilk sanatoryumu olan Heybeliada Sanatoryumu açıldı.
1925 - İstanbul Muallimler Cemiyeti kongresi yapıldı.
1932 - Hicaz Naibi Emir Faysal, Türkiye'yi ziyaret etti.
1935 - Bolivya ve Paraguay Chaco bölgesinde üç yıldır sürdürdükleri savaşa bir antlaşmayla son verdi.
1940 - Cumhurbaşkanı İsmet İnönü başkanlığında toplanan hükümet, savaş dışı kalınmasını kararlaştırdı.
1940 - II. Dünya Savaşı: 54 bin kişiden oluşan İngiliz ve Fransız birlikleri, Manş Denizi sınırında St. Valery-en-Caux'da, Alman Feld Mareşal Erwin Rommel'in ordularına teslim oldu. Alman birlikleri Paris'e doğru ilerlemeye devam ediyor.
1941 - Çanakkale açıklarında bir Fransız ticaret gemisi torpillenerek battı. Geminin mürettebatı kurtarılarak İstanbul'a getirildi.
1947 - Basına baskılar sürüyor; Büyük Doğu dergisi mahkeme kararıyla 4 ay kapatıldı.
1957 - Kırşehir yeniden il yapıldı.
1958 - Ankara'da Kıbrıs için yapılan mitinge, 150 binden fazla kişi katıldı.
1960 - Geçici Anayasa açıklandı. TBMM'nin bütün hak ve yetkileri, Geçici Anayasa gereğince Milli Birlik Komitesi'ne verildi.
1962 - İstanbul'da ekmeğe zam yapıldı, 650 gr ekmek 65 kuruş oldu.
1966 - Keban Barajı'nın temeli atıldı.
1967 - Sovyetler Birliği, uzay aracı Venera 4 Venüs gezegenine yolladı.
1967 - ABD'de ırklar arası evliliği yasaklayan yasalar tamamen lağvedildi.
1968 - İstanbul Üniversitesi, Deniz Gezmiş önderliğinde öğrenciler tarafından işgal edildi.
1971 - Cumhuriyet Başsavcılığı Türkiye İşçi Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
1974 - Hükümet Ataş Rafinerisi'ni devletleştireceğini açıkladı.
1975 - Yunanistan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) üyeliği için resmen başvurdu.
1978 - Akkuyu'da yapılması planlanan nükleer santrale çevre köylüler ve Taşuculu balıkçılar karşı çıktı.
1984 - Urfa'nın adı Şanlıurfa olarak değiştirildi.
1984 - Foto Muhabirleri Derneği kuruldu.
1986 - Ahmet Altan'ın Sudaki İz adlı romanı "muzır" bulundu. Altan ve yayımcısı Erdal Öz hakkında dava açıldı.
1986 - Haydar Dümen'in Cinsel Yaşam 2 adlı kitabı toplatıldı.
1987 - Birleşik Krallık'de genel seçim yapıldı. Margaret Thatcher önderliğinde Muhafazakarlar 3. kez seçimi kazandı.
1988 - Ankara'da 15 dakika esen 80 kilometre hızındaki rüzgar ve şiddetli yağmur, arkasında 14 ölü bıraktı.
1989 - Bulgaristan'dan göç eden Türklerin sayısı 90 bin kişiyi buldu.
1990 - Rusya Federasyonu resmen bağımsızlığını ilan etti.
1994 - Boeing 777 Paine Field'den kalkarak ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
1997 - Afganistan'dan kaçan General Raşid Dostum Türkiye'ye sığındı.
2000 - Türkiye'nin ilk uzay kampı Uzay Kampı Türkiye açıldı.
2004 - Yeni Zelanda'da bir evin tepsine düşen 1,3 kg ağırlığında kondrit tipinden bir gök taşı evde büyük hasara yol açtı, ama can kaybına neden olmadı.
2005 - Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'na ilk petrol verildi.
2007 - Anayasa Mahkemesi'nin ilk kadın başkan Tülay Tuğcu emekliye ayrıldı.
2009 - İran'da cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı.
2011 - Türkiye'de 2011 TBMM Milletvekilliği genel seçimleri yapıldı.

Doğumlar;

1819 - Charles Kingsley, İngiliz yazar (ö. 1875)
1827 - Johanna Spyri, İşviçreli yazar (ö. 1901)
1890 - Egon Schiele, Avusturyalı ressam (ö. 1918)
1892 - Djuna Barnes, ABD'li modernist yazar (ö. 1982)
1897 - Anthony Eden, Britanyalı siyasetçi (ö. 1977)
1908 - Otto Skorzeny, Alman SS askeri (ö. 1975)
1910 - Füreyya Koral, Türk seramik sanatçısı (ö. 1997)
1924 - George H. W. Bush, ABD'nin 41. Başkanı
1929 - Anne Frank, Yahudi kızı (günlüğüyle Nazi zulmünü açığa çıkartan) (ö. 1945)
1931 - Rodney William Whitaker, ABD'li yazar (ö. 2005)
1941 - Chick Corea, İspanyol kökenli ABD'li caz piyanisti
1941 - Roy Harper, İngiliz müzisyen
1950 - Oğuz Abadan, Türk müzisyen
1951 - Andranik Markaryan, Ermeni politikacı (ö. 2007)
1960 - Angela Ahrendts, ABD'li iş kadını
1965 - Gwen Torrence, ABD'li atlet
1969 - Heinz-Christian Strache, Avusturyalı politikacı
1973 - Victor Ikpeba, Nijeryalı futbolcu
1974 - Jason Mewes, ABD'li aktör
1976 - Antawn Jamison, ABD'li basketbolcu
1979 - Evrim Akın, Türk sinema, televizyon ve tiyatro oyuncusu ve sunucu
1981 - Adriana Lima, Brezilyalı model
1985 - Dave Franco, ABD'li oyuncu
1995 - Furkan Soyalp, Türk futbolcu

Ölümler;

