Hayz ve Nifas

[Dadaloglu]

Hayz ilmi

Sual: Hayz ve nifas bilgilerini öğrenmek farz mıdır?
CEVAP
Evet, kadın erkek her Müslümanın, ilmihâl bilgilerini öğrenmesi farzdır. Bunun için kocası kadına öğretmeli, kendisi bilmiyorsa, bilen kadınlardan öğrenmesi için izin vermelidir. Kocası izin vermeyen kadının, ondan izinsiz gidip öğrenmesi gerekir; çünkü abdest, namaz, Kur’an-ı kerim, oruç, hac, baliğ olmak, evlenmek, boşanmak, iddet beklemek gibi hususlar ve ibadetler için, hayz ilmini öğrenmek şarttır.

Bir kız, hayz görmeye başlayınca bâliga, yani kadın olur. Hayz görmeyen kız, 15yaş tamam olunca, büluğa ermiş [bâliga] olur. 8 yaşını tamamlayan kıza, anasının, anası yoksa ninelerinin, ablalarının, hala ve teyzelerinin hayz ve nifas ilmini öğretmeleri farzdır. Öğretmezlerse, kendileri ve kocaları büyük günaha girerler.

Hayz bilgisi o kadar zor değildir. Zor olsaydı dinimiz, âlim cahil herkesin öğrenmesini emretmezdi. Temel kaideleri öğrenince, anlaşılmayacak bir şey yoktur.

Buhara’da Ahmed bin Hafs isminde bir genç evlenmişti. İlk gece, kız buna, (Hayz ilmini öğrendin mi?) dedi. Hayır deyince, kız “Allahü teâlâ, (Kendinizi ve emrinizde olanları ateşten koruyun) buyurdu. Cahil olan nasıl koruyabilir?” dedi. Bu söz gence çok tesir etti. Hanımını Allahü teâlâya emanet ederek, Merv’de yıllarca ilim tahsil edip âlim olarak evine döndü. Hocası, buna Ebu Hafs-i kebir ismini koydu.

Özel günler defteri tutmak gerekir
Bir aydaki kanlı ve temiz günlerin, hangilerinin hayz, hangilerinin istihaza olduğunu tespit edebilmek için, bundan bir önceki ayda, kaç gün temiz kalındığının, kaç gün hayz olduğunun bilinmesi şarttır.

Eğer bundan önceki ay, 10 günden fazla kan gelmişse, 10 günden az gelen yani istihazasız olan son aydaki kan durumunu da bilmek gerekir.

Maliki mezhebini taklit edenlerin, şimdiye kadar gördüğü en çok hayz miktarını da bilmesi gerekir, çünkü Malikî’de, âdetlerinden en çoğunun üç gün fazlası hayz olur. Daha fazlası ve 15 günden fazlası istihaza olur.

Kendisi tespit edemeyenler, sual sorarken de, kanlı ve temiz günlerin sayısını bildirilebilir veya çizelgelerini göndererek de sorabilirler. Temiz ve kanlı günleri bildirirken, mesela (23 gün temiz kaldı, 7 gün hayz olmuştu, şimdi ise 25 temiz kaldıktan sonra 8 gün kan geldi) şeklinde bildirmek gerekir. Yani (Şu kadar gün geldi) diye rakamla yazmalı. (3 Ekim’den 9 Ekim’e kadar kan geldi) diye, tarihle yazmamalı. Öyle yazınca bu tarihlerin de dâhil olup olmadığı bilinemeyip, karışıklığa sebep olabilir.

[Dadaloglu]

tutarken hayz başlasa, bu orucu kaza etmek gerekir mi?
CEVAP
Evet kaza etmek vacip olur.

Sual 16: Kefaret gerektiren bir sebeple orucum bozulsa, daha sonra hayz olsam, ne gerekir?
CEVAP
Kaza gerekir, kefaret gerekmez. (Tahtavi)

Sual 17: Ramazan orucunu tutarken gündüz hayz başlasa, yiyip içmek gerekir mi?
CEVAP
Evet yiyip içmek gerekir. Hayzlı iken oruçlu gibi durulmaz. Hayzlı iken oruç tutmak haram olduğu için, sabahtan akşama kadar oruçlu gibi durmak da haramdır.

Sual 18: Âdetim, 25 temiz ve 5 kan iken, bu ay, 27 temiz, 12 kan gördüm. Âdetim değişti mi?
CEVAP
Kanın 3’ü önceki âdete rastladığı için âdet 3 güne iner. 9 gün istihaza olur.

