Gazneli Mahmut
Mahmut 14 Kasım Belh'te Buhara'da doğmuştur. Babası bir memlük komutanı olan Sebük Tegün, annesi ise Zabulistan bölgesinde asil bir Fars hanedanına mensup bir prensesti. Bu sebeple şairler, Mahmut'a zaman zaman "Mahmud-ı Zâbulî" olarak hitap etmişlerdir. Daha gençlik yıllarında devlet idaresinde görev almaya başlayan Mahmut'un Gazne dışındaki ilk görev yeri Zemindaver bölgesiydi. 994 yılında Samanoğulları Horasan valisinin ayaklamnası üzerine I.Nuh'un Sübek Teginden askeri yardımda bulunması üzerine isyan bastırılmıştır. Samani hükümdarı tarafından Sübek Tegin'e Nasıruddin Ved-dünya (Din ve Dinyanın yardımcısı), kendisine ise Seyfüddevle (Devletin Kılıcı) unvanı verilmiştir.

Sebük Tegin'in 997 yılında ölmesi üzerine; ölmeden önce küçük oğlu Ismail'in tahta geçmesini vasiyet etmesinden dolayı İsmail, babasının ölüm haberini aldıktan sonra Belh'e gelerek hükümdarlığını ilan etti. O sırada Nisabur valiliği yapmakta olan Mahmut, kardeşinin hükümdarlığına itiraz ederek toplamış olduğu askerleriyle birlikte Gazne'ye kardeşinin üzerine saldırıda bulunur. 998 yılında yapılan Gazne Muharebesinde İsmail yenilerek, bir kaleye sığınır ve belli bir süre sonra da ağabeyine teslim olur. Yaklaşık 7 aylık bir saltanattan sonra 998 yılında ağabeyi tarafından öldürülmüştür.
Gazneli Mahmut, tahta geçti 998 yılından 1030 yılına kadar 32 yıl hüküm sürmüştür. Bu süre içerisinde göstermiş olduğu azim ve faaliyetlerle, Orta Asya'nın büyük ve güçlü bir devletine hakim olmuştur. İlk seferini 1000 yılında Sistan hüküm süren Seferiler üzerine düzenlemiştir. Ard arda yapmış olduğu akınlarla hazırlıksız olan Emir Halef ibn Ahmed'i yenilgiye uğratmış ve bölgeyi kolayca ele geçirmiştir. Güçlü Gazne ordusu karşısında hiçbir başarı elde edemeyen Halef, tazminat ödemek ve adına hutbe okutarak sikke bastırmak suretiyle Mahmut'un hakimiyetini tanımıştır. 999 yılında Karahanlilarin, SamaniDevletini yıkması üzerine bağımsızlığını ilan etmiştir. 1000 yılında Abbasi Ha****si Ahmedel kadir bil lah'a göndermiş olduğu elçilerle bağımsızlığını bildirdi.Ha**** de Mahmut'a sultanlığını tanıyan değerli bir hil'at, taç ve bayrak ile ele geçirdiği ülkelerin hükümdarlığını tanıyan bir Mensür yollamıştır. Bu olaydan sonra Samanoğulları topraklarının mirasçısı olduğunu ileri sürerek Karahanlilar üzerine sefere çıktı. Çok çekişmeli geçen çarpışmalar sonucunda Karahanlılar yenilgiye uğratıldı. İki devlet arasında yapılan anlaşmalardan sonra oğlu I.Mesut ile beraber, Karahanlı Kağanı'nın birer kızıyla evlenerek, baba-oğul Karahanlılara damat olmuşlardır.
Gazneli Mahmut, devletin kuzeyini güvence altına aldıktan sonra Hindistan'a, Putperestlerle mücadele ederek Müslümanlığı yaymak için 1001-1027 yılları arasında 17 sefer düzenlemiştir.