1840 - Gerald Griffin, İrlandalı yazar (d. 1803)
1912 - Frédéric Passy, Fransız ekonomist ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1822)
1937 - Mikhail Tukhachevsky, Sovyet mareşal ve Kızıl Ordu'nun Genel Kurmay Başkanı (d. 1893)
1980 - Masayoshi Ōhira, Japon siyasetçi (d. 1910)
1982 - Karl von Frisch, Avusturyalı etolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1886)
1983 - Clemens Holzmeister, Avusturyalı mimar ve tasarımcı (d. 1886)
1983 - Norma Shearer, Kanadalı oyuncu (d. 1902)
1985 - İbrahim Delideniz, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1901)
1996 - Tolga Aşkıner, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1942)
1998 - Leo Buscaglia, ABD'li eğitimci ve yazar (d. 1924)
2001 - Berat Yurdakul, Türk gazeteci (d. 1948)
2003 - Gregory Peck, ABD'li aktör (d. 1916)
2008 - Şener Koltuk, Türk deneme pilotu (d. 1951)
2012 - Sabri Ülker, Türk sanayici ve iş adamı (Ülker Grubu'nun kurucusu) (d. 1920)
2015 - Sümer Tilmaç, Türk oyuncu (d. 1948)

[Mest]

13 HAZİRAN


Olaylar;

1381 - Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar Londra'yı basarak hükümet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu.
1550 - Mimar Sinan'ın eseri Süleymaniye Camii'nin temeli atıldı.
1859 - Erzurum'daki şiddetli depremde, kentin yarısından fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü.
1872 - Namık Kemal, İbret Gazetesi'ni yayımladı. Bu fikir gazetesi, 27 gün sonra kapatıldı.
1878 - Berlin Kongresi toplandı.
1891 - İstanbul Arkeoloji Müzesi ziyarete açıldı.
1921 - Mustafa Kemal, Ankara'ya gelen Fransa Temsilcisi Franklin Bouillion ile görüştü.
1928 - Türkiye Cumhuriyeti ile Düyunu Umumiye (Osmanlı borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı.
1934 - Adolf Hitler ve Mussolini İtalya'nın Venedik kentinde bir araya geldiler. Daha sonra bu buluşmadaki izlenimlerini anlatırken Mussolini, Hitler'den "aptal küçük maymun" diye bahsedecektir.
1946 - Üniversitelere özerklik veren 4936 sayılı kanun kabul edildi.
1951 - Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Dean Acheson, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) Avrupalı üyelerinden Türkiye'nin Pakta kabul edilmesini istedi.
1952 - Fikir İşçileri Kanunu kabul edildi.
1957 - Siyahi lider Martin Luther King ile ABD Başkan Yardımcısı Nixon görüştüler.
1961 - Federal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı.
1962 - Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nden ayrılan Osman Bölükbaşı ve arkadaşları Millet Partisi'ni kurdu.
1963 - 1459 Harp Okulu öğrencisinin yargılanmasına başlandı.
1966 - Ankara'da ilk kapalı devre televizyon yayını için hazırlıklara başlandı.
1968 - Üniversitelerde başlayan boykot ve işgal eylemleri hızla yayılmaya başladı. İstanbul'dan sonra Ankara'da da 10 fakültede öğrenciler dersleri boykot ettiler. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi işgal edildi.
1969 - Irak hava kuvvetlerine ait iki jet uçağı yanlışlıkla Hakkari'yi bombaladı.
1971 - Kültür Bakanlığı kuruldu. Bakanlığa Talat Halman atandı.
1972 - Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Banu Ergüder, içinde ceset bulunan bavulla yakalandı. Ergüder'in tecavüze karşı öldürdüğü ifadesine karşın, cinayeti örgütsel anlaşmazlık nedeniyle aynı üniversite öğrencilerinden Zeynel Altındağ'ın işlediği ortaya çıktı. Sıkıyönetimce aranan Adil Ovalıoğlu'nun öldürülmesine adı karışan Garbis Altınoğlu da yakalandı.
1972 - THKP-C davasında hüküm giyen Necmi Demir, Kamil Dede ve Ziya Yılmaz'ın idam kararları Yargıtay'da bozuldu.
1973 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Devlet Güvenlik Mahkemeleri Kanunu kabul edildi.
1977 - Başbakan Süleyman Demirel istifa etti. Hükümeti kurma görevi Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'e verildi.
1983 - Pioneer 10 uzay sondası, güneş sistemi dışına çıkan ilk insan yapımı nesne oldu.
1991 - Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında pasaport uygulaması kaldırıldı.
1993 - Süleyman Demirel'in cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan DYP genel başkanlığına Tansu Çiller seçildi.
1993 - Kim Campell, Kanada'nın ilk kadın başbakanı seçildi.
1996 - Küba Devlet Başkanı Fidel Castro, Habitat II. Kent Zirvesi'ne katılmak üzere İstanbul'a geldi.
2000 - Papa II. Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi.
2002 - Afganistan'da geleneksel Meclis "Loya Jirga" toplanarak, geçici hükümet başkanı olarak Hamid Karzai'yi seçti.
2006 - MacGyver adlı Amerikan dizisinin 6. sezon DVD'si çıktı.
2009 - İran Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları açıklandı. Seçimi Mahmud Ahmedinejad kazandı. Sonuçlar açıklanır açıklanmaz ülkede protesto gösterileri başladı. Kısa süre sonra isyana dönüştü.
2013 - Sibel Siber, KKTC'nin ilk kadın başbakanı oldu.

Doğumlar;

1773 - Thomas Young, İngiliz bilim adamı ve dil bilimci (ö. 1829)
1831 - James Clerk Maxwell, İskoç teorik fizikçi, matematikçi ve elektromanyetik teorinin kurucusu (ö. 1879)
1865 - William Butler Yeats, İrlandalı şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1939)
1888 - Fernando Pessoa, Portekizli şair (ö. 1935)
1911 - Luis Alvarez, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1988)
1917 - Augusto Roa Bastos, Paraguaylı yazar (ö. 2005)
1918 - Helmut Lent, Nazi Almanyası pilotu (gece avcısı olarak bilinen) (ö. 1944)
1928 - John Forbes Nash, Amerikalı matematikçi ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 2015)
1931 - Irvin D. Yalom, Rus asıllı ABD'li psikiyatrist, varoluşçu, psikoterapist, yazar ve eğitimci
1935 - Mehmet Üstünkaya, Türk iş adamı ve Beşiktaş Spor Kulübü yöneticisi (ö. 2000)
1952 - Hikmet Körmükçü, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
1953 - Tim Allen, ABD'li komedyen ve aktör
1955 - Alan Hansen, İskoç futbolcu
1970 - Uğur Öztürk, Türk profesyonel güreşçi
1971 - Tarık, Türk şarkıcı
1973 - Ville Laihiala, Finlandiyalı müzisyen ve sentenced grubu vokalisti
1975 - Toni Ribas, İspanyol ***** aktörü
1978 - Richard Kingston, Ganalı futbolcu
1980 - Sarah Connor, Alman şarkıcı
1981 - Chris Evans, ABD'li oyuncu
1983 - Rebeca Linares, İspanyol ***** oyuncusu
1986 - Måns Zelmerlöw, İsveçli şarkıcı, sunucu ve dansçı
1990 - Aaron Johnson, İngiliz oyuncu
1996 - Kerimhan Duman, Türk oyuncu