Sual 19: Âdetim 25 temiz, 5 kan iken, 25 temiz, 3 kan,1 temiz, 7 kan gördüm. Hayzım değişti mi?
CEVAP
Âdet zamanına rastlayan kan, 11 gün ve daha çok sürerse, âdetine rastlayanları hayz, gerisi istihaza olur. 3 kan, 1 temiz ve 1 kan, yani ilk 5’i âdet, geri kalan 6’sı istihazadır.

Sual 20: Bir kadının âdeti 26 temiz 5 hayz iken, 5 kan, 3 temiz, 4 kan görse, kanlı günlerde namaz kılmayacak mı?
CEVAP
Âdet zamanına rastlayan kan 11 ve daha çok gün sürerse, sadece âdet zamanına rastlayanları hayz, geri kalanları istihazadır. 5 kanlı gün âdet, 4 kanlı gün istihazadır.

Sual 21: Âdetim 31 temiz 8 hayz iken, 28. günden itibaren 13 kan görsem, âdetim değişir mi?
CEVAP
Bu 13 kanlı günün ilk 3 günü istihaza, 8 günü hayz, son 2 günü istihaza olur.

Sual 22: Âdeti 25 temiz 5 hayz iken, 18 gün temizlikten sonra, 9 gün kan, 1 gün temiz, 2 gün kan gören kadının hayzı hangi günlerdir?
CEVAP
Âdet günlerine rastlamayan ilk 7 günkü kan istihazadır. Geri kalan 2 kan, 1 temiz ve 2 kanlı gün, yani, 5 gün, âdet zamanına rastladığı için hayzlı günlerdir.

Sual 23: Âdeti 5 gün, temizliği 25 gün iken, 20 gün temizlikten sonra, 3 gün kan, 2 gün temiz, 6 gün kan gören kadının hangi günleri hayzdır?
CEVAP
Âdet zamanına rastlamayan ilk 3 kan ve 2 temiz gün, yani 5 gün istihazadır. Geri kalan 6 kanlı günün ilk 5 i hayz olup, âdeti değişmemiştir, yine 5 gündür.

Sual 24: Âdeti 7 gün, temizliği 23 gün iken, 35 temizlikten sonra, 2 kan, 3 temiz, 6 kan olan bir kadının hayzı hangi günler olur?
CEVAP
Önceki gibi yeni âdeti de ilk 7 gündür. 6 günün son 4 günü istihaza olur. İlk 10gün içindeki kanlı günler arasındaki temiz günler, kan hükmünde olduğu için, baştan itibaren 2 kan ve 3 temiz gün hayz günüdür, 6 günün ilk 2 günü hayz, 4günü de istihazadır.

Sual 25: Âdeti 8 gün, temizliği 23 gün iken, 29 gün temizlikten sonra 4 gün kan, 2 gün temiz, 6 gün kan gören kadın, daha sonra sahih temizlik görse hayzı hangi günlerdir?
CEVAP
İşin içinde istihaza vardır. Önceki âdeti 8 gün olduğu için yeni âdeti de ilk 8gündür. Eskiden 24. günden 31. güne kadar kan geliyordu. Şimdi bu kanlı güne sadece 30 ve 31. günler yani 2 gün rastlamıştır. Eğer 3 gün rastlasa idi, âdeti değişip 3 gün olurdu. 2 günü kanlı güne rastladığı için, önceki âdeti kadar, yani 8gün baştan sayılır. Baştan 4 gün kan idi. İlk 10 gün içindeki kanlı günler arasındaki temiz günler de, kan sayıldığı için, 2 gün de kan kabul edilir. 4 ile 2 nin toplamı 6 eder. 8 gün olması için 6 günün ilk 2 günü de ilave edilip 8 günü hayz, kalan 4’ü istihazadır.

Sual 26: Hayzım 7 gün iken bu ay 8 gün oldu. Yine 21 gün temiz oldum. Âdetim değişti mi?
CEVAP
Evet yeni âdetiniz 8 gün olmuştur.

[Dadaloglu]

Sual 27: Âdetim 6 gün iken, bu ay yine 6 gün kandan sonra 1 gün temiz ve 8.günü yine kan geldi. Ondan sonra 25 gün temiz kaldım. 8. gün gelen kan istihaza mıdır?
CEVAP
8. gün kan gelince, 7. gün de kan gelmiş sayılır ve âdetiniz 8 güne çıkar.

