Kýþ aylarýnda kar yaðarken þimþek, yýldýrým ve gök gürültüsü nadiren olur. Yýldýrým ve gök gürültüsü en çok yaz aylarýnda, hava ýlýk ve nemli iken yükselen havanýn etkisiyle olur.

Kýþ aylarýnda havanýn alçak ve yüksek kýsýmlarý arasýnda ýsý farký az, alçak seviyelerde ise nem de fazla olduðundan þimþek, yýldýrým ve sonucunda gök gürültüsü olayý daha az görülür. Þimþek veya yýldýrým etraflarýndaki havayý saniyenin milyonda biri kadar bir sürede 30.000 dereceye kadar ýsýtýrlar.

Isýnan bu hava aniden genleþir, geniþler. Normal atmosfer basýncýnýn neredeyse 100 misli bir basýnçla, ses hýzýndan çok hýzlý ses dalgalarý yayar. Bu aynen ses hýzýný geçen uçaklarda olduðu gibi kulaðýmýza bir nevi patlama sesi olarak ulaþýr.

Buna gök gürlemesi diyoruz. Þimþek de, yýldýrým da tek bir olay deðil bir seri olayýn birleþimidirler. Yýldýrýmýn ilk çakýþýndan sonraki yukarý doðru olan dönüþ çakýþýnda, elektrik akýmý daha güçlü olduðundan kulaðýmýza gelen ikinci ses birincisinden güçlüdür.

Yýldýrým veya þimþeðin görülmesi ile gök gürlemesinin duyulmasý arasýnda geçen süre saniye olarak ölçülür ve üçe bölünürse uzaklýk kilometre olarak bulunabilir. Çünkü gök gürültüsünün sesi bize ses hýzý ile ulaþýrken, þimþek ve yýldýrýmýn görüntüsü gözümüze ýþýk hýzýyla ulaþýr.Gök gürlemesi normal þartlarda 24 kilometreden daha fazla mesafelerden iþitilmez.


alýntý