Ölümler;

1645 - Miyamoto Musaşi, Japon kılıç üstadı (d. 1584)
1933 - Şeref Bey, Türk futbolcu, teknik direktör ve futbol hakemi, Beşiktaş futbol şubesinin kurucusu ve ilk kaptanı (d. 1894)
1948 - Osamu Dazai, Japon yazar (d. 1909)
1965 - Refik Fersan, Türk besteci ve müzik bilimci (d. 1893)
1974 - Turgut Zaim, Türk ressam ve dekoratör (d. 1906)
1982 - Halid bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Kralı (d. 1912)
1986 - Benny Goodman, ABD'li müzisyen (d. 1909)
1987 - Cemil Meriç, Türk yazar ve çevirmen (d. 1916)
1987 - Geraldine Page, ABD'li aktris (d. 1924)
1996 - Mükerrem Berk, Türk flüt sanatçısı (d. 1917)
2005 - Lane Smith, ABD'li aktör (d. 1936)

[Mest]

14 HAZİRAN


Olaylar;

1777 - Yıldızları ve şeritleri olan ilk ABD bayrağı Kongre tarafından Amerika Birleşik Devletleri bayrağı olarak kabul edildi.(Önceki bayrakta yıldızların olduğu bölümde İngiltere bayrağının renkleri bulunuyordu)
1789 - Darıdan damıtılarak yapılan ilk viski Amerikalı din adamı, vaiz Elijah Craig tarafından üretildi. Bu tür viskiye Bourbon adı verildi, çünkü bu din adamı Kentucky'nin Bourbon ilçesinde yaşıyordu.
1839 - Jandarma Teşkilatı kuruldu. Teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu.
1900 - Hawaii Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı.
1909 - Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan İçtimaatı Umumiye Kanunu kabul edildi.
1920 - Milli Aşireti ayaklanması başladı.
1923 - Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.
1925 - Göztepe SK kuruldu.
1925 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk şeker fabrikası, Alpullu'da üretime başladı.
1926 - Brezilya, Milletler Cemiyeti'nden ayrıldı.
1930 - Askeri Yargıtay kuruldu.
1935 - Etibank Genel Müdürlüğü kuruldu.
1935 - Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulmasına ilişkin yasa, TBMM'de kabul edildi.
1935 - MTA, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1937 - Hatay'ın bağımsızlığı TBMM'de onaylandı.
1940 - Alman birlikleri Paris’e girdi.
1949 - Vietnam Devleti kuruldu.
1951 - İlk ticari bilgisayar olan UNIVAC I tanıtıldı ve ilk makine "ABD Nüfus Müdürlüğü" ne tahsis edildi. (İkincisini Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri alacaktır)
1952 - İlk nükleer denizaltı olan USS Nautilus'un omurgası kızağa kondu.
1964 - Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkûm edildi.
1966 - Vatikan, index librorum prohibitum adı verilen yasaklı kitaplar listesini yürürlükten kaldırdığını duyurdu. Liste ilk kez 1557'de oluşturulmuştu.
1977 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, hükümet kurma görevini CHP genel başkanı Bülent Ecevit'e verdi.
1982 - Arjantin güçleri, Falkland Adaları'nda Birleşik Krallık birliklerine teslim oldu.
1985 - Fransa, Almanya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Schengen Antlaşması'nı imzaladılar.
1989 - Kapalı yerlerde sigara içilmesi ile sigara reklamı ve kampanyası yasaklandı.
2000 - İtalya'da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan iadesi kararlaştırılan terörist Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye getirildi
2001 - Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da oluşturdukları Şanghay Beşlisi adlı yapılanmaya Özbekistan'ın da katılmasıyla Şanghay İşbirliği Örgütü kuruldu.
2008 - Dünyaca ünlü Amerikalı aktör Johnny Depp ile Fransız sevgilisi Vanessa Paradis evlendiler.

Doğumlar;

1736 - Charles Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (ö. 1806)
1811 - Harriet Beecher Stowe, ABD'li yazar (ö. 1896)
1823 - Pyotr Lavrov, Rus sosyalist düşünür (ö. 1900)
1832 - Nikolaus August Otto, Alman makine mühendisi (ö. 1891)
1864 - Alois Alzheimer, Alman sinir hastalıkları uzmanı (ö. 1915)
1881 - Kaptanzade Ali Rıza Bey, Türk söz yazarı ve besteci ("Yıldızların Altında" ve "Efem" şarkılarının) (ö. 1934)
1895 - José Carlos Mariátegui, Perulu siyasal önder ve yazar (Marksist tarihsel maddeciliği Peru'nun toplumsal çözümlemesine uygulayan ilk aydın) (ö. 1930)
1899 - Selim Sarper, Türk siyasetçi (ö. 1968)
1899 - Yasunari Kavabata, Japon yazar (ö. 1972)
1910 - William Hanna, ABD'li prodüktör (ö. 2001)
1928 - Ernesto Che Guevara, Arjantinli devrimci (ö. 1967)
1933 - Jerzy Kosiński, Polonya asıllı ABD'li yazar (ö. 1991)
1955 - Perihan Savaş, Türk oyuncu
1959 - Marcus Miller, Bas gitarcı ve caz müzisyeni
1969 - Michael Gerber, ABD'li yazar
1972 - Matthias Ettrich, Alman bilgisayar mühendisi
1976 - Massimo Oddo, İtalyan futbolcu (Dünya Kupası ve Şampiyonlar Ligi şampiyonluğu kazanan)
1978 - Diablo Cody, ABD'li senaryo yazarı ve Oscar Ödülü sahibi
1981 - Elano Blumer, Brezilyalı futbolcu
1988 - Kevin McHale, ABD'li oyuncu ve şarkıcı