Sual 28: Âdetim 5 gün iken, bu ay 8. ve 9. günleri de kan geldi. Önceki gibi, temizliğim de 23 gün sürdü. Kan gelmeyen 6. ve 7. günler, namaz kılmam gerekiyor muydu?
CEVAP
Âdetiniz değişmiş, 9 güne çıkmıştır. Akmayan 2 gün de akmış sayılır. Ancak âdetinizin değişeceğini bilemeyeceğiniz için, gusledip, o iki günde namaz kılmanız gerekirdi. Şimdi o iki günün âdet olduğu anlaşıldığı için kaza etmeniz gerekmez.

Sual 29: Âdetim 7 günde bitmektedir. Bu ay 7 günden sonra da kan geldi ve 10gün devam etti. 7 günlük sürenin bitiminde guslederek namaz kılabilir miyim?
CEVAP
Kan 11 gün gelseydi, 7 günden sonra temiz kabul edilirdi. Tam 10 gün devam etmişse, 10 günün tamamı hayz olur. 10 günden sonra gusleder, namaz kılabilirsiniz. 10 günden önce temiz sayılmaz. Âdetiniz 10 güne çıkmış olur.

Sual 30: Âdetim 5 gün iken, 3 kan,1 temiz, 8 kan görsem, hayzım değişir mi? Temizlik aynı.
CEVAP
Âdet zamanına rastlayanları hayz, gerisi istihaza olur. Buna göre, 3 kan, 1 temiz ve 1 kan, yani ilk 5 gün âdet, geri kalan 7 gün istihazadır.

Sual 31: Bir kadının âdeti 5 gün iken, 5 gün kan, 3 gün temiz, 4 gün kan görse, temizliği yine 26 gün olsa, kanlı günlerde namaz kılmayacak mı?
CEVAP
Âdet zamanına rastlayan kan 11 gün ve daha çok sürerse, sadece âdet zamanına rastlayanları hayz, geri kalanları istihazadır. 5 kanlı gün âdet, 4 kanlı gün istihazadır.

[Dadaloglu]

Sual 37: Apartmanımızın alt katı mescittir. Nişan, düğün de yapılıyor. Hayzlının girmesi caiz midir?
CEVAP
Evet.

Sual 38: Bir kadın, nafile namaza veya nafile oruca başladıktan bir müddet sonra, hayz görse, hayzı bitince, elinde olmayan semavi bir sebepten dolayı, namaz ve orucu bozulduğu için, bunları temizlenince kaza etmesi gerekir mi?
CEVAP
Evet gerekir; yani bu nafile namazla, nafile orucu, kaza etmek vacibdir. Eğer, farz oruca niyet ettikten sonra, hayz görürse, bu orucu kaza eder. Ama farz namaza niyet ettikten sonra hayız başlasa, namazı kaza etmez. Çünkü namaz affedilmiştir. (Redd-ül-muhtar)

Sual 39: Hamileden gelen kan, hayz mıdır?
CEVAP
Hanefi mezhebinde istihaza, yani özürdür. Namazını kılar, orucunu tutar. Maliki’de ise, hamileden ve doğumdan önce gelen kan hayzdır. Maliki’yi taklit eden kadın, bu kanlı günlerde, orucunu tutar, fakat namaz kılmaz. Namazını daha sonra kaza eder.


Sual 40: Hayzım kesilince, bunun hayz mı, yoksa sarı akıntı mı olduğunu bilemiyorum. Hayz sanarak namaz kılmasam veya hayz olduğu halde akıntı sanarak, namaz kılsam, günah olur mu?
CEVAP
Kasıtlı olmadığı için günah olmaz.

Sual 41: Âdetim 23 temiz 5 kan idi, şimdi yine 23 temiz günden sonra, 5 kan ve 1 temiz, sonra, 7. ve 13. günleri kan geldi. Ne yapmam gerekir?
CEVAP
Kan 10 günü geçtiği için, istihaza var demektir. İstihaza olunca çakışan günlere bakılır. Çakışan gün yoksa, eski âdeti geçerli olur. Çakışan gün de, eski âdeti de 5 gün olduğu için, yine âdeti 5 gün oluyor. 7. ve 13. gün gelen kan istihazadır. Eğer 7. gün hayz sanılıp namaz kılınmamışsa, kaza edilir

[Dadaloglu]

Rahmi alınan kadın
Sual: Rahmi tamamen alınan kadından hayz kanı gelir mi?
CEVAP
Hayır, gelmez. Doktorlar, rahmin tamamı alınırsa, kan gelmeyeceğini bildiriyorlar. Eğer kan geliyorsa, başka bir hastalıktan olur.

