10 EYLÜL


Olaylar;

1509 - Küçük Kıyamet: 1509 Büyük İstanbul Depremi
1623 - IV. Murat tahta çıktı.
1756 - Rusya'da ilk tiyatro kuruldu.
1855 - Türkiye'de ilk telgraf haberleşmesi başladı.
1875 - Ruslar Kokand'ı işgal etti.
1882 - Almanya'da ilk Antisemitizm konferansı açıldı.
1894 - İlk kez Londra'da sarhoş halde trafiğe çıkan bir otomobil sürücüsüne trafik cezası kesildi.
1918 - İngiliz savaş muhabiri Charles Repington o sırada sürmekte olan savaşı ilk kez Birinci Dünya Savaşı olarak nitelendirdi.
1919 - St. Germain Antlaşması’yla Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalanarak, toprakları üzerinde Çekoslavakya, Yugoslavya ve Macaristan Devletleri kuruldu.
1920 - İşgal altındaki İstanbul'da ünlü Rum kabadayı Hrisantos polis muavini Muharrem Alkor ve polis Cafer Tayyar tarafından öldürüldü.
1920 - Türkiye Komünist Partisi (TKP), Bakü'de kuruldu.
1934 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi.
1939 - Kanada Almanya'ya savaş ilan etti.
1940 - Bakanlar Kurulu, Tan, Tasvir-i Efkar ve Haber gazetelerini yedişer gün kapattı.
1942 - İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri Almanya'nın Düsseldorf şehrine 100 bin bomba attı.
1943 - İstanbul Kapalıçarşı'da yangın çıktı; 200'den fazla dükkân yandı.
1943 - Alman askerleri Roma'yı işgal etti.
1960 - Ham petrol fiyatlarındaki düşüşü durdurmak gayesiyle Venezuela’nın teklifiyle, Bağdat'ta Venezuela, İran, Irak, Suudi Arabistan ve Kuveyt'in katılımıyla başlayan kongre sonucunda, 14 Eylül 1960'ta OPEC kuruldu.
1962 - Milli Birlik Komitesi'nin 27 Mayıs sonrası Doğu Anadolu'dan sürdüğü 55 toprak ağasının köylerine dönüşü TBMM tarafından yasalaştırıldı.
1965 - Türkiye Hindistan'ın Pakistan'dan çekilmesini istedi ve Pakistan'a silah gönderdi.
1970 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi.
1977 - Oleyis Sendikası Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'ndan (Türk-İş) ayrılarak Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) katıldı.
1979 - Türkiye İşçi Partisi Adana eski il başkanı Avukat Ceyhun Can öldürüldü.
1981 - Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra ABD'den İspanya'ya döndü.
1987 - Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım günü erken genel seçim yapılması kararı aldı. Türkiye 104 seçim bölgesine ayrıldı. En çok milletvekilini İstanbul (45), en az milletvekilini Bilecik (2) ve Hakkâri (2) çıkartacaktı.
1987 - Macaristan'ın sınırı açmasıyla, binlerce Doğu Alman vatandaşı ülkelerinden ayrılmaya başladı.
1989 - TBKP oluşumuna muhalif olarak TKP kadrolarından bir grup 10 Eylül Dergisi'ni çıkarmaya başladı.
1994 - Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP), kuruldu.
2001 - Beyoğlu'ndaki Gümüşsuyu semtinde bulunan polis noktasına DHKP-C tarafından intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda, saldırgan dahil dört kişi hayatını kaybederken 23 kişi yaralı olarak kurtuldu.
2004 - Akşama Doğru yayından kaldırıldı.
2008 - İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi CERN'de yüzyılın deneyi olarak bilinen ATLAS deneyi başladı.
2008 - İran'ın merkez üssü Hürmüzgan eyaletine bağlı Bender Abbas kentinin 46 kilometre batısı olan, 7.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

Doğumlar;

1169 - II. Aleksios Komnenos, Bizans İmparatoru (ö. 1183)
1659 - Henry Purcell, İngiliz besteci (ö. 1695)
1714 - Niccolò Jommelli, İtalyan besteci (ö. 1774)
1866 - Jeppe Aakjær, Danimarkalı yazar (ö. 1930)
1892 - Arthur Compton, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1962)
1897 - Georges Bataille, Fransız sosyolog ve yazar (ö. 1962)
1899 - Wolf Messing, Sovyet telepat (ö. 1974)
1910 - Gaston Defferre, Fransız siyasetçi(ö. 1986)
1914 - Robert Wise, ABD'li film yönetmeni (ö. 2005)
1931 - Ece Ayhan, Türk şair (ö. 2002)
1937 - Jared Diamond, ABD'li biyolog ve yazar
1938 - Karl Lagerfeld, Alman moda tasarımcısı
1941 - Stephen Jay Gould, ABD'li paleontolog (ö. 2002)
1943 - Tezer Özlü, Türk yazar (ö. 1986)
1944 - M. Şerefettin Canda, Türk akademisyen ve Mustafa Kemal Üniversitesi'nin rektörü
1945 - Jose Feliciano, Porto Rikolu şarkıcı
1945 - Dennis Burkley, ABD'li oyuncu (ö. 2013)
1948 - Tony Gatlif, Cezayirli yönetmen
1951 - Celal Adan, Türk siyasetçi
1956 - Ufuk Güldemir, Türk gazeteci (ö. 2007)
1960 - Colin Firth, İngiliz oyuncu
1968 - Guy Ritchie, İngiliz yönetmen
1974 - Ebru Cündübeyoğlu, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
1974 - Hande Fırat, Türk muhabir ve televizyoncu
1976 - Alexander Zach, Avusturyalı politikacı (LİF)
1993 - Yuki Nishino, Japon buz patenci

Ölümler;

MÖ 210 - Qin Shi Huang, ilk Çin İmparatoru ve Qin Hanedanlığı'nın kurucusu (d. MÖ 247)
1797 - Mary Wollstonecraft, İngiliz yazar (d. 1759)
1854 - Erzurumlu Emrah, Türk halk şairi (d. 1775)
1898 - Elisabeth, Avusturya İmparatoriçesi (suikast) (d. 1837)
1931 - Dimitri Egorov, Rus matematikçi (d. 1869)
1948 - I. Ferdinand, Bulgaristan'ın ilk Çarı (d. 1861)
1971 - Pier Angeli, İtalyan aktris (d. 1932)
1976 - Dalton Trumbo, ABD'li romancı ve senaryo yazarı (d. 1905)
1979 - Agostinho Neto, Angolalı şair ve Devlet Başkanı (d. 1922)
1983 - Felix Bloch, İsviçreli fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1905)
1994 - Max Morlock, Alman futbolcu (d. 1925)
1995 - Oral Sander, Türk akademisyen (d. 1940)
1996 - Bekir Sıdkı Sezgin, Türk ses sanatkarı ve bestekar (d. 1936)
2007 - Jane Wyman, ABD'li aktris ve Ronald Reagan'ın ilk eşi (d. 1917)