Ölümler;

1642 - Saskia van Uylenburgh, Hollandalı ressam Rembrandt van Rijn'in eşi (d. 1612)
1868 - Aleksandr Ostrovski, Rus gerçekçiliğinin en büyük temsilcilerinden oyun yazarı (d. 1823)
1920 - Max Weber, Alman sosyolog (d. 1864)
1926 - Mary Cassatt, ABD'li ressam (d. 1844)
1928 - Emmeline Pankhurst, İngiliz kadın hakları savunucusu (d. 1857)
1936 - Maksim Gorki, Sovyet-Rus yazar (d. 1868)
1946 - John Logie Baird, İskoç mühendis (d. 1888)
1968 - Salvatore Quasimodo, İtalyan yazar, şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1901)
1972 - Dündar Taşer, Türk asker, 27 Mayıs darbecisi ve Milli Birlik Komitesi üyesi (d. 1925)
1986 - Jorge Luis Borges, Arjantinli şair (d. 1899)
1991 - Peggy Ashcroft, İngiliz aktris (d. 1907)
1994 - Ahmet Kostarika, Türk sinema oyuncusu (d. 1927)
1994 - Henry Mancini, ABD'li besteci ve aranjör (d. 1924)
1995 - Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar (d. 1937)
2007 - Kurt Waldheim, Avusturyalı politikacı ve devlet adamı (d. 1918)
2008 - Avni Anıl, Türk bestekar (d. 1928)
2014 - Ethem Sarısülük, Ankaralı kaynak işçisi (d. 1986)

[Mest]

15 HAZİRAN


Olaylar;

763 - Asurlular bugün bir Güneş tutulmasını kayıtlarına geçirdiler. Bu özel gün daha sonra Mezopotamya tarihinin zaman dizininin oluşturulmasında bir referans noktası olarak kullanıldı.
1215 - İngiltere Kralı John, Magna Carta sözleşmesini mühürledi.
1381 - İngiliz tarihinin ilk büyük köylü ayaklanması, lideri Wat Tyler'in ölümüyle son buldu.
1667 - Kayıtlara geçmiş ilk kan nakli Fransa Kralı XIV. Louis'nin de özel doktoru olan Jean-Baptiste Denys tarafından gerçekleştirildi. Dr. Denys bir koyunun kanını 15 yaşında bir çocuğa nakletmiş ve çocuk yaşamıştı.
1752 - Benjamin Franklin, uçurtma deneyi ile yıldırımın elektrik akımı olduğunu ispatladı.
1808 - Joseph Bonaparte İspanya Kralı oldu.
1826 - Sultan II. Mahmud, Yeniçeri Ocağı'nı kaldırdı. Yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adıyla yeni bir askeri teşkilat kuruldu. Bu olay, Osmanlı tarihinde Vaka-i Hayriye (Hayırlı Olay) olarak anıldı.
1836 - Arkansas 25. Eyalet olarak ABD'ye katıldı.
1844 - Charles Goodyear, kauçuğun güçlendirilmesi işleminde kullanılan ve vulkanizasyon adı verilen bir yöntemin patentini aldı.
1865 - Yoksullar ve yetimlerin yatılı eğitimi için Darüşşafaka kuruldu.
1888 - II. Wilhelm Almanya İmparatoru oldu
1896 - Japonya'da meydana gelen bir tsunami 22.000'den fazla kişinin ölümüne yol açarak Japon tarihine en ölümcül tsunami olarak geçti.
1903 - 11 dakikalık ilk Western Filmi Great Train Robbery gösterime girdi.
1911 - Sonradan IBM adını alacak olan Computing Tabulating Recording Corporation adlı şirket kuruldu.
1920 - Almanya ile Danimarka arasında yapılan yeni bir sınır anlaşmasıyla kuzey Schleswig Danimarka'ya verildi.
1920 - Yozgat'ta Çapanoğu Ayaklanması başladı.
1920 - 15. Kolordu Komutanlığı'ın adı Doğu Cephesi Komutanlığı olarak adlandırıldı. Cephenin komutanlığına Kazım Karabekir Paşa getirildi.
1923 - Nezihe Muhiddin'in öncülüğünde Darülfünun Konferans Salonu'nda gerçekleşen toplantı sonucu Kadınlar Halk Fırkası'nın kurulması kararlaştırıldı. Fırka yeni Türkiye’deki ilk siyasal parti girişimidir.
1926 - İzmir Suikastı: Atatürk'e karşı yapılacak olan suikastın "Giritli" motorcu Şevki tarafından, Vali Kazım Dirik'e bildirilmesi.
1927 - Türkiye'nin ilk modern akıl ve ruh hastalıkları hastanesi olan Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi açıldı.
1930 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk dış kredisi olan 10 milyon doları Amerikan Yardım Bankası'ndan alındı.
1936 - 1931'den beri Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreterliğini yapmakta olan Recep Peker, Mustafa Kemal Atatürk tarafından görevinden alındı. Genel sekreterlik görevi Başvekil İsmet İnönü'ye verildi.
1938 - Medeni Kanun'daki evlenme yaşı kadınlar için 15, erkekler için 17 olarak düzenlendi.
1941 - II. Dünya Savaşı: Savaş Baltası Harekâtı başladı.
1942 - Atatürk'ün Şişli'de oturduğu ev Müze oldu.
1950 - Batı Almanya Avrupa Konseyi'ne katılma kararı aldı.
1954 - UEFA (Union des Associations Européennes de Football) kuruldu.
1956 - Basına baskılar sürüyor; Akis dergisi toplatıldı.
1969 - Georges Pompidou Fransa Cumhurbaşkanı seçildi.
1970 - İzmit Gebzeden İstanbul'a işçiler yürüyüşe geçtiler. Yürüyüş sırasında geçilen yerlerdeki işçiler yürüyüşe katıldı. 15-16 Haziran işçi direnişi 16 Haziran'da 3 kişinin ölmesi ve İstanbul ve Kocaeli'de sıkıyönetim ilan edilmesi ile sona erdi.
1973 - Yünsa Yünlü Sanayi Anonim Şirketi kuruldu.
1975 - Soyuz 19 Baykonur Uzay Üssü'nden havalandı.
1977 - İspanya'da 41 yıl sonra ilk seçimler yapıldı.
1978 - İstanbul Tarabya'da bir belediye otobüsü denize uçtu; 35 yolcudan 4'ü kurtulabildi.
1978 - Ürdün Kralı Hüseyin Amerikalı Lisa Halaby ile evlendi. Lisa Halaby adını Nur olarak değiştirdi.
1981 - Mehmet Ali Ağca'yı hapisten kaçıran Bünyamin Yılmaz 18 yıl hapse mahkum oldu.
1985 - Hollandalı ressam Rembrandt'ın Danaë adlı tablosu daha sonra akli dengesinin bozuk olduğuna hükmedilen bir adam tarafından saldırıya uğradı. Tuvalin üzerine sülfürik asit döken saldırgan tabloyu ayrıca iki yerinden bıçakladı.
1990 - İstanbul'un ilk tüp bebeği doğdu.
1994 - İsrail ve Vatikan tam diplomatik ilişki anlaşmasına vardı.
1994 - İşadamı Vehbi Koç'a İsviçre'de Birleşmiş Milletler Nüfus Faaliyetleri Ödülü verildi.
2002 - 2002 MN adı verilen bir asteroid Dünya'nın 121,000 km yakınından geçti. Bu uzaklık Dünya ile Ay arasındaki mesafenin üçte biri kadardır.