Kadının âyise yaşı
Sual: Kadın kaç yaşından sonra âdetten kesilmiş sayılır?
CEVAP
Hanefi’de 55 yaşından sonra kan gelse de artık âdet sayılmaz. Fetva da böyledir. Bazı âlimlere göre, kadın siyah ve koyu kırmızı kan görürse hayız olur. Eğer akıntı, sarımtırak, yeşilimsi ve toprak renginde ise özür sayılır.

Âyise yaşı
Sual: Âyise yaşını hesaplarken, miladî yaşı mı, hicrî yaşı mı esas almak gerekir?
CEVAP
Hicrî yaş esas alınır. Âyise, hayzdan kesilmiş, yaşlı kadın demektir. Âyise yaşı, Hanbelî’de 50, Hanefî’de 55, Şâfiî’de 60, Mâlikî’de 70’tir. Bu yaşlardan sonra gelen kan, hayz olmaz, istihaza olur. Yaklaşık miladî 53 yaş 3 aylık olan kimse, hicrî 55 yaşına girmiş olur. Miladî yıl, 1,0307 ile çarpılınca, hicrî yıl bulunur. Mesela, miladî 68 yaşında olan biri, 1,0307 ile çarpılırsa, 70 bulunur.

Tırnak kesmek
Sual: Hayzlı iken kesilen tırnağı ve dökülen saçları guslederken yıkamak gerekir mi?
CEVAP
Hayır, gerekmez. Hayzlı iken tırnak kesmek caiz, cünüp iken tırnak kesmek mekruhtur.

Üç gün hayız olmak
Sual: (3 gün kan gelince hayız olur) deniyor. 3 gün nasıl hesaplanıyor? Mesela bir kadından ayın birinde saat dokuzda kan geldi, ayın ikisinde de devam etti. Üçüncü gün saat dokuza kadar devam etti. Bu kadının hayzı 3 gün mü oluyor?
CEVAP
Hayır, 2 gün kan gelmiş oluyor, hayız olmaz. Hattâ bu kan, dördüncü gün saat sekize kadar sürse, sonra kesilse yine hayız olmaz. Hayız olması için tam 3 gün, yani 72 saat sürmesi lazımdır. Bu 3 günü doğru tesbit etmek için, gün olarak değil, saat olarak hesaplamalı. Mesela birinci gün saat dokuzda başlasa, dördüncü gün saat sekizde bitse, toplam 71 saat eder. 72 saati doldurmadığı için hayız olmaz. Bunun için, hayız cetveli tutmak lazımdır. Kanın durmadan 3 gün hep akması lazım değildir. Her gün biraz akmışsa, o gün hep aktı kabul edilir.

Bir gusül yeter
Sual: Cünüpken hayız gören kadının, hayızdan temizleninceye kadar guslü geciktirmesi caiz midir? Veya hayızlı iken, ihtilâm olsa veya herhangi bir şekilde cünüp olsa, her ikisi için bir gusül kâfi midir?
CEVAP
Hayızlı kadın ihtilam olsa veya herhangi bir şekilde cünüp olsa, ikisi için bir gusül kâfidir. Bunun gibi, bayramın ilk günü cumaya rastlasa, bir gusül, hem bayram, hem cuma için yeterli olur. (Halebi-yi sagir)

Hayızlı, cünüpten farklıdır
Sual: Bid’at ehli bir hoca, (Hayzlı kadın, cünüp gibi, kasık tıraşı olamaz, ağzını yıkamadan yiyip içemez, göğsünü yıkamadan çocuğunu emziremez) diyor. Hayzlı kadınla cünüp farklı değil mi?
CEVAP
Evet, farklıdır. Cünübün elini ve ağzını yıkamadan yiyip içmesi tenzihen mekruhtur, çünkü ağzına aldığı su, müstamel olur. Müstamel suyu içmek ise mekruhtur. Hayızlı kadın böyle değildir. Çünkü onun gusletmesi emredilmedi. Cünüp iken kasık tıraşı mekruh olduğu halde, hayzlıya mekruh değildir. Hayzlı, göğsünü yıkamadan, çocuğunu emzirebilir. Cünüp kadının ise, yıkamadan emzirmesi mekruh olur. (Hindiyye, Redd-ül Muhtar, S. Ebediyye)

