Naneli ve mentollü þeyler neden aðzýmýzý yakar?



Naneli ve mentollü yiyecek ya da içecekler aðzýmýzý yakabilir. Ancak bu yanma, acý biberin ya da sýcak bir içeceðin yakmasýndan farklýdýr. Naneli ve mentollü þeyler aðzýmýzýn içini serinlemiþ gibi hissettirir. Bu serinlik hissi bazen o kadar fazla olur ki, aðzýmýzýn yandýðýný söyleriz. Týpký naneli sakýz çiðnediðimizde olduðu gibi. Oysa gerçekte aðzýmýzýn içinde bir sýcaklýk deðiþikliði olmaz. Neden böyle hissettiðimizi þöyle açýklayabiliriz: Sinir hücrelerimizde TRPM8 adý verilen bir protein bulunur. Bu protein, sýcaklýk düþük olduðunda bazý maddelerin sinir hücrelerinin içine girmesine izin verir. Bu maddeler sinir hücrelerinin içine girince beynimize sýcaklýðýn düþtüðü mesajý gider. Böylece sýcaklýðýn düþtüðünü algýlarýz. TRPM8, mentol ve benzeri maddelerin varlýðýnda da bu maddelere giriþ izni verir. Bu nedenle mentollü sakýz çiðnediðimizde ya da içinde mentol bulunan bir þey yiyip içtiðimizde, sanki aðzýmýzýn içindeki sýcaklýk düþmüþ gibi beynimize “burasý çok soðuk” mesajý gider. Yani gerçekte mentol aðzýmýzýn içinde sýcaklýk düþüþüne neden olmaz; ancak beynimiz, gelen mesajlar nedeniyle sýcaklýðý düþmüþ gibi algýlar. Bu nedenle aðzýmýzýn içini serinlemiþ gibi hissederiz.