Doğumlar;

1594 - Nicolas Poussin, Fransız ressam (ö. 1665)
1843 - Edvard Grieg, Norveçli besteci (ö. 1907)
1881 - Paul Cornu, Fransız mühendis ve mucit (ö. 1944)
1914 - Saul Steinberg, ABD'li karikatürist (ö. 1999)
1914 - Yuri Andropov, Sovyet devlet adamı (ö. 1984)
1923 - Erland Josephson, İsveçli aktör (ö. 2012)
1924 - Ezer Weizman, İsrail'in 7. Cumhurbaşkanı (ö. 2005)
1925 - Attilâ İlhan, Türk şair ve yazar (ö. 2005)
1929 - Fakir Baykurt, Türk yazar (ö. 1999)
1932 - Hüseyin Baradan, Türk sinema oyuncusu (ö. 2004)
1932 - Mario Cuomo, ABD'li politikacı ve yazar (ö. 2015)
1933 - Sergio Endrigo, İtalyan şarkıcı (ö. 2005)
1946 - Demis Roussos, Yunan şarkıcı (ö. 2015)
1954 - James Belushi, ABD'li oyuncu
1963 - Helen Hunt, ABD'li oyuncu
1964 - Courteney Cox Arquette, ABD'li oyuncu
1969 - Oliver Kahn, Alman kaleci
1969 - Ice Cube, ABD'li şarkıcı ve oyuncu
1970 - Žan Tabak, Hırvat basketbolcu ve spor adamı
1973 - Neil Patrick Harris, ABD'li oyuncu
1975 - Elizabeth Reaser, ABD'li sinema oyuncusu
1978 - Ahmet Çağıran, Türk futbolcu
1981 - Alou Diarra, Fransız futbolcu
1984 - Buray, Türk pop müzik şarkıcısı

Ölümler;

1341 - III. Andronikos Palaiologos, Bizans imparatoru (d. 1296)
1381 - Wat Tyler, İngiliz devrimci lider (d.1341)
1383 - VI. Yannis Kantakuzenos, Bizans imparatoru (d. 1292)
1849 - James Knox Polk, ABD'nin 11. Başkanı (d. 1795)
1961 - Peyami Safa, Türk hikâye ve roman yazarı (d. 1899)
1966 - İzzet Melih Devrim, Türk şair, romancı ve oyun yazarı (d. 1887)
1993 - James Hunt, İngiliz F1 pilotu (d. 1947)
1994 - Manos Hacidakis, Yunan besteci (d. 1925)
1996 - Ella Fitzgerald, ABD'li şarkıcı (d. 1917)
1999 - Tahir Kutsi Makal, Türk gazeteci ve yazar (d. 1937)
2000 - Mina Urgan, Türk edebiyat kuramcısı (d. 1915)
2001 - Henri Alekan, Fransız görüntü yönetmeni (d. 1909)
2003 - Volker Kriegel, Alman caz müzisyeni (d. 1943)
2003 - Hume Cronyn, Kanadalı aktör (d. 1911)
2004 - Ahmet Piriştina, Türk siyasetçi (d. 1952)
2013 - Peride Celal, Türk yazar (d. 1916)

[Mest]

16 HAZİRAN


Olaylar;