Hayızlı ile cünübün yanında Kur’an okunsa, cünübe, temizlenince tilavet secdesi vacib olur, hayızlıya ise vacib olmaz. Çünkü tilavet secdesi namaz kılması farz olana vacibdir. Hayızlı kadına, hayzı bitinceye kadar namaz kılmak farz değildir. (Dürer ve gurer, S. Ebediyye)

Yemek yerken niyet
Sual: Yemeğe başlarken, ibadet etmeye kuvvet kazanmak için niyet ediyoruz. Hayızlı iken ibadet edilemediğine göre, böyle niyet etmiyorum. Niyet etsem mahzuru olur mu?
CEVAP
Mahzuru olmaz, aksine öyle niyet etmek gerekir. İbadet denince, sadece namaz anlamamalı. Farz ibadetlerin yanında sayısız nâfile ibadet vardır. Mesela zikir çekmek de ibadettir.

Hayızlı kadın, her namaz vaktinde abdest alıp, seccadesi üzerinde, o namazı kılacak kadar zaman oturup tesbih okursa, salevat getirirse, dua ederse veya herhangi bir zikir yaparsa, en iyi kılmış olduğu bir namazın sevabını kazanır. (Ey Oğul İlmihali)

Onun için hayızlı olan da, ibadete kuvvet kazanmak için niyet etmelidir. Zekât veya sadaka vermek, fakirleri doyurmak veya giydirmek de ibadettir. Bu ibadetleri yapabilmek için de kuvvete, mala ihtiyacımız vardır. O kuvveti ve malı kendinde bulamayan, bu ibadetleri yapmaktan ve sevablarından mahrum kalır. Bunlar için de, niyet ve dua etmeliyiz.

[Dadaloglu]

Maliki’yi taklit ile ilgili sualler

Sual: Maliki’yi taklit eden bir kadının hayzı, her zaman 10 gün iken 13 gün devam etse, on günden sonra, orucunu tutup namazını kılması gerekir mi?
CEVAP
10 günden sonra 13 güne kadar hayz devam ederse, bu 3 gün namaz kılmaz, fakat oruç tutar; çünkü oruçta Maliki taklit edilmiyor. Daha sonra 10 günden sonraki kılamadığı 3 günlük namazını kaza eder. Hanefi ve Maliki’de hayz sebebiyle tutulamayan oruçlar kaza edilir.

Sual: İstihaza kanı Maliki’yi taklit eden kadının abdestini bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.

Sual: Maliki’ye göre de istihazalı olan günlerde, Maliki’yi taklit etmeyen kadın, istihaza kanı için Maliki’yi taklit etse, istihaza kanı abdestini bozar mı?
CEVAP
İstihaza kanı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz. Başka abdesti bozan bir sebep olmazsa, sabah aldığı abdest ile yatsıyı kılabilir.

Sual: Maliki’yi taklit eden kız, hayz olmaya başlayınca, kan durmadan aksa, ne yapar?
CEVAP
Hanefi’de ilk 10 günü hayz, 20 günü istihaza kabul edilir. Maliki’yi taklit edince, 15 günü hayz, 15 günü istihaza kabul edilir. Şafii’de de böyledir.

Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. Her ay hayzım 3 gün iken, bu ay 11 gün sürdü. Hayzım değişti mi? Bu günlerde namaz kılmam gerekir miydi?
CEVAP
Hayz değişmedi, yine 3 gündür. Ancak Maliki’yi taklit ettiğiniz için, daha önce 3 günden çok kan gelmemişse, Malikiye göre, hayzınız 3+3=6 gün olur. Ancak kanın 10 günden önce kesilme ihtimali olduğu için 10 güne kadar namaz kılınmaz. 10 günden sonra, 3 günden sonrakiler kaza edilir.

15 gün hayz olsa
Sual: Temizlik günü 23, âdet günü 6 olan Maliki’yi taklit eden bir kadın, 15 güne kadar kan devam etse, namazlarını nasıl kılar?
CEVAP
Bir damla kan gelse de, Maliki’ye göre hayzlı olur. Maliki’de, âdetinden en çoğunun, üç gün fazlası hayz olacağı için, 6 gün hayzdan sonra, 9 güne kadar hayzlı sayılır. 10. günü gelince de, yine Hanefi’ye göre âdeti değişmiş olabileceğini düşünerek namaz kılmaz. 11. günü gelince bunun özür olduğu anlaşılır. Hemen 11. günden itibaren namaza başlar ve 6 günden sonraki kılmadığı namazlarını kaza eder. 15 güne kadar gelen kanlar özür sayılır.

