Hakimiyet-Ý Milliye’nin yeni matbaa makinalarýný inceliyor. (24 Ekim 1929)
I
Atatürk’ün Çýkardýðý Gazeteler
Atatürk, “Minber”, “Ýrade-i Milliye” ve “Hakimiyet-i Milliye” olmak üzere üç gazete çýkarmýþtýr. Yaptýklarýný ve yapacaklarýný halka duyurarak kamuoyu oluþturmak isteyen Atatürk, Kurtuluþ Savaþý’ný baþlattýðý andan itibaren basýndan destek almýþ ve basýnýn gücünü en etkili þekilde kullanmýþtýr.
Mustafa Kemal Atatürk, yalnýzca bir asker, komutan, diplomat, politikacý ve devlet adamý deðildi. O, bir düþünürdü de… Atatürk’ün bu yönünü O’nun yazdýklarýndan, söylediklerinden, okuduklarýndan anlayabiliyoruz. Zaten Atatürk’ün düþünür yönü O’nu gazeteciliðe yöneltmiþtir. Düþüncelerini ve yaptýklarýný halka duyurmak için basýnýn ne kadar önemli olduðunu bilen Atatürk, bu gerçeði daha Harbiye öðrencisiyken fark etmiþtir. Bu önem Mustafa Kemal önderliðindeki siyasal eylem boyunca kendini göstermiþtir. Böylece iç ve dýþ kamuoyuyla bað kuran Mustafa Kemal’in yaptýklarý, yapmak istedikleri daha iyi anlaþýlmýþtýr.
Atatürk, hayatýnýn her döneminde basýna verdiði önemi belli etmiþtir. Örneðin, 1 Mart 1922’de TBMM’yi açarken yapmýþ olduðu konuþmada þöyle demiþtir: “Basýn milletin müþterek sesidir. Bir milleti aydýnlatma ve doðru yolu göstermede, bir millete muhtaç olduðu fikri gýdayý vermekte, özetle bir milletin saadet hedefi olan müþterek istikamette yürümesini teminde basýn, baþlý baþýna bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir.”
Mustafa Kemal’in gazeteciliðe olan ilgisi daha öðrencilik yýllarýnda baþlamýþtýr. Henüz Harbiye öðrencisiyken yönetimin siyaset alanýndaki yanlýþlarýný ve aksaklýklarýný belirtmek amacýyla eleþtiri niteliðindeki yazýlar yayýnlamak için el yazýsýyla bir gazete çýkarmýþtýr. Bu gazetenin yazýlarýný bizzat kendisi yazan Mustafa Kemal, Mektepler Müfettiþi Ýsmail Paþa’nýn takibine de uðramýþtýr. Harp Okulu’ndaki veteriner dershanelerinden birine giren Mustafa Kemal ve arkadaþlarý, çýkardýklarý gazetenin yazýlarýyla uðraþmaya baþladýklarý sýrada, okul müdürü Rýza Bey tarafýndan suçüstü yakalanmýþtýr. Kendilerine önemli bir ceza verilmemiþ, “izinsizlik” suçuyla yetinilmiþtir.