1815 - Napolyon'un son zaferi Ligny meydan muharebesi ünlü Waterloo Savaşı'ndan iki gün önce gerçekleşti.
1903 - Ford motor şirketi kuruldu.
1903 - Pepsi Cola şirketi, markasını ve amblemini tescil ettirdi.
1919 - Merzifon isyanı.
1919 - Yörük Ali Efe, Yunan müfrezesini imha etti.
1920 - Yara bandı Earle E. Dickinson tarafından icat edildi.
1923 - Nezihe Muhiddin önderliğinde Kadınlar Halk Fırkası kuruldu. Kadınlara siyasi haklar istenilince basında alay konusu oldu. Parti kapatalınca Nezihe Muhiddin Türk Kadınlar Birliği'ni kurdu.
1924 - Trabzon'da "Yeni Yol" isimli günlük gazetenin çıkmaya başlaması.
1932 - Almanya'da yarı askeri Nazi örgütleri SA ve SS üzerindeki hükûmet yasağı kaldırıldı.
1934 - İran Şahı Rıza Pehlevi'nin Türkiye ziyareti başladı.
1938 - Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü kuruldu. Spor artık devlet denetiminde.
1940 - Litvanya'da komünist yönetim kuruldu.
1949 - Devlet Tiyatro ve Operası kuruldu.
1950 - TBMM,Türkçeleştirilmiş ezanın eskiden olduğu gibi Arapça okunmasına dair kanunu kabul etti.
1952 - Osmanlı hanedanı kadınlarına Türkiye'ye dönme izni çıktı.
1960 - Yassıada'da tutuklu bulunan eski Başbakan Adnan Menderes sinir krizi geçirdi, revire kaldırıldı.
1961 - İlk Türk Otomobili Projesi "Devrim Otomobili" için çalışmalara başlandı.
1961 - Rus balet Rudolf Nureyev Batı'ya iltica etti.
1963 - Vostok 6 ile dünya yörüngesine fırlatılan Rus kozmonot Valentina Tereshhova, uzaya seyahat eden ilk kadın oldu.
1964 - ABD'li siyah hakları önderi Martin Luther King, Jr. Nobel Barış ödülünü kazandı.
1967 - İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi ve eşi Şahbanu Farah Pehlevi Türkiye'ye geldi.
1968 - Sırrı Acar Avrupa Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda şampiyon oldu.
1970 - 15 Haziran'da başlayan İzmit Gebze'den İstanbul'a işçiler yürüyüşe geçtiler. Yürüyüş sırasında geçilen yerlerdeki işçiler yürüyüşe katıldı. 15-16 Haziran işçi direnişi 16 Haziran'da 3 kişinin ölmesi ve İstanbul ve Kocaeli'de sıkıyönetim ilan edilmesi ile sona erdi.
1973 - TRT - MEB ortaklığıyla hazırlanan üniversite giriş sınavı hazırlık kursları televizyondan yayınlanmaya başlandı.
1976 - Güney Afrika'da siyahların yaşadığı Soweto kasabasında Afrikaans dilinde eğitimi protesto eden öğrencilerin ateş açan Güney Afrika polisi 600 öğrenciyi öldürdü.
1983 - Yuri Andropov SSCB başbakanı oldu.
1987 - Türkiye'yi ziyaret eden İran Başbakanı Musavi'nin [[Anıtkabi'i ziyaret etmemesi tepkiyle karşılandı. Erdal İnönü, Başbakanlık önüne siyah çelenk bıraktı.
1988 - Mehmet Ali Birand'ın "İşte PKK, işte Apo" başlıklı röportajı nedeniyle Milliyet gazetesi toplatıldı.
1991 - Başbakan Yıldırım Akbulut istifasını Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a verdi.
1994 - Amasya Kütüphanesi'nden çalınan tarihi Kuran, Ayşegül Tecimer'in yalısının bahçesinde bulundu.
1994 - Anayasa Mahkemesi, Demokrasi Partisi'nin (DEP) kapatılmasına ve bu partinin üyesi olan 5'i cezaevindeki 13 milletvekilinin üyeliğinin sona ermesine karar verdi.
2000 - 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e Devlet Şeref Madalyası verildi.
2002 - İstanbul Boğazı’nda “Modisk” adlı nehir tipi Rus gemisi ile Aqua-2 isimli bir yolcu teknesi çarpıştı. Batan teknede kaybolan 4 yolcudan 2’sinin cesedi bulundu.
2007 - Hint asıllı ABD'li astronot Sunita Williams, uzayda en uzun süre kalan kadın astronot unvanının sahibi oldu.
2013 - Gezi Parkı protestolarında Berkin Elvan gaz kapsülüyle vuruldu. Aylarca komada kalan Berkin, 11 Mart 2014'te hayatını kaybetti.
2015 - 5 Seconds of Summer'da gitarist olan Michael Clifford, Londra'da ki konser sırasında görsel amaçlı konulan fişekler yüzünden saçları yandı. Hafif yaralandı.

Doğumlar;

1313 - Giovanni Boccaccio, İtalyan yazar ve şair (ö. 1375)
1613 - John Cleveland, İngiliz şair (ö. 1658)
1813 - Otto Jahn, Alman arkeolog (ö. 1869)
1829 - Geronimo, Apaçi reisi (ö. 1909)
1858 - John Peter Russell, Avustralyalı ressam (ö. 1930)
1858 - V. Gustav, İsveç kralı (ö. 1950)
1888 - Alexander Friedman, Rus fiziksel evren bilimci ve matematikçi (ö. 1925)
1890 - Stan Laurel, ABD'li komedyen aktör (Laurel ve Hardy ikilisinden) (ö. 1965)
1920 - John Howard Griffin, ABD'li fotoğraf sanatçısı (ö. 1980)
1938 - Joyce Carol Oates, ABD'li yazar
1952 - Yıldırım Öcek, Türk tiyatro ve televizyon oyuncusu
1955 - Giuliana Salce, İtalyan yürüyüşçü
1959 - Abraham Løkin Hansen, Faroeli futbolcu ve teknik direktör
1961 - Can Dündar, Türk araştırmacı gazeteci ve yazar
1971 - Tupac Shakur, ABD'li rap müzik sanatçısı, şair ve senarist (ö. 1996)
1980 - Nehir Erdoğan, Türk oyuncu
1982 - Rəşad Fərhad Sadıqov, Azeri futbolcu
1983 - Naz Elmas, Türk sinema, televizyon ve tiyatro oyuncusu
1986 - Fernando Muslera, Uruguaylı futbolcu

Ölümler;

1752 - Joseph Butler, İngiliz filozof (d. 1692)
1944 - Marc Bloch, Fransız tarihçi (d. 1886)
1953 - Margaret Bondfield, İngiliz politikacı (d. 1873)
1958 - Imre Nagy, Macar siyasetçi (d. 1896)
1966 - Şakir Zümre, Türk hukukçu ve Cumhuriyet döneminin ilk sanayicisi (d. 1885)
1977 - Wernher von Braun, Alman bilim adamı (d. 1912)
1979 - Ayşe Sıdıka Avar, Türk öğretmen (d. 1901)
1979 - Ayhan Işık, Türk sinema oyuncusu (d. 1929)
1979 - Nicholas Ray, ABD'li film yönetmeni (d. 1911)
1994 - Kristen Pfaff, ABD'li bas gitarist (d. 1967)
2006 - Cüneyd Orhon, Türk kemençe sanatçısı (d. 1926)
2013 - Ottmar Walter, Alman futbolcu (d. 1924)