Kanın kesildiğine kanaat getirirse, gusledip namazını kılar. En uygunu da, namaz vaktinin sonuna kadar bekleyip kan gelmezse gusledip namazını kılar. Yani bir damla kan gelince bir gün beklemez. Kesildiğinden itibaren namaz kılması gerekir.

Sual: Âdet günü 6 gün olan Maliki’yi taklit eden hanefi bir kadının hayzı, normal temizlikten sonra düzensiz olsa, 3 günden önce gelirse ne yapar, 3 günden sonra gelirse ne yapar, bir daha gelene kadar beklediği süre bir namaz vakti midir yoksa 24 saat midir?
CEVAP
Hanefi'de şöyledir: Kadın âdetinden en az 15 gün sonra, kan görmeye başlasa, namazı ve orucu bırakır. Eğer, 3 gün olmadan kesilse, namazın son vaktine [o namazı kılacak] kadar bekler, abdest alıp namazını kılar. Kan gelirse, namaz kılmaz. 3 güne kadar böyle devam eder, gusül gerekmez. Çünkü bunun âdet kanı olmama ihtimali vardır. Yalnız abdest kifâyet eder.

Maliki'de ise bir damla bile gelse hayz olduğu için, kan kesilene kadar namaz kılmaz. Kan kesildiğine kanaat getirince gusledip namazlarını kılar. Her namaz vaktinde bir damla geliyorsa, kan kesilince namaz vaktinin sonuna kadar bekler, sonra gusledip namazını kılar.

Sual: Maliki’yi taklit eden bir hanımın lohusalık döneminde hayz ve nifas durumu nasıldır, Hanefi mezhebine göre fark var mıdır?
CEVAP
Hanefi’de lohusalık kırk gün iken, Maliki’de 60 gündür. Kan geldiği günler 60 günü doldurana kadar namaz kılınmaz. Kırk günden sonra temiz olunduğu günler gusledilip namaz kılınır, kan gelirse kılınmaz. Onun için kan gelen günleri hesap etmeniz lazım. Temiz günleri değil, kan gelen günler 60 günü doldurması gerekir. Daha önce kesilirse zararı olmaz. Diyelim ki 20 günde kesildi. O zaman problem kalmaz. Kırk günü geçince hâlâ kan gelirse işte o zaman problem çıkıyor.

Maliki taklit edilince Maliki’ye göre hayz ve nifasın yani lohusalığın hükmünü bilmek gerekir. [Maliki’de hayz ve nifas maddesinde detaylı bilgi verildi.]

5 gün hayz 25 gün temiz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kadının âdeti her zaman 5 gün kan, 25 temiz olsa, bu ay, 5 günden sonra hiç durmayıp 15 güne kadar aksa, yeni âdeti ne olur?
CEVAP
Hanefi’ye göre, 10 günden sonra da kan gelince, âdeti yine 5 gün olur. Maliki’ye göreyse âdeti, 5+3 = 8 güne çıkar. 11. gün kan gelince, gusledip namaza başlar. 5. günden sonraki namazlarını kaza eder.

6 gün hayz 24 gün temiz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kadının âdeti, her zaman 6 gün kan, 24 gün temiz olsa, bu ay, 9 gün kan gelip kesilse, yeni âdeti ne olur?
CEVAP
Yeni âdeti 9 güne çıkar.

4 gün hayz 26 gün temiz
Sual: Maliki mezhebini taklit eden bir kadının âdeti, her zaman 4 gün kan, 26 gün temiz olsa, bu ay, 4 gün kan, 3 gün temiz, sonra 3 gün kan gelse, yeni âdeti ne olur?
CEVAP
Mâlikî’ye göre cevap verebilmek için, hayzının en çoğunun bilinmesi gerekir. Eğer en çoğu 4 gün ise, 3 gün fazlası 7 eder. 4 günden sonraki 3 gün hayız olur. Kan gelen 8., 9. ve 10. gün istihaza olur; ama Hanefî’den çıkılmadığı için, 10 günün tamamı Hanefî’de hayz olur, namaz kılamaz.

