Uzay mekiðinin içindeki astronotlarýn havada yüzer gibi dolaþtýklarýný, eþyalarýn ortalarda uçuþtuklarýný televizyonda görmüþsünüzdür. Uzay mekiðinin dönüp durduðu yükseklik, dünyanýn boyutlarý ile mukayese edildiðinde o kadar da fazla deðildir.

Peki nasýl oluyor da bu kadar bir yükseklikte yer çekimi sýfýrlanýyor? Koskoca Ay'ý bile yörüngesinde tutan dünyamýzýn çekim gücü, ufacýk bir uzay aracýna nasýl etkili olamýyor?

Aslýna uzay aracýnda da yer çekiminin yok olmasý söz konusu deðildir. "Yerçekimsiz ortam" deyimi doðrudur ama bu, mekiðin yörüngesindeki uçuþundan doðan bir durumdur. Astronotlarý (veya kozmonotlarý) bu ortama alýþtýrmak için özel hazýrlanmýþ yolcu uçaklarýnýn kullanýldýklarýný duymuþsunuzdur.

Uçak belirli bir yüksekliðe gelince aniden ve hýzla bir eðri çizerek yere doðru iniþe geçer. Saniyeler süren bir sürede uçaðýn içinde yer çekimsiz ortam yaratýlmýþ olur. Uzay mekiðinin ve uzay istasyonlarýnýn dünya etrafýnda dönüþü, uçaðýn yaptýðý hareketin veya çizdiði rotanýn sürekli olan bir þeklidir.

Yerden bakýnca düz gidiyormuþ gibi görünür ama uzay aracý devamlý düþüþ halindedir. Eðer düzgitseydi (uzaydan baktýðýnýzý düþünün) yörüngeden çýkar giderdi. Nasýl lunaparkta eðlence trenleri önce yükseðe çýkar sonra oradan hýzla düþermiþ gibi inerse, uzay aracýnýn da dönüþü, aslýnda bu düþüþ hareketinin devamlý bir halidir.

Uzay araçlarýnýn uçtuklarý yükseklikte þüphesiz yer çekimi vardýr ama bu sadece aracý yörüngede tutmaya yarar. Dünya'dan Ay'a doðru düz bir hat üzerinde yolculuk yaptýðýnýzý düþünün. Ay ile Dünya arasýnda öyle bir nokta vardýr ki burada Dünya'nýn yerçekimi kuvveti biter Ay'ýnki baþlar. Yani uzayda nereye giderseniz gidin bir þeyin sizi çekmesinden kurtuluþ yoktur.


alýntý