[Mest]

17 HAZİRAN


Olaylar;

334 - İmparator Konstantin dul ve yetimler için himaye yasası çıkardı.
1462 - Kont Drakula ya da Kazıklı Voyvoda veya Vlad Ţepeş adlarıyla da tanınan Eflak Prensi III. Vlad, gece karanlığından yararlanarak Fatih Sultan Mehmed (II. Mehmed)'e başarısız bir suikast teşebbüsünde bulunduktan sonra kaçtı.
1631 - Mümtaz Mahal doğum yaparken vefat etti. Eşi Hint-Türk-Moğol Babür İmparatoru Şah-ı Cihan, ertesi yıl başlattığı anıt mezar Tac Mahal'i 20 yıl içinde tamamlattı.
1885 - Özgürlük Heykeli New York limanına ulaştı.
1921 - Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde 3,5 ay süren Koçgiri İsyanı Türk ordusu tarafından bastırıldı.
1924 - Helsinki'de oynanan Finlandiya-Türkiye milli futbol maçı Türkiye'nin 4-2 galibiyetiyle sonuçlandı.
1926 - Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi.
1932 - Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu ile Milliyet gazetesince ilk kez düzenlenen otomobil yarışı, İstinye- Zincirlikuyu arasında yapıldı.
1939 - Fransa'da Giyotin'le "halka açık" son infaz Versailles şehrinde Saint-Pierre hapishanesinin (şimdiki adalet sarayı) dışında gerçekleştirildi. Giyotinle son idam ise 10 Eylül 1977'de yapıldı.
1944 - İzlanda, Danimarka'dan ayrıldı ve cumhuriyet ilan etti.
1946 - Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi İstanbul’da kuruldu.
1951 - Türk Milli Futbol Takımı, Federal Almanya'yı Berlin Olimpiyat Stadı'nda 2-1 yendi. Başarılı kurtarışlar yapan kaleci Turgay Şeren'e, Berlin panteri denilmeye başlandı.
1967 - Çin Halk Cumhuriyeti ilk hidrojen bombasını test etti.
1972 - Watergate skandalı: ABD Başkanı Richard Nixon'un partisi olan Cumhuriyetçi Parti ile bağlantılı 5 hırsız Watergate iş merkezindeki bir büroya gizli mikrofon yerleştirirken polis tarafından yakalanarak tutuklandı. Bu büronun ABD'nin o zamanki ana muhalefet partisi olan Demokratik Parti'nin merkezi olduğu ortaya çıktı.
1980 - Cumhuriyet Halk Partisi Nevşehir İl Başkanı ve eski milletvekili Mehmet Zeki Tekiner öldürüldü. Cenaze töreninde, aralarında Bülent Ecevit'in de bulunduğu Cumhuriyet Halk Partisi heyetine Ülkü Ocaklılar taşlı sopalı saldırıda bulunuldu.
1987 - Son ferdi de ölen Esmer Kıyı Çintesi (Ammodramus maritimus nigrescens) denen serçe türünün soyu tükenmiş oldu.
1991 - ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yeni hükümeti kurmakla görevlendirildi.
1992 - Yeni Galata Köprüsü törenle hizmete açıldı.
2010 - Sıklıkla blog sayfalar hazırlamak amacıyla kullanılan açık kaynak içerik yönetim sistemi Wordpress'in 3.0 versiyonu yayınlandı.

Doğumlar;

1832 - William Crookes, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1919)
1882 - İgor Stravinski, Rus besteci (ö. 1971)
1898 - Latife Hanım, (Uşaklıgil), Atatürk'ün eşi (ö. 1975)
1898 - Maurits Cornelis Escher, Hollandalı ressam ve grafik sanatçısı (ö. 1972)
1900 - Martin Bormann, Nazi Partisi sözcüsü ve Hitler'in özel sekreteri (ö. 1945)
1921 - Aydın Boysan, Türk mimar ve gazeteci
1929 - Tigran Petrosian, Sovyet Ermeni satranç oyuncusu ve Dünya satranç şampiyonu (ö. 1984)
1930 - Adile Naşit, Türk sinema oyuncusu (ö. 1987)
1936 - Ken Loach, İngiliz yönetmen (Ülke ve Özgürlük filmiyle tanınan)
1940 - Özdemir Erdoğan, Türk müzisyen, söz yazarı ve besteci
1942 - Doğu Perinçek, Türk politikacı
1955 - Cem Hakko, Türk modacı ve iş adamı
1960 - Thomas Haden Church, ABD'li oyuncu
1968 - Derya Arbaş, Türk oyuncu (ö. 2003)
1972 - Kıraç, Türk bestekar ve müzisyen
1976 - Bülent Bölükbaşı, Türk futbolcu
1980 - Sıla Gençoğlu, Türk pop şarkıcısı ve söz yazarı
1983 - Lee Ryan, İngiliz şarkıcı
1985 - Özge Gürler, Türk kısa mesafe koşucusu

Ölümler;

656 - Hazreti Osman, III. Ha**** (d. 580)
1565 - Aşikaga Yoşiteru, Japon hükümdar (d. 1536)
1696 - III. Jan Sobieski, Lehistan (Polonya) Kralı (d. 1629)
1719 - Joseph Addison, İngiliz deneme yazarı, şair ve siyasetçi (d. 1672)
1734 - Claude Louis Hector de Villars, Fransız asker, XIV. Louis döneminin son generali ve Fransa'nın 6 mareşalinden biri (d. 1653)
1797 - Ağa Muhammed Han Kaçar, İran Şahı ve Kaçar Hanedanı'nın kurucusu (d. 1742)
1898 - Edward Burne-Jones, İngiliz sanatçı ve tasarımcı (d. 1833)
1940 - Arthur Harden, İngiliz kimyacı (d. 1865)
1961 - Jeff Chandler, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1918)
1974 - Refik Koraltan, Türk siyasetçi ve TBMM Başkanlarından (d. 1889)
1982 - Roberto Calvi, İtalyan bankacı (d. 1920)
1982 - Ülkü Arman, Türk gazeteci
1996 - Thomas Kuhn, ABD'li filozof ve bilim tarihçisi (d. 1922)
2002 - Fritz Walter, Alman futbolcu (d. 1920)
2005 - Edward Heath, İngiliz siyasetçi ve Başbakan (d. 1916)
2005 - Recep Bilginer, Türk gazeteci ve yazar (d. 1922)
2008 - Cyd Charisse, ABD'li dansçı ve aktris (d. 1922)
2015 - Süleyman Demirel, Türkiye Cumhuriyeti'nin 9. Cumhurbaşkanı (d. 1924)