Hacda Maliki’yi taklit
Sual: Diş dolgusu sebebiyle Maliki mezhebini taklit eden kimsenin, hacca gidince, haccın farzlarını yaparken Maliki mezhebinin şartlarını da gözetmesi gerekir mi?
CEVAP
Hayır. Sadece gusül, abdest ve namazda Maliki mezhebinin şartlarını gözetmek gerekir.

[Dadaloglu]

Nifas ile ilgili sual ve cevaplar

Sual 1: Çocuk doğmadan önce, kan geliyor. Bu kan nifas mı istihaza mıdır?
CEVAP
Çocuk doğmadan veya gövdesi görünmeden gelen kan istihazadır. Namaz vaktinin sonu ise, istihazalı yani özürlü olarak hemen namazı kılmalıdır.

Sual 2: Kefaret orucu tutuyorum. 60 gün dolmadan, çocuğum olacak. 3-5 gün eksik kalırsa, kalan kısmını nifasım bittikten sonra tutabilir miyim?
CEVAP
Kefaret tutarken araya hayz ve nifas girerse, kalanı hayzdan sonra tutulur.

Sual 3: İlk çocukta, nifasım 25 gün idi. İkinci çocukta kan, 45 gün geldi. Nifasım değişti mi?
CEVAP
Önceki nifas âdetiniz 25 gün idi. Nifasınız 40 günü geçtiği için, 25 günden sonra gelen 20 günü istihaza olur. 20 günlük namazlarınızı kaza etmeniz gerekir.

Sual 4: 1. çocuğumda nifasım 30 gün idi. 2. çocukta kan, 35 gün devam etti. Sonra kesildi. Kırkım çıkınca daha 17 gün kan gelmedi. 30 günden sonra gelen kan, nifas mı, istihaza mı?
CEVAP
35 günün hepsi nifas olur ve nifasınız 30 günden, 35 güne değişmiş olur.

Sual 5: İlk çocuğum doğunca 23 gün kan geldi. 2. çocuğumda ise, yine 23 kan gelip kesildi, 29. gün yine kan geldi. 39. günü akşam kesildi. Bu son gelen 10gün kan istihaza mı?
CEVAP
Nifastır, nifasınız 39 gün olarak değişmiştir.

Sual 6: İlk çocuğumda 40 gün kan geldi. Sonra 10 gün temiz oldum. 10 gün kan geldi. Ondan sonra 20 gün temiz oldum. Ne yapmam gerekir?
CEVAP
40 gün kandan sonra 15 gün temiz olmanız gerekirdi. O halde kanlı olan 10günün ilk 5 kanlı günü istihaza son 5 günü ise hayz olur.

Sual 7: İlk çocuğumda nifas kanı 30 gün idi. İkinci çocuğumda ise 30 gün kan geldikten sonra kesildi. 5 gün temiz kaldıktan sonra 7 gün daha kan geldi. Bu 7 gün de nifas mı idi?
CEVAP
Kan gelmesi 40 günü geçtiği için 30 günden sonra gelen kanlar istihazadır.

Sual 8: Birinci ve ikinci çocuğumda nifasım 30 gün sürdü. Üçüncü çocuğumda kan 20 günden sonra kesildi. Bugün 28. günü hâlâ gelmiyor, cima helal olur mu?
CEVAP
Bir önceki nifasınız olan 30 günü geçmeden, cima helal olmaz.

Sual 9: Yeni doğum yaptım. 20 gün kan geldikten sonra kesildi. Şu an 30.gündeyim hâlâ temizim. Önceki çocuktaki nifasımı unuttum. 20 günden sonra namaz kılmam gerekir mi?
CEVAP
Önceki nifasınızı bilmeniz gerekirdi. Unuttuğunuza göre, kan kesildikten sonra gusledip namaz kılmaya başlarsınız, fakat 40 gün geçmeden vaty caiz olmaz. Önceki nifasınız 21 gün olsaydı, kan kesilince gusledip namaza başlar, 22.günden itibaren vaty caiz olurdu.

Sual 10: İlk doğumumdan 10 gün sonra kan kesildi, yıkanıp oruçlarımı tuttum. 20gün sonra tekrar kan geldi. Temizlik 15 günü geçti. Oruçlarım sahih oldu mu?
CEVAP
Nifasta 40 günden önce, iki kan arasındaki temizlik 15 günden fazla olsa da, yine nifas hükmündedir. Bu bakımdan tuttuğunuz oruçları kaza etmeniz gerekir.

Sual 11: Nifasım 20 iken, bu doğumda 10 kan, 20 temiz, 13 kan geldi. Nifasım değişti mi?
CEVAP
Nifasınız 20 gündür. Çünkü kan 40 günü geçtiği için kanlı olan 13 gün istihazadır.

Sual 12: Nifasım 23 gün iken, bu doğumda 2 kan, 30 temiz, 3 kan ve 7 temiz 1kan gördüm. Nifasım değişti mi?
CEVAP
Yine baştan 23 günü nifastır. Diğerler kanlı günler istihazadır.

[Dadaloglu]

İddet ile ilgili sual ve cevaplar

Sual 1: Hayzlı iken boşanan kadın, kaç ay sonra başkası ile evlenebilir?
CEVAP
Hayz [ve nifas] zamanında boşamak bid'attir, haramdır. Ama yine boşamak sahihtir. Boşanmanın gerçekleştiği hayzdan değil, ondan sonra gelecek hayzdan itibaren iddet bekler. Çünkü 3 tam hayz beklemek gerekir. 3. Hayz bitip temiz olduktan sonra evlenilebilir.

Sual 2: Temiz iken boşanan kadın, kaç ay sonra başkası ile evlenebilir?
CEVAP
Hanefi’de ilk temizlik başından, 3. hayzın sonuna kadar olan zamandır. Buna göre, 3 hayz görüp temiz olduktan sonra, iddet süresi bitmiş olur.

Sual 3: Kocası ölen kadın, kaç ay sonra başkası ile evlenebilir?
CEVAP
Kocanın ölümünden 4 ay 10 gün sonra evlenebilir.

Sual 4: Âdetten kesilen bir kadın, boşanınca, kaç ay sonra başkası ile evlenebilir?
CEVAP
3 ay sonra evlenebilir.

Sual 5: Hamile iken boşanan kadın, başka biri ile ne zaman evlenebilir?
CEVAP
Doğum ile iddet biter, nikah yapılabilir, ancak nifas bitmeden vaty caiz olmaz.

Sual 6: Nikahlanıp, halvet olmadan, yani bir araya hiç gelmeden boşanan kadın, başka biri ile evlenebilmek için iddet beklemesi gerekir mi?
CEVAP
İddet beklemesi gerekmez.

[Dadaloglu]

Ay hâlini kocadan gizlemek

Sual: Ay hâlindeki kadına yaklaşmak ve kadının ay hâlini kocasından gizlemesi günah mıdır?
CEVAP
Evet, her ikisi de günahtır. Kadın, ay hâlini kocası sorunca, bildirmezse, büyük günah olur. Peygamber efendimiz, (Ay hâlinin [hayzının] başladığını ve bittiğini kocasından saklayan kadın melundur) buyurdu. (Cevhere)

Demek ki, ay hâlini gizlemek veya bittiği halde devam ediyor diyerek, kocasını kandırmak günahtır. Çünkü Allahü teâlâ, ay hâlinde kadına yaklaşmayı yasaklamıştır. Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Ay hâlinde olan kadına, temizleninceye kadar yaklaşmayın.) [Bekara 222]

Hadis-i şerifte de buyuruldu ki:
(Ay hâlindeki kadına helal olan, ancak elbise üzerinden dokunmaktır. Efdal olanı bundan da sakınmaktır.) [Taberani]

Sual: Hayzlı kadının diz ile göbek arasına kocası çıplak olarak dokunup yararlanabilir mi?
CEVAP
Diz ile göbek arasından faydalanmak hususunda farklı kaviller var. İhtiyatlı olanı çıplak olarak dokunmamaktır.

İmam-ı a’zama göre hayzlı kadının göbek ile diz arası kapalı olmak şartı ile ondan kocası istifade edebilir. İmam-ı Muhammede göre cinsel ilişki hariç, göbek ile diz arası çıplak olarak da istifade edebilir. (Redd-ül muhtar, Mebsut)

Hanbeli mezhebinin hükmü de, İmam-ı Muhammedin ictihadı gibidir. İhtiyaç halinde İmam-ı Muhammedin kavli ile amel edilebilir. İki hadis-i şerif şu mealdedir:
(Cinsel temas hariç, hayzlı hanımınızdan her türlü istifade edebilirsiniz.) [Müslim, Tirmizi, Nesai, Ebu Davud]

(Fercini bir bezle örttükten sonra, hayzlı hanımınızdan istifade edebilirsiniz.)[İbni Mace, Ebu Davud]