[Mest]

18 HAZİRAN

Olaylar;

1815 - Napolyon Bonapart, Waterloo Savaşı'nda İngiliz ve Prusya ordularına yenildi. Yenilgi, Fransa ile Avrupa devletleri arasında 23 yıl süren savaşa son verdi. Napolyon, 22 Haziran'da ikinci kez tahttan çekildi.
1830 - Fransa Cezayir'i işgal etti.
1847 - Macar besteci ve piyanist Franz Liszt, Padişah Abdülmecit'e sarayda konser verdi.
1873 - Kadın hakları savunucusu Susan B. Anthony 1872 ABD Başkanlık seçimlerinde oy kullanmaya teşebbüs ettiği için 100 dolar para cezasına çarptırıldı.
1881 - Üç İmparator Birliği, bu kez yazılı olarak yenilendi.
1919 - Mustafa Kemal Atatürk, Anadolu ve Rumeli milli teşkilatının birleştirilmesi hakkında genelge yayınladı.
1922 - Ziya Gökalp, Diyarbakır'da "Küçük Mecmua"yı çıkarmaya başladı.
1927 - Hukuk Usulü Muhakemelerine İlişkin Kanun kabul edildi.
1928 - Havacı Amelia Earhart bir uçak ile Atlantik Okyanusu'nu geçen ilk kadın oldu.
1939 - Bursa ve Mersin elektrik tesisleri devletleştirildi.
1941 - Türk-Alman Saldırmazlık Antlaşması imzalandı.
1948 - BM, Uluslararası İnsan Hakları Deklarasyonu'nu kabul etti.
1953 - Mısır'da 74 yıllık İngiliz egemenliğinin sona ermesiyle cumhuriyet ilan edildi.
1972 - 65 ülkenin pilotları uçak kaçırma olaylarını protesto için boykota başladı. Boykota Türk pilotlar da uydu. uçak seferleri 24 saat durdu.
1979 - Sovyetler Birliği başkanı Leonid Brejnev ve Amerika Birleşik Devletleri başkanı Jimmy Carter, Viyana'da, stratejik silahların sınırlandırılması konulu SALT II anlaşmasını imzaladılar.
1988 - Başbakan Turgut Özal, Ankara Atatürk Spor Salonu'nda yapılan ANAP büyük kongresinde, Kartal Demirağ'ın silahlı saldırısında elinden yaralandı.
1992 - Hırvat Savunma Konseyi Birlikleri (HVO) Mostar'ı işgal etmeye başladı.
1992 - Sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanacak dar gelirlilere verilecek "Yeşil Kart" uygulaması TBMM'de kabul edildi.
1993 - Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey Bakü'yü terketti. Haydar Aliyev Azerbaycan cumhurbaşkanı oldu.
1994 - Dünya Futbol Şampiyonası Amerika'da yapıldı. 18 Haziran günü final için Brezilya ve İtalya karşılaştı. Şampiyon penaltılarla belirlendi; kupa Brezilya'nın.
1995 - Çeçen lider Şamil Basayev, Budennovsk kenti hastanesine baskın yaptı; 1000'den fazla Rus'u rehin aldı. Böylece Rusya savaşın durdurma ve görüşmeleri başlatma taleplerini kabul etti.
1997 - Başbakan Necmettin Erbakan RP - DYP koalisyon hükümetinin istifasını, cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e sundu.

Doğumlar;

1882 - Georgi Dimitrov, Bulgar siyasetçi (ö. 1949)
1886 - George Mallory, İngiliz dağcı (ö. 1924)
1929 - Jürgen Habermas, Alman felsefeci, sosyolog ve siyaset bilimci
1937 - Vitali Jolobov, Kozmonot
1942 - Paul McCartney, şarkıcı
1948 - İlhan Şeşen, Türk müzisyen ve oyuncu
1949 - Jarosław Kaczyński, Polonyalı politikacı, başbakan
1949 - Lech Kaczyński, Uçak kazasında ölen Polonyalı politikacı, cumhurbaşkanı
1952 - Isabella Rossellini, İtalyan oyuncu
1964 - Uday Hüseyin (ö. 2003)
1974 - Kenan İmirzalıoğlu, Türk aktör
1976 - Bilgehan Demir, Türk spor spikeri, gazeteci ve yapımcı
1976 - Maksim Galkin, Rus tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve sunucusu
1982 - Marco Borriello, İtalyan futbolcu
1986 - Richard Gasquet, Fransız tenisçi
1987 - Ezgi Asaroğlu, Türk kadın oyuncu

Ölümler;

1902 - Samuel Butler, İngiliz yazar (d. 1835)
1928 - Roald Amundsen, kaşif (d. 1872)
1936 - Maksim Gorki, yazar (d. 1868)
1957 - Necip Akar, Eczacı, Gripin'in üreticisi (d. 1904)
1959 - Ethel Barrymore, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1879)
1959 - Nijat Sirel, Türkiye'de ilk bronz heykel dökümü yapan heykeltıraş (d. 1898)
1965 - Refik Halit Karay, gazeteci yazar (d. 1888)
1974 - Georgi Jukov, Sovyet mareşali (d. 1896)
1980 - Terence Fisher, İngiliz film yönetmeni (d. 1904)
1982 - John Cheever, ABD'li yazar (d. 1912)
1982 - Djuna Barnes, ABD'li modernist yazar (d. 1892)
1982 - Curd Jürgens, Alman aktör (d. 1915)
2005 - Nuri İyem, Türk ressam (d. 1915)
2006 - Vincent Sherman, ABD'li film yönetmeni (d. 1906)
2010 - José Saramago, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Portekizli yazar (d. 1922)
2010 - Okan Demiriş, Devlet sanatçısı